Воінскі абавязак: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др Artsiom91 перанёс старонку Вайсковы абавязак у Воінскі абавязак
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1: Радок 1:
'''Вайсковы абавязак''' — абавязак (павіннасць) мужчын (у некаторых дзяржавах і жанчын) несці ваенную ці нацыянальную (альтэрнатыўную, [[Дзяржаўная служба|грамадзянскую]]) службу.
'''Воінскі абавязак''' — абавязак (павіннасць) мужчын (у некаторых дзяржавах і жанчын) несці ваенную ці нацыянальную (альтэрнатыўную, [[Дзяржаўная служба|грамадзянскую]]) службу.


Таксама гэта мае на ўвазе абавязак ваяваць (у выпадку [[Ваенныя дзеянні|ваенных дзеянняў]]) у шэрагах [[Узброеныя сілы|узброеных сіл]]. З ''вайсковай абавязкі'' неабходна выцякае ваенная служба грамадзян падчас [[Вайна|вайны]]. Але ў многіх дзяржавах існуе ''воінская павіннасць'', якая прадугледжвае нясенне службы як у ваенны, так і ў [[Мір|мірны час]]. Кожная дзяржава мае магчымасць вызначыць узрост прызыву, а таксама іншыя ўмовы, якія вызначаюць якасць і працягласць службы. Вайсковы абавязак ўзыходзіць да старажытнасці і працягваецца ў некаторых дзяржавах да гэтага часу пад рознымі назвамі. Сучасная сістэма амаль поўнага нацыянальнага прызыву-да маладых людзей на службу датуецца Французскай рэвалюцыяй ў 1790-х гадах, дзе яна стала асновай вельмі вялікі і магутнай арміі і [[Флот|флоту]]. Большасць еўрапейскіх дзяржаў пазней скапіявалі гэтую сістэму для мірнага часу, так што людзі ў пэўным узросце звычайна служаць адзін год — 8 гадоў на сапраўднай службе, а затым пераходзяць у запас (рэзерв) і ў адстаўку.
Таксама гэта мае на ўвазе абавязак ваяваць (у выпадку [[Ваенныя дзеянні|ваенных дзеянняў]]) у шэрагах [[Узброеныя сілы|узброеных сіл]]. З ''воінскага абавязку'' неабходна выцякае ваенная служба грамадзян падчас [[Вайна|вайны]]. Але ў многіх дзяржавах існуе ''воінская павіннасць'', якая прадугледжвае нясенне службы як у ваенны, так і ў [[Мір|мірны час]]. Кожная дзяржава мае магчымасць вызначыць узрост прызыву, а таксама іншыя ўмовы, якія вызначаюць якасць і працягласць службы. Воінскі абавязак узыходзіць да старажытнасці і працягваецца ў некаторых дзяржавах да гэтага часу пад рознымі назвамі. Сучасная сістэма амаль поўнага нацыянальнага прызыву маладых людзей на службу датуецца Французскай рэвалюцыяй у 1790-х гадах, дзе яна стала асновай вельмі вялікі і магутнай арміі і флоту. Большасць еўрапейскіх дзяржаў пазней скапіявалі гэтую сістэму для мірнага часу, так што людзі ў пэўным узросце звычайна служаць адзін год — 8 гадоў на сапраўднай службе, а затым пераходзяць у запас (рэзерв) і ў адстаўку.


* [[Рэкруцкая павіннасць|рэкруцкая сістэма]], пры якой з насельніцтва тым ці іншым спосабам набіраецца толькі неабходнае колькасць [[Рэкрут|рэкрутаў]], а іншая частка насельніцтва фактычна вызваляецца ад усякай службы.
* [[Рэкруцкая павіннасць|рэкруцкая сістэма]], пры якой з насельніцтва тым ці іншым спосабам набіраецца толькі неабходная колькасць [[Рэкрут|рэкрутаў]], а іншая частка насельніцтва фактычна вызваляецца ад усякай службы.
* [[Міліцыя (апалчэнне)|міліцыйнная сістэма]], складае прамую супрацьлегласць рэкруцкай: кожны грамадзянін, здольны насіць зброю, прызнаецца часткай узброеных сіл дзяржавы, залічваецца ў іх і вучыцца [[Ваенная справа|вайсковай справе]].
* [[Міліцыя (апалчэнне)|міліцыйная сістэма]], складае прамую супрацьлегласць рэкруцкай: кожны грамадзянін, здольны насіць зброю, прызнаецца часткай узброеных сіл дзяржавы, залічваецца ў іх і вучыцца [[Ваенная справа|ваеннай справе]].
* [[кадравая сістэма]], найбольш распаўсюджаная ў цяперашні час і якая злучае перавагі першых двух. [[ваенная служба|Сапраўдная служба]] па прызыву набліжае яе да рэкруцкай сістэмы, а розныя формы запасу і апалчэння — да міліцыйнай.
* [[кадравая сістэма]], найбольш распаўсюджаная ў цяперашні час і якая злучае перавагі першых двух. [[ваенная служба|Сапраўдная служба]] па прызыву набліжае яе да рэкруцкай сістэмы, а розныя формы запасу і апалчэння — да міліцыйнай.

<br />


== У Беларусі ==
== У Беларусі ==
У перыяд Кіеўскай Русі аснову княжацкіх узброеных сілаў стваралі невялікія прафесійныя атрады - [[Дружына|дружыны]], прыкладна з 14ст. па землях [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]], распаўсюдзілася [[паспалітае рушэнне]] - мабілізацыя ўсіх ваеннаабавязаных краіны (expeditio generalis) або аднаго ці некалькіх [[Ваяводства|ваяводстваў]] ці [[Павет|паветаў]], апалчэнне. З прыходам расейскай улады, уводзіцца рэкруцкі набор, пры якім пэўная частка насельніцтва амаль усё жыццё аддавала службе ў расейскім войску, пазней тэрміны службы былі значна паменшаны. У [[Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|БССР]] была ўведзена сістэма набору ў армію на тэрмін да дзьвух год ваеннаабавязанага насельніцтва, гэта сістэма амаль без зменаў захоўваецца і ў [[Беларусь|сучаснай Беларусі]]
У перыяд Кіеўскай Русі аснову княжацкіх узброеных сіл стваралі невялікія прафесійныя атрады — [[Дружына|дружыны]]; прыкладна з XIV стагоддзя па землях [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]] распаўсюдзілася [[паспалітае рушэнне]] — мабілізацыя ўсіх ваеннаабавязаных краіны (expeditio generalis) або аднаго ці некалькіх [[Ваяводства|ваяводстваў]] ці [[Павет|паветаў]], апалчэнне. З прыходам расійскай улады ўводзіцца рэкруцкі набор, пры якім пэўная частка насельніцтва амаль усё жыццё аддавала службе ў расійскім войску, пазней тэрміны службы былі значна паменшаны. У [[Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|БССР]] была ўведзена сістэма набору ў армію на тэрмін да двух гадоў ваеннаабавязанага насельніцтва, гэта сістэма амаль без зменаў захоўваецца і ў [[Беларусь|сучаснай Беларусі]].

[[Катэгорыя:Узброеныя сілы]]
[[Катэгорыя:Узброеныя сілы]]
[[Катэгорыя:Артыкулы са сцвярджэннямі без крыніц больш 14 дзён]]

Версія ад 21:37, 11 красавіка 2020

Воінскі абавязак — абавязак (павіннасць) мужчын (у некаторых дзяржавах і жанчын) несці ваенную ці нацыянальную (альтэрнатыўную, грамадзянскую) службу.

Таксама гэта мае на ўвазе абавязак ваяваць (у выпадку ваенных дзеянняў) у шэрагах узброеных сіл. З воінскага абавязку неабходна выцякае ваенная служба грамадзян падчас вайны. Але ў многіх дзяржавах існуе воінская павіннасць, якая прадугледжвае нясенне службы як у ваенны, так і ў мірны час. Кожная дзяржава мае магчымасць вызначыць узрост прызыву, а таксама іншыя ўмовы, якія вызначаюць якасць і працягласць службы. Воінскі абавязак узыходзіць да старажытнасці і працягваецца ў некаторых дзяржавах да гэтага часу пад рознымі назвамі. Сучасная сістэма амаль поўнага нацыянальнага прызыву маладых людзей на службу датуецца Французскай рэвалюцыяй у 1790-х гадах, дзе яна стала асновай вельмі вялікі і магутнай арміі і флоту. Большасць еўрапейскіх дзяржаў пазней скапіявалі гэтую сістэму для мірнага часу, так што людзі ў пэўным узросце звычайна служаць адзін год — 8 гадоў на сапраўднай службе, а затым пераходзяць у запас (рэзерв) і ў адстаўку.

  • рэкруцкая сістэма, пры якой з насельніцтва тым ці іншым спосабам набіраецца толькі неабходная колькасць рэкрутаў, а іншая частка насельніцтва фактычна вызваляецца ад усякай службы.
  • міліцыйная сістэма, складае прамую супрацьлегласць рэкруцкай: кожны грамадзянін, здольны насіць зброю, прызнаецца часткай узброеных сіл дзяржавы, залічваецца ў іх і вучыцца ваеннай справе.
  • кадравая сістэма, найбольш распаўсюджаная ў цяперашні час і якая злучае перавагі першых двух. Сапраўдная служба па прызыву набліжае яе да рэкруцкай сістэмы, а розныя формы запасу і апалчэння — да міліцыйнай.

У Беларусі

У перыяд Кіеўскай Русі аснову княжацкіх узброеных сіл стваралі невялікія прафесійныя атрады — дружыны; прыкладна з XIV стагоддзя па землях Вялікага Княства Літоўскага распаўсюдзілася паспалітае рушэнне — мабілізацыя ўсіх ваеннаабавязаных краіны (expeditio generalis) або аднаго ці некалькіх ваяводстваў ці паветаў, апалчэнне. З прыходам расійскай улады ўводзіцца рэкруцкі набор, пры якім пэўная частка насельніцтва амаль усё жыццё аддавала службе ў расійскім войску, пазней тэрміны службы былі значна паменшаны. У БССР была ўведзена сістэма набору ў армію на тэрмін да двух гадоў ваеннаабавязанага насельніцтва, гэта сістэма амаль без зменаў захоўваецца і ў сучаснай Беларусі.