Аляксандр Ганус: Розніца паміж версіямі
| [недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
| Радок 12: | Радок 12: | ||
Запісы Гануса былі зроблены ў кастрычніку 1889 года. З іх паходзяць, у прыватнасці, вядомыя народныя казкі «Лысы і рыжы» і «Смерць чараўніка». [[Уладзімір Караткевіч]] выкарыстаў дзве запісаныя Ганусам казкі ва ўласных творах: «Балотныя паны» — як устаўны аповед у рамане «[[Каласы пад сярпом тваім]]», а «Мужык, чорт і мядзведзь» — як аснову для аўтарскай казкі «Чортаў скарб». |
Запісы Гануса былі зроблены ў кастрычніку 1889 года. З іх паходзяць, у прыватнасці, вядомыя народныя казкі «Лысы і рыжы» і «Смерць чараўніка». [[Уладзімір Караткевіч]] выкарыстаў дзве запісаныя Ганусам казкі ва ўласных творах: «Балотныя паны» — як устаўны аповед у рамане «[[Каласы пад сярпом тваім]]», а «Мужык, чорт і мядзведзь» — як аснову для аўтарскай казкі «Чортаў скарб». |
||
У запісах пазначаныя імёны сялянаў, ад якіх Ганус пачуў казкі: Якаў Буза, Васіль Алай (магчыма, будучы мсціжскі валасны старшыня), Восіп Навіцкі і іншыя. Сярод нявыдадзеных запісаў Аляксандра Гануса — у асноўным мясцовыя варыянты вядомых песень і вершаў, напрыклад «Гэй, каб нам [быць] весялей». Таксама ім была запісаная штучная (г.зн. пісьмовага паходжання) паэма «Паненская гара», складзеная невядомым аўтарам пра аднайменны пагорак у [[Лагойск]]у. Сюжэт паэмы не супадае ні з вядомымі народнымі паданнямі, ні з эпізодам пра той жа пагорак у [[Вінцэнт Дунін-Марцінкевіч|Вінцэнта Дуніна-Марцінкевіча]]<ref>А. Ф. Брыль. Паненская гара: невядомы штучны твор XIX ст. cярод мсціжскіх фальклорных запісаў Аляксандра Гануса. // Роднае слова № 11/2019, сс. 20-22.</ref>. |
У запісах пазначаныя імёны сялянаў, ад якіх Ганус пачуў казкі: Якаў Буза, Васіль Алай (магчыма, будучы мсціжскі валасны старшыня), Восіп Навіцкі і іншыя. Сярод нявыдадзеных запісаў Аляксандра Гануса — у асноўным мясцовыя варыянты вядомых песень і вершаў, напрыклад «Гэй, каб нам [быць] весялей». Таксама ім была запісаная штучная (г.зн. пісьмовага паходжання) паэма «Паненская гара», складзеная невядомым аўтарам пра аднайменны пагорак у [[Лагойск]]у. Сюжэт паэмы не супадае ні з вядомымі народнымі паданнямі, ні з эпізодам пра той жа пагорак у «[[Вечарніцы і Апантаны|Вечарніцах]]» [[Вінцэнт Дунін-Марцінкевіч|Вінцэнта Дуніна-Марцінкевіча]]<ref>А. Ф. Брыль. Паненская гара: невядомы штучны твор XIX ст. cярод мсціжскіх фальклорных запісаў Аляксандра Гануса. // Роднае слова № 11/2019, сс. 20-22.</ref>. |
||
== Асоба == |
== Асоба == |
||
Версія ад 16:25, 4 сакавіка 2020
| Аляксандр Ганус | |
|---|---|
| Род дзейнасці | пісар, фалькларыст |
Аляксандр Ганус — мсціжскі валасны пісар у 1887—1902 гадах, фалькларыст-аматар. Запісаў каля 30 народных казак і паданняў ад сялян сваёй воласці.
Перадумовы
Падчас працы над кнігай «Матэрыялы для вывучэння побыту і мовы рускага насельніцтва Паўночна-Заходняга краю» этнограф Павел Шэйн звярнуўся да ўладаў з просьбай даручыць валасным пісарам запісваць мясцовы фальклор. Ідэя апынулася ўдалай, што было адзначана ў прадмове да другога тома выдання. Шэйн асабліва вылучаў этнаграфічныя запісы мсціжскага пісара Аляксандра Гануса[1].
Творчая спадчына
Запісы Гануса былі зроблены ў кастрычніку 1889 года. З іх паходзяць, у прыватнасці, вядомыя народныя казкі «Лысы і рыжы» і «Смерць чараўніка». Уладзімір Караткевіч выкарыстаў дзве запісаныя Ганусам казкі ва ўласных творах: «Балотныя паны» — як устаўны аповед у рамане «Каласы пад сярпом тваім», а «Мужык, чорт і мядзведзь» — як аснову для аўтарскай казкі «Чортаў скарб».
У запісах пазначаныя імёны сялянаў, ад якіх Ганус пачуў казкі: Якаў Буза, Васіль Алай (магчыма, будучы мсціжскі валасны старшыня), Восіп Навіцкі і іншыя. Сярод нявыдадзеных запісаў Аляксандра Гануса — у асноўным мясцовыя варыянты вядомых песень і вершаў, напрыклад «Гэй, каб нам [быць] весялей». Таксама ім была запісаная штучная (г.зн. пісьмовага паходжання) паэма «Паненская гара», складзеная невядомым аўтарам пра аднайменны пагорак у Лагойску. Сюжэт паэмы не супадае ні з вядомымі народнымі паданнямі, ні з эпізодам пра той жа пагорак у «Вечарніцах» Вінцэнта Дуніна-Марцінкевіча[2].
Асоба
Станам на 1886 год, займаў пасаду пісара Дзімітравіцкай воласці Барысаўскага павета Мінскай губерні, у 1887—1902 гадах — Мсціжскай воласці таго ж павета[3]. Жыццё пасля 1902 года невядома.
Зноскі
- ↑ Материалы для изучения быта и языка русского населения Северо-Западного края / П. В. Шейн. — СПб., 1893. — Т.2.
- ↑ А. Ф. Брыль. Паненская гара: невядомы штучны твор XIX ст. cярод мсціжскіх фальклорных запісаў Аляксандра Гануса. // Роднае слова № 11/2019, сс. 20-22.
- ↑ Памятная книжка Минской губернии на 1902 год. — Минск, 1901.