Купалаўскі (заказнік): Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Ландшафт
Тэг: рэдактар вікітэксту 2017
дабаўленне звестак
Тэг: рэдактар вікітэксту 2017
Радок 29: Радок 29:
'''Купалаўскі''' — [[Спіс заказнікаў Беларусі|рэспубліканскі ладшафтны заказнік]] у [[Лагойскі раён|Лагойскім]] і [[Мінскі раён|Мінскім]] раёнах [[Мінская вобласць|Мінскай вобласці]].
'''Купалаўскі''' — [[Спіс заказнікаў Беларусі|рэспубліканскі ладшафтны заказнік]] у [[Лагойскі раён|Лагойскім]] і [[Мінскі раён|Мінскім]] раёнах [[Мінская вобласць|Мінскай вобласці]].


Створаны ў 2000 годзе для захавання ў натуральным стане ўнікальнага прыроднага ландшафтнага комплека з папуляцыямі рэдкіх і знікаючых відаў раслін, занесеных у [[Чырвоная кніга Рэспублікі Беларусь|Чырвоную кнігу Рэспублики Беларусь]], аховы рэдкіх лясных [[Біяцэноз|біяцэнозаў]], а таксама для адраджэння прыроднага асяроддзя гісторыка-культурных аб’ектаў<ref name="пастанова">[http://pravo.levonevsky.org/bazaby09/sbor59/text59330.htm Постановление Совета Министров Республики Беларусь от 6 апреля 2000 г. №470 "Об образовании республиканского ландшафтного заказника "Купаловский"]</ref>.
Створаны ў 2000 годзе для захавання ў натуральным стане ўнікальнага прыроднага ландшафтнага комплека з папуляцыямі рэдкіх і знікаючых відаў раслін, занесеных у [[Чырвоная кніга Рэспублікі Беларусь|Чырвоную кнігу Рэспублики Беларусь]], аховы рэдкіх лясных [[Біяцэноз|біяцэнозаў]], а таксама для адраджэння прыроднага асяроддзя гісторыка-культурных аб’ектаў<ref name="пастанова">[http://pravo.levonevsky.org/bazaby09/sbor59/text59330.htm Постановление Совета Министров Республики Беларусь от 6 апреля 2000 г. №470 "Об образовании республиканского ландшафтного заказника "Купаловский"]</ref>.

Плошча заказніка скаладае 3834 га (з іх 2743 га - у Лагойскім раёне, 1091 га - у Мінскім)<ref name=спіс>
{{cite web
|url = http://www.minpriroda.gov.by/uploads/files/Zakazniki.docx
|title = Заказнікі рэспубліканскага і мясцовага значэння
|lang = ru
|format = DOC
|website = Міністэрства прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя Рэспублікі Беларусь
|accessdate = 2020-02-25
}}</ref>.


Заказнік названы ў гонар [[Народны паэт Беларусі|народнага паэта Беларусі]] [[Янка Купала|Янкі Купалы]], жыццё і творчасць якога звязаны з шэрагам мясцін на тэрыторыі заказніка<ref name="запаведны">[http://zapovednytur.by/oopt/zakazniki/landshaftnye/kupalovskij.html Заповедные территории Беларуси - Республиканский ландшафтный заказник "Купаловский"]</ref>.
Заказнік названы ў гонар [[Народны паэт Беларусі|народнага паэта Беларусі]] [[Янка Купала|Янкі Купалы]], жыццё і творчасць якога звязаны з шэрагам мясцін на тэрыторыі заказніка<ref name="запаведны">[http://zapovednytur.by/oopt/zakazniki/landshaftnye/kupalovskij.html Заповедные территории Беларуси - Республиканский ландшафтный заказник "Купаловский"]</ref>.


== Ландшафт ==
== Ландшафт ==
Заказнік знаходзіцца ў межах [[Лагойскае ўзвышша|Лагойскага ўзвышша]] (частка [[Мінскае ўзвышша|Мінскага ўзвышша]]), сярэдняя вышыня якога складае 250-200 м. На яго тэррыторыі знаходзіцца [[Лысая (гара, Мінскі раён)|гара Лысая]] (342 м) — другая па вышыні вяршыня Беларусі.


Ландшафты вылучаюцца выключнай прыгажосцю дзякуючы складанай будове, вялікім перападам вышынь і яруснаму рэльефу. Найвышэйшы ярус фарміруюць [[Марэна|марэнныя]] ці [[Камы|камавыя]] ўзгоркі (вышыня 35-30 м), другі ярус — сярэднеўзгорысты рэльеф з адноснымі перавышэннямі вышынь 5-10 м, трэці ярус (ніжэй 250 м) прадстаўлены [[Абалона (геаграфія)|абалонавымі]] тэрасамі рэк [[Удра|Удры]] і [[Лукавая|Лукавай]] і глыбока ўрэзанымі старажытнымі лагчынамі сцёку.
Ландшафты вылучаюцца выключнай прыгажосцю дзякуючы складанай будове, вялікім перападам вышынь і яруснаму рэльефу. Найвышэйшы ярус фарміруюць [[Марэна|марэнныя]] ці [[Камы|камавыя]] ўзгоркі (вышыня 35-30 м), другі ярус — сярэднеўзгорысты рэльеф з адноснымі перавышэннямі вышынь 5-10 м, трэці ярус (ніжэй 250 м) прадстаўлены [[Абалона (геаграфія)|абалонавымі]] тэрасамі рэк [[Удра|Удры]] і [[Лукавая|Лукавай]] і глыбока ўрэзанымі старажытнымі лагчынамі сцёку.
Радок 40: Радок 51:


== Флора ==
== Флора ==
У флоры заказніка налічваецца 568 відаў сасудзістых раслін, у тым ліку 8 відаў, уключаных у Чырвоную кнігу Рэспублікі Беларусь: [[купальнік горны]], [[пярэсна еўрапейская]], [[лілея кучаравая]], [[гладыёлус чарапіцападобны]], [[баранец звычайны]], [[званочак шыракалісты]], [[пустапялёснік зялёны]], [[тайнік яйцападобны]]<ref name="запаведны"/>.
У флоры заказніка налічваецца 568 відаў [[Сасудзістыя расліны|сасудзістых раслін]], у тым ліку 8 відаў, уключаных у Чырвоную кнігу Рэспублікі Беларусь: [[купальнік горны]], [[пярэсна еўрапейская]], [[лілея кучаравая]], [[гладыёлус чарапіцападобны]], [[баранец звычайны]], [[званочак шыракалісты]], [[пустапялёснік зялёны]], [[тайнік яйцападобны]]<ref name="запаведны"/>.


<gallery class="center" mode=packed-overlay heights="200px">
<gallery class="center" mode=packed-overlay heights="200px">
Радок 54: Радок 65:


== Фаўна ==
== Фаўна ==
Фаўна заказніка налічвае 119 відаў наземных пазваночных жывел, у тым ліку 2 віды рэдкіх і знікаючых віды дзікіх жывёл, уключаных у Чырвоную кнігу Рэспублікі Беларусь: [[зялёная жаўна]] і [[пустальга звычайная]]<ref name="запаведны"/>.
Фаўна заказніка налічвае 119 відаў наземных [[Пазваночныя|пазваночных жывел]], у тым ліку 2 віды рэдкіх і знікаючых віды дзікіх жывёл, уключаных у Чырвоную кнігу Рэспублікі Беларусь: [[зялёная жаўна]] і [[пустальга звычайная]]<ref name="запаведны"/>.


<gallery class="center" mode=packed-overlay heights="200px">
<gallery class="center" mode=packed-overlay heights="200px">

Версія ад 19:53, 25 лютага 2020

Купалаўскі
Катэгорыя МСАП — IV (Тэрыторыя кіравання відамі ці месцапражываннямі)
Размяшчэнне БеларусьЛагойскі і Мінскі раёны, Мінская вобласць
Найбліжэйшы горад Лагойск
Плошча 3834 га[1]
Дата заснавання 6 красавіка 2000 года
Кіруючая арганізацыя ДЛГУ «Краснасельскае»
physical
Купалаўскі
Купалаўскі
physical
Купалаўскі
Купалаўскі

Купалаўскірэспубліканскі ладшафтны заказнік у Лагойскім і Мінскім раёнах Мінскай вобласці.

Створаны ў 2000 годзе для захавання ў натуральным стане ўнікальнага прыроднага ландшафтнага комплека з папуляцыямі рэдкіх і знікаючых відаў раслін, занесеных у Чырвоную кнігу Рэспублики Беларусь, аховы рэдкіх лясных біяцэнозаў, а таксама для адраджэння прыроднага асяроддзя гісторыка-культурных аб’ектаў[1].

Плошча заказніка скаладае 3834 га (з іх 2743 га - у Лагойскім раёне, 1091 га - у Мінскім)[2].

Заказнік названы ў гонар народнага паэта Беларусі Янкі Купалы, жыццё і творчасць якога звязаны з шэрагам мясцін на тэрыторыі заказніка[3].

Ландшафт

Заказнік знаходзіцца ў межах Лагойскага ўзвышша (частка Мінскага ўзвышша), сярэдняя вышыня якога складае 250-200 м. На яго тэррыторыі знаходзіцца гара Лысая (342 м) — другая па вышыні вяршыня Беларусі.

Ландшафты вылучаюцца выключнай прыгажосцю дзякуючы складанай будове, вялікім перападам вышынь і яруснаму рэльефу. Найвышэйшы ярус фарміруюць марэнныя ці камавыя ўзгоркі (вышыня 35-30 м), другі ярус — сярэднеўзгорысты рэльеф з адноснымі перавышэннямі вышынь 5-10 м, трэці ярус (ніжэй 250 м) прадстаўлены абалонавымі тэрасамі рэк Удры і Лукавай і глыбока ўрэзанымі старажытнымі лагчынамі сцёку.

Лясы займаюць 80% тэрыторыі заказніка. З-за асаблівасцяў рэльефу балотныя бярозавыя і чорнаалешнікавыя лясы амаль не сустракаюцца. На ўзгорках распаўсюджаны хвойнікі і ельнікі, якія чаргуюцца з дзялянкамі шэраалешнікавых дрэвастояў і светлых бярозавых гаёў. Для моцна перасечанага ўзгорыстага рэльефу характэрны ялова-бярозава-шэраалешнікавый сярэднеўзроставыя дрэвастоі. У падлеску часта сустракаюцца дуб, ясень, ліпа, клён[3].

Флора

У флоры заказніка налічваецца 568 відаў сасудзістых раслін, у тым ліку 8 відаў, уключаных у Чырвоную кнігу Рэспублікі Беларусь: купальнік горны, пярэсна еўрапейская, лілея кучаравая, гладыёлус чарапіцападобны, баранец звычайны, званочак шыракалісты, пустапялёснік зялёны, тайнік яйцападобны[3].

Фаўна

Фаўна заказніка налічвае 119 відаў наземных пазваночных жывел, у тым ліку 2 віды рэдкіх і знікаючых віды дзікіх жывёл, уключаных у Чырвоную кнігу Рэспублікі Беларусь: зялёная жаўна і пустальга звычайная[3].

Зноскі