Сярэднедунайская нізіна: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
→‎Панонскае мора: афармленне
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1: Радок 1:
{{Раўніна
{{Нізіна
|Назва = Сярэднедунайская нізіна
|Назва = Сярэднедунайская нізіна
|Нацыянальная назва =
|Нацыянальная назва =
|Выява = Среднедунайская низм.png
|Выява = Среднедунайская низм.png
|Подпіс = Сярэднедунайская нізіна
|Подпіс = Сярэднедунайская нізіна
|lat_dir = N|lat_deg = 47 |lat_min = |lat_sec =
|lat_dir = N|lat_deg = 47 |lat_min = |lat_sec =
|lon_dir = E|lon_deg = 19 |lon_min = |lon_sec =
|lon_dir = E|lon_deg = 19 |lon_min = |lon_sec =
Радок 23: Радок 23:
|Катэгорыя на Вікісховішчы =
|Катэгорыя на Вікісховішчы =
}}
}}
'''Сярэднедунайская нізіна''' ('''Сярэднедунайская раўніна, Ціса-Дунайская нізіна, Панонская раўніна'''; {{lang-hr|Panonska nizina}}, {{lang-cs|Panonská pánev}}, {{lang-hu|Kárpát-medence}}, {{lang-sk|Panónska panva}}, {{lang-de|Pannonische Tiefebene}}, {{lang-ro|Câmpia Panonică}}, {{lang-uk|Тисо-Дунайська низовина}}, {{lang-sr|Панонска низија}}, {{lang-sl|Panonska nižina}}, {{lang-bs|Panonska nizija}}) — [[раўніна]] ў басейне сярэдняга цячэння ракі [[Дунай]], у межах [[Венгрыя|Венгрыі]] (вялікая частка), [[Славакія|Славакіі]], [[Румынія|Румыніі]], [[Харватыя|Харватыі]] і [[Аўстрыя|Аўстрыі]]; на паўночным усходзе заходзіць на тэрыторыю [[Закарпацкая вобласць|Закарпацкай вобласці]] [[Украіна|Украіны]]. Плошча — каля 200 тыс. км².
[[Выява:Canal Danube-Tisa-Danube in Serbia.jpg|міні|250px|Ландшафт Сярэднедунайскай нізіны — канал [[Дунай]]-[[Ціса]]-[[Дунай]] каля вёскі Руменка, недалёка ад [[Нові-Сад]]а, [[Сербія]]]]
'''Сярэднедунайская нізіна''' ('''Сярэднедунайская раўніна, Ціса-Дунайская нізіна, Панонская раўніна'''; {{lang-hr|Panonska nizina}}, {{lang-cs|Panonská pánev}}, {{lang-hu|Kárpát-medence}}, {{lang-sk|Panónska panva}}, {{lang-de|Pannonische Tiefebene}}, {{lang-ro|Câmpia Panonică}}, {{lang-uk|Тисо-Дунайська низовина}}, {{lang-sr|Панонска низија}}, {{lang-sl|Panonska nižina}}, {{lang-bs|Panonska nizija}}) — [[раўніна]] ў басейне сярэдняга цячэння ракі [[Дунай]], у межах [[Венгрыя|Венгрыі]] (вялікая частка), [[Славакія|Славакіі]], [[Румынія|Румыніі]], [[Харватыя|Харватыі]] і [[Аўстрыя|Аўстрыі]]; на паўночным усходзе заходзіць на тэрыторыю [[Закарпацкая вобласць|Закарпацкай вобласці]] [[Украіна|Украіны]]. Плошча — каля 200 тыс. км². Уяўляе сабой міжгорную тэктанічную нізіну, якую атачаюць [[Альпы]], [[Карпаты]], Дынарскае нагор'е і горы Усходняй [[Сербія|Сербіі]]. Вышыня — 100—200 м. Паверхня плоская — у [[Альфёльд]]зе (на ўсход ад Дуная) ці слабаўзгорыстая — у Дунантуле (на захад ад Дуная) з асобнымі ізаляванымі горамі сярэдняй вышыні (гэтак званае Задунайскае сярэднегор'е, вышынёй да 757 м). На паўночным захадзе — [[Кішальфёльд]], большая частка якога ўяўляе сабой конус вынасу Прадуная. У склад Сярэднедунайскай нізіны ўваходзяць таксама Заграбскі басейн (на паўднёвым захадзе) і даліны рэк [[рака Драва|Драва]] і [[рака Сава|Сава]] на поўдні. На Сярэднедунайскай нізіне знаходзіцца возера [[Балатон]].


Уяўляе сабой міжгорную тэктанічную нізіну, якую атачаюць [[Альпы]], [[Карпаты]], Дынарскае нагор'е і горы Усходняй [[Сербія|Сербіі]]. Сярэднедунайская нізіна з'яўляецца ўзнятым дном [[Панонскае мора|Панонскага мора]], што існавала у перыяд [[пліяцэн]]у. Шэраг гор (напрыклад, града [[Фрушка-Гара]] ў [[Сербія|Сербіі]]) з'яўляюцца ў колішнімі астравамі ў Панонскім моры.
Радовішчы баксітаў (Гант, Іскасентдзьердзь у Венгрыі), нафты, газу, бурага вуглю. Клімат умераны, кантынентальны, на ўсходзе засушлівы. Сярэдняя тэмпература студзеня — -1 °C -2 °C, у ліпені 20-22°С. Ападкі — 500—600 мм, у гарах — да 900 мм у год. Пераважна [[чарназём]]ы і алювіяльныя грунты, на ўсходзе месцамі засоленыя. 70-80 % тэрыторыі Сярэднедунайскай нізіны разараны (пасевы пшаніцы, кукурузы, сады, вінаграднікі). Малаважныя ўчасткі лесастэпаў (галоўным чынам у горах і перадгор'ях). Сярэднедунайская нізіна густа населена; найбольш буйныя гарады — [[Будапешт]] (Венгрыя), [[Заграб]] (Харватыя), [[Браціслава]] (Славакія), [[Тымішаара]] (Румынія).


[[Выява:Canal Danube-Tisa-Danube in Serbia.jpg|міні|злева|250px|Ландшафт Сярэднедунайскай нізіны — канал [[Дунай]]-[[Ціса]]-[[Дунай]] каля вёскі Руменка, недалёка ад [[Нові-Сад]]а, [[Сербія]]]]
== Панонскае мора ==
Вышыня — 100—200 м. Паверхня плоская — у [[Альфёльд]]зе (на ўсход ад Дуная) ці слабаўзгорыстая — у Дунантуле (на захад ад Дуная) з асобнымі ізаляванымі горамі сярэдняй вышыні (гэтак званае Задунайскае сярэднегор'е, вышынёй да 757 м). На паўночным захадзе — [[Кішальфёльд]], большая частка якога ўяўляе сабой конус вынасу Прадуная. У склад Сярэднедунайскай нізіны ўваходзяць таксама Заграбскі басейн (на паўднёвым захадзе) і даліны рэк [[рака Драва|Драва]] і [[рака Сава|Сава]] на поўдні. На Сярэднедунайскай нізіне знаходзіцца возера [[Балатон]]. Радовішчы баксітаў (Гант, Іскасентдзьердзь у Венгрыі), нафты, газу, бурага вуглю.
Сярэднедунайская нізіна з'яўляецца ўзнятым дном [[Панонскае мора|Панонскага мора]], што існавала у перыяд [[пліяцэн]]у. Шэраг гор (напрыклад, града [[Фрушка-Гара]] ў [[Сербія|Сербіі]]) з'яўляюцца ў колішнімі астравамі ў Панонскім моры.

Клімат умераны, кантынентальны, на ўсходзе засушлівы. Сярэдняя тэмпература студзеня — -1 °C -2 °C, у ліпені 20-22°С. Ападкі — 500—600 мм, у гарах — да 900 мм у год. Пераважна [[чарназём]]ы і алювіяльныя грунты, на ўсходзе месцамі засоленыя. 70-80 % тэрыторыі Сярэднедунайскай нізіны разараны (пасевы пшаніцы, кукурузы, сады, вінаграднікі). Малаважныя ўчасткі лесастэпаў (галоўным чынам у горах і перадгор'ях).

Сярэднедунайская нізіна густа населена; найбольш буйныя гарады — [[Будапешт]] (Венгрыя), [[Заграб]] (Харватыя), [[Браціслава]] (Славакія), [[Тымішаара]] (Румынія).


{{Бібліяінфармацыя}}
{{Бібліяінфармацыя}}

Версія ад 13:12, 9 студзеня 2021

Сярэднедунайская нізіна

Сярэднедунайская нізіна
Каардынаты: 47° пн. ш. 19° у. д.HGЯO
Плошча 200 тыс. км²

Сярэднедунайская нізіна (Сярэднедунайская раўніна, Ціса-Дунайская нізіна, Панонская раўніна; харв.: Panonska nizina, чэшск.: Panonská pánev, венг.: Kárpát-medence, славацк.: Panónska panva, ням.: Pannonische Tiefebene, рум.: Câmpia Panonică, укр.: Тисо-Дунайська низовина, сербск.: Панонска низија, славенск.: Panonska nižina, басн.: Panonska nizija) — раўніна ў басейне сярэдняга цячэння ракі Дунай, у межах Венгрыі (вялікая частка), Славакіі, Румыніі, Харватыі і Аўстрыі; на паўночным усходзе заходзіць на тэрыторыю Закарпацкай вобласці Украіны. Плошча — каля 200 тыс. км².

Уяўляе сабой міжгорную тэктанічную нізіну, якую атачаюць Альпы, Карпаты, Дынарскае нагор'е і горы Усходняй Сербіі. Сярэднедунайская нізіна з'яўляецца ўзнятым дном Панонскага мора, што існавала у перыяд пліяцэну. Шэраг гор (напрыклад, града Фрушка-Гара ў Сербіі) з'яўляюцца ў колішнімі астравамі ў Панонскім моры.

Ландшафт Сярэднедунайскай нізіны — канал Дунай-Ціса-Дунай каля вёскі Руменка, недалёка ад Нові-Сада, Сербія

Вышыня — 100—200 м. Паверхня плоская — у Альфёльдзе (на ўсход ад Дуная) ці слабаўзгорыстая — у Дунантуле (на захад ад Дуная) з асобнымі ізаляванымі горамі сярэдняй вышыні (гэтак званае Задунайскае сярэднегор'е, вышынёй да 757 м). На паўночным захадзе — Кішальфёльд, большая частка якога ўяўляе сабой конус вынасу Прадуная. У склад Сярэднедунайскай нізіны ўваходзяць таксама Заграбскі басейн (на паўднёвым захадзе) і даліны рэк Драва і Сава на поўдні. На Сярэднедунайскай нізіне знаходзіцца возера Балатон. Радовішчы баксітаў (Гант, Іскасентдзьердзь у Венгрыі), нафты, газу, бурага вуглю.

Клімат умераны, кантынентальны, на ўсходзе засушлівы. Сярэдняя тэмпература студзеня — -1 °C -2 °C, у ліпені 20-22°С. Ападкі — 500—600 мм, у гарах — да 900 мм у год. Пераважна чарназёмы і алювіяльныя грунты, на ўсходзе месцамі засоленыя. 70-80 % тэрыторыі Сярэднедунайскай нізіны разараны (пасевы пшаніцы, кукурузы, сады, вінаграднікі). Малаважныя ўчасткі лесастэпаў (галоўным чынам у горах і перадгор'ях).

Сярэднедунайская нізіна густа населена; найбольш буйныя гарады — Будапешт (Венгрыя), Заграб (Харватыя), Браціслава (Славакія), Тымішаара (Румынія).