Станіслаў Любіч-Маеўскі

Станіслаў Любіч-Маеўскі
Род дзейнасці	настаўнік
Дата нараджэння	27 красавіка 1878(1878-04-27)
Месца нараджэння	Полацкі павет, Віцебская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	1941
Месца смерці	Мінск
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР
Альма-матар	Ягелонскі ўніверсітэт Віцебская гімназія
Медыяфайлы на Вікісховішчы
Творы ў Вікікрыніцах

Станіслаў Адамавіч Любіч-Маеўскі (27 красавіка 1878, Полацкі павет — снежань 1941, Мінск) — беларускі грамадскі і культурны дзеяч, педагог.

Біяграфія

Скончыў Віцебскую гімназію (1895), Кракаўскі ўніверсітэт (1903). У 1900 ініцыіраваў стварэнне і ўзначаліў Кола беларускіх студэнтаў у Кракаве. У 1903-41 выкладаў гісторыю і геаграфію ў навуковых установах Польшчы, дырэктар гімназій у Замбраве, Львове, Калішы, Янаве Любельскім, Вілейцы, Новым Месце, Лежайску.

Выдаў больш за 13 падручнікаў па гісторыі, геаграфіі, беларускай і польскай мове, але найбольшую вядомасць набыў яго беларускі буквар «Лемантар» (Львоў, 1929), які крытыкаваўся беларускімі мовазнаўцамі (Я. Станкевічам, С. Паўловічам, У. Самойлам і інш.) за шматлікія паланізмы і русізмы. Абодва беларускіх дапаможніка прызначаліся для ўтраквістычных, беларуска-польскіх, школ і былі падрыхтаваны пад непасрэднай апекай польскіх школьных уладаў. У чэрвені 1940, пасля стварэння Літоўскай ССР, увайшоў у склад гарадской адміністрацыі Вільні, курыраваў школьны сектар, працаваў у Беларускім нацыянальным цэнтры. У ліпені-жніўні 1940 ініцыіраваў гарадскі школьны плебісцыт, на якім 12 % жыхароў выказаліся за беларускую нацыянальную школу. У верасні 1941 пераехаў у Мінск, працаваў у Інспектарыяце беларускіх школ, супрацоўнічаў з беларускай незалежніцкай групай Я. Станкевіча і польскім антыфашысцкім падполлем. У снежні 1941, па даносе правакатара, схоплены і расстраляны нацыстамі.

Публікацыі

• Geografja powszechne. Cz. I Wiadomości ogólne. Łódź — Warszawa, 1917.
• Lemantar / St. Lubicz-Majeǔski. — Lwoǔ: Dziarżaǔnae Wydaǔnictwa Szkołnych Kniżak, 1929. — 108 s.
• Pierszy pramień / St. Lubicz-Majeǔski. — Lwoǔ: Nakł. Dziarżaǔnaho Wydaǔiectwa Szkołnych Kniżak, 1929. — 118 s.
• Nauka pisowni polskiej. Podręcznik dla szkół początkowych i niższych klas szkół średnich. Cz. 1. — Łódź — Warszawa, 1917.

Літаратура

• Samojła, Wł. Skandaliczny elementarz / Wł. Samojła // Przegląd Wileński. — 1929. — № 14-15. — S. 4-6.
• Ляхоўскі У. Жыццяпіс Любіч-Маеўскага // Спадчына. — 1994. — № 1. — с. 75-78.
• Народная адукацыя і педагагічная навука ў Беларусі (1917—1945) / Г. Р. Сянькевіч [ і інш.]; пад рэд. Г. Р. Сянькевіч. — Мінск: «Народная асвета», 1993. — 494 s.
• Паляшук. Некалькі ўваг аб «беларускім» «Лемантары» Ст. Любіч-Маеўскага / Паляшук. — Вільня: Беларуская друкарня ім. Ф.Скарыны, 1929. — 16 с.
• Сендзер, С. А. «Лемантар» Станіслава Любіч-Маеўскага / С. А. Сендзер // Беларускі гістарычны часопіс. — 2006. — № 10. — С. 30-35.
• Станкевіч, Я. Урадовае выданьне «Lemantara» Станіслава Любіч-Маеўскага / Я. Станкевіч // Збор твораў: у двух тамах.- Мн.: Выдавецтва «Энцыклапедыка», 2002. — Т. 1. — C. 107—111.