Якаў Пінхусавіч Громер

Якаў Пінхусавіч Громер
Дата нараджэння	10 жніўня 1879(1879-08-10)
Месца нараджэння	Брэст, Брэсцкі павет, Гродзенская губерня, Літоўскае генерал-губернатарства, Расійская імперыя
Дата смерці	11 красавіка 1933(1933-04-11) (53 гады)
Месца смерці	Менск, БССР, СССР
Род дзейнасці	фізік
Навуковая сфера	аналітычная матэматыка, рэлятывісцкая фізіка
Месца працы	Берлінскі ўніверсітэт, Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт, Фізіка-тэхнічны інстытут АН БССР
Навуковая ступень	доктар філасофскіх навук
Навуковае званне	прафесар
Альма-матар	Гётынгенскі ўніверсітэт
Навуковы кіраўнік	Давід Гільберт, Альберт Эйнштэйн

Якаў Пінхусавіч Громер (10 жніўня 1879, Брэст-Літоўск — 11 красавіка 1933, Мінск) — вучоны ў галіне аналітычнай матэматыкі і рэлятывісцкай фізікі. Доктар філасофскіх навук (1912). Прафесар.

Біяграфія

Я. П. Громер нарадзіўся ў Брэст-Літоўску. Атрымаў рэлігійную адукацыю. Да 1905 года займаўся вывучэннем Талмуда. У 1905—1907 гг. працаваў у Бернскім і Марбургскім універсітэтах. У 1907—1913 гг. вучыўся ў Гётынгенскім універсітэце, вывучаў матэматыку, фізіку і філасофію. У 1914 годзе пад кіраўніцтва Д. Гілберта абараніў доктарскую дысертацыю. У 1915—1927 гг. працаваў у Берліне асістэнтам у Альберта Эйнштэйна, узначальваў кафедру матэматыкі ў Берлінскім універсітэце. З 1928 года па рэкамендацыі Эйнштэйна прыняты прафесарам педагагічнага факультэта ў Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт. Адначасова з 1931 года вядучы навуковы супрацоўнік у Фізіка-тэхнічным інстытуце Акадэміі навук БССР.

Хварэў на акрамегалію. Памёр памёр 11 красавіка 1933 года ў Мінску.

Навуковая дзейнасць

Я. П. Громеру належаць навуковыя працы ў галіне матэматыкі (алгебра, тэорыя трансцэндэнтных функцый), агульнай тэорыі адноснасці, рэлятывісцкай механікі. Знайшоў неабходныя і дастатковыя ўмовы справядлівасці гіпотэзы Рымана ў аналітычнай тэорыі лікаў (няроўнасці Громера). У час працы ў Берліне Я. П. Громер прымаў удзел у падрыхтоўцы падручнікаў па фізіцы і матэматыцы для школ Палесціны, дапамагаў А. Эйнштэйну ў распрацоўцы тэорыі адноснасці.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 5: Гальцы — Дагон / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 1997. — Т. 5. — С. 447. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0090-0.

Спасылкі

• Громмер Яков Пинхусович // Сотрудничество Беларусь — ЕС: наука и культура (руск.)
• Гостев А. П. Известные личности Гродно: Vive La Гродно: Монография / А. П. Гостев. — Херсон: ОЛДИ-ПЛЮС, 2015. — С. 199. — 252 с. — ISBN 978-966-289-054-9 (руск.)
• Д. Шыфярштэйн Распрацоўваць тэорыю адноснасці вялікаму вучонаму дапамагаў берасцеец Якаў Громер // Грамадска-палітычная газета Брэсцкай вобласці «Народная Трыбуна»