Шпінат агародны: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
дапаўненне |
VladimirZhV (размовы | уклад) дапаўненне, вікіфікацыя, афармленне, ілюстрацыя, катэгорыі |
||
Радок 7: | Радок 7: | ||
| rang = Від |
| rang = Від |
||
| latin = Spinacia oleracea |
| latin = Spinacia oleracea |
||
| author = [[L.]] |
| author = [[L.]], [[Sp. Pl.]] 2: 1027, [[1753]] |
||
| syn = |
| syn = * {{Bt|Spinacia glabra|[[Mill.]]}} |
||
* {{Bt|Spinacia inermis|[[Moench]]}} |
|||
* {{Bt|Spinacia spinosa|[[Moench]]}} |
|||
* {{Bt|Spinacia oleracea|var=inermis|([[Moench]]) [[Peterm.]]}} |
|||
| children name = |
| children name = |
||
| children = |
| children = |
||
Радок 21: | Радок 24: | ||
| ncbi = 3562 |
| ncbi = 3562 |
||
| itis = 20709 |
| itis = 20709 |
||
| grin = 35256 |
|||
}} |
}} |
||
''' |
'''Шпіна́т агародны'''<ref name="Киселевский">{{кніга |
||
|аўтар = [[Анатоль Іванавіч Кісялеўскі|Киселевский А. И.]] |
|аўтар = [[Анатоль Іванавіч Кісялеўскі|Киселевский А. И.]] |
||
⚫ | |||
|частка = |
|||
⚫ | |||
|арыгінал = |
|||
|спасылка = |
|||
|адказны = |
|||
|выданне = |
|||
|месца = Минск |
|месца = Минск |
||
|выдавецтва = «Наука и техника» |
|выдавецтва = «Наука и техника» |
||
|год = 1967 |
|год = 1967 |
||
|том = |
|||
|старонкі = 125 |
|старонкі = 125 |
||
|старонак = 160 |
|старонак = 160 |
||
|серыя = |
|||
|isbn = |
|||
|тыраж = 2350 |
|тыраж = 2350 |
||
}}</ref> (''Spinacia oleracea'') |
}}</ref><ref name="ЭПБ5">{{Крыніцы/ЭПБ|5}}</ref> (''Spinacia oleracea'') — [[Кветкавыя|кветкавая]] расліна роду {{Bt-bellat|Шпінат|Spinacia}} сямейства {{Bt-bellat|Аксамітнікавыя}}. |
||
== Батанічнае апісанне == |
|||
== Апісанне == |
|||
[[File:Illustration Spinacia oleracea1.jpg|thumb|left|{{Бат.іл.|Тамэ}}]] |
|||
⚫ | |||
[[Аднагадовыя расліны|Аднагадовая]], холадаўстойлівая (вегетацыйны перыяд 25—30 дзён), перакрыжаванаапыляльная, у асноўным двухдомная [[Трава|травяністая]] расліна. [[Сцябло]] прамое, простае або галінастае. [[Лісце]] суцэльнае. |
|||
== Выкарыстанне == |
== Выкарыстанне == |
||
⚫ | Вырошчваецца як харчовая расліна. Спачатку дае разетку сакавітага лісця, якое спажываюць у ежу, пазней — кветкавае сцябло. Лісце шпінату мае ў сабе 0,5 % [[Клятчатка|клятчаткі]], 2,28 % сырога [[Бялкі|бялку]], 55 мг [[Аскарбінавая кіслата|вітаміну С]] на 100 г сырой масы рэчыва, [[Фоліевая кіслата|фоліевую кіслату]] і інш. Па наяўнасці [[жалеза]] шпінат пераўзыходзіць іншыя агароднінныя культуры. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
== Агратэхніка == |
== Агратэхніка == |
||
Шпінат патрабуе ўрадлівай і вільготнай глебы з рэакцыяй блізкай да нейтральнай. У адкрытым і ахаваным грунце шпінат вырошчваюць як самастойную культуру або ім ушчыльняюць іншыя культуры. Сеюць у некалькі тэрмінаў з інтэрвалам 10—12 дзён напачатку вясны, летам |
Шпінат патрабуе ўрадлівай і вільготнай [[Глеба|глебы]] з [[Кіслотнасць глебы|рэакцыяй]] блізкай да нейтральнай. У адкрытым і ахаваным грунце шпінат вырошчваюць як самастойную культуру або ім ушчыльняюць іншыя культуры. Сеюць у некалькі тэрмінаў з інтэрвалам 10—12 дзён напачатку вясны, летам — больш познія сарты, менш схільныя да стралкавання. Сеюць пяціраднымі стужкамі. Догляд за пасевамі ўключае рыхленне міжрадкоўяў, праполванне, паліванне. Убіраюць шпінат раніцай выбарачна праз 20—30 дзён пасля сяўбы, калі ёсць 5—6 развітых лістоў цёмна-зялёнага колеру і не ўтварыліся кветкавыя сцёблы. Расліну вырываюць з коранем, атрасаюць зямлю і складваюць у драўляныя скрынкі. |
||
{{зноскі}} |
{{зноскі}} |
||
== Літаратура == |
== Літаратура == |
||
* Энцыклапедыя сельскага гаспадара. |
* Энцыклапедыя сельскага гаспадара. — Мн.: БелЭн, 1993. |
||
* {{Крыніцы/ЭПБ|5|''Няфёдава Л. Р.'' Шпінат}} — С. 387. |
|||
== Спасылкі == |
|||
* {{Плантарыум|36462|Шпинат огородный}} |
|||
{{Бібліяінфармацыя}} |
{{Бібліяінфармацыя}} |
||
[[Катэгорыя:Аксамітнікавыя]] |
[[Катэгорыя:Аксамітнікавыя]] |
||
[[Катэгорыя: |
[[Катэгорыя:Гародніна]] |
||
[[Катэгорыя:Лекавыя расліны]] |
|||
[[Катэгорыя:Расліны, апісаныя ў 1753 годзе]] |
Версія ад 06:07, 8 красавіка 2020
Шпінат агародны | ||||||||||||||||
Навуковая класіфікацыя | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||
Міжнародная навуковая назва | ||||||||||||||||
Сінонімы | ||||||||||||||||
|
Шпіна́т агародны[3][4] (Spinacia oleracea) — кветкавая расліна роду Шпінат (Spinacia) сямейства Аксамітнікавыя.
Батанічнае апісанне
Аднагадовая, холадаўстойлівая (вегетацыйны перыяд 25—30 дзён), перакрыжаванаапыляльная, у асноўным двухдомная травяністая расліна. Сцябло прамое, простае або галінастае. Лісце суцэльнае.
Выкарыстанне
Вырошчваецца як харчовая расліна. Спачатку дае разетку сакавітага лісця, якое спажываюць у ежу, пазней — кветкавае сцябло. Лісце шпінату мае ў сабе 0,5 % клятчаткі, 2,28 % сырога бялку, 55 мг вітаміну С на 100 г сырой масы рэчыва, фоліевую кіслату і інш. Па наяўнасці жалеза шпінат пераўзыходзіць іншыя агароднінныя культуры.
Маладое лісце шпінату спажываюць у салатах, супах, як гарнір, для кансервавання і інш.; карысны ў дзіцячым дыетычным харчаванні пры малакроўі і страўнікава-кішачных захворваннях.
Агратэхніка
Шпінат патрабуе ўрадлівай і вільготнай глебы з рэакцыяй блізкай да нейтральнай. У адкрытым і ахаваным грунце шпінат вырошчваюць як самастойную культуру або ім ушчыльняюць іншыя культуры. Сеюць у некалькі тэрмінаў з інтэрвалам 10—12 дзён напачатку вясны, летам — больш познія сарты, менш схільныя да стралкавання. Сеюць пяціраднымі стужкамі. Догляд за пасевамі ўключае рыхленне міжрадкоўяў, праполванне, паліванне. Убіраюць шпінат раніцай выбарачна праз 20—30 дзён пасля сяўбы, калі ёсць 5—6 развітых лістоў цёмна-зялёнага колеру і не ўтварыліся кветкавыя сцёблы. Расліну вырываюць з коранем, атрасаюць зямлю і складваюць у драўляныя скрынкі.
Зноскі
- ↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
- ↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
- ↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Минск: «Наука и техника», 1967. — С. 125. — 160 с. — 2 350 экз.
- ↑ Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — 583 с., іл. — 10 000 экз.
Літаратура
- Энцыклапедыя сельскага гаспадара. — Мн.: БелЭн, 1993.
- Няфёдава Л. Р. Шпінат // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — 583 с., іл. — 10 000 экз. — С. 387.
Спасылкі
- Шпинат огородный: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)