Спіс кіраўнікоў СССР: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[дагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 15:25, 11 студзеня 2021

Пералік фактычных (de facto) кіраўнікоў СССР і Камуністычнай партыі Савецкага Саюза.

У гады кіравання Уладзіміра Леніна фармальна вышэйшай дзяржаўнай пасадай быў Старшыня ВЦВК, але ўся рэальная ўлада была сканцэнтравана у Савеце народных камісараў, які і ўзначальваў Ленін. Пасада Генеральнага сакратара Цэнтральнага камітэта РКП(б)—УКП(б)—КПСС была заснавана у красавіку 1922 і стала фактычна найважнейшай дзяржаўнай пасадай пасля смерці Леніна. Уплыў Іосіфа Сталіна, які займаў гэтую пасаду, павялічваўся, і к канцу 1920-х гадоў ён фактычна валодаў неабмежаванай уладай.

Фармальна ж к 1953 году Сталін з’яўляўся толькі кіраўніком выканаўчай улады краіны (Старшыня Савета Міністраў СССР). Менавіта таму змяніўшы яго на гэтай пасадзе Георгій Мяленкоў, які з’яўляўся негалосным пераемнікам Сталіна, стаў новым лідарам і кіраўніком дзяржавы. Малянкоў аж да 1955 года ўзначальваў Савет Міністраў, аднак пачынаючы з абрання на зноў створаную пасаду Першага сакратара ЦК КПСС у верасні 1953 года паступова набірае палітычную вагу Мікіта Хрушчоў.

У наступным у СССР пасада Старшыні Савета Міністраў не ўспрымалася як найвышэйшая ў дзяржаве. Юрыдычна (па канстытуцыі СССР) кіраўнікамі дзяржавы былі асобы, прызначаныя на пасаду Старшыні Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР (пазней — Старшыні Вярхоўнага Савета СССР). У 1988 годзе гэту пасаду заняў Міхаіл Гарбачоў, што дазволіла яму, зэяўляючыся фактычным кіраўніком дзяржавы, быць кіраўніком і партыі, і дзяржаўнай улады. Выканаўчую ўладу тады ўзначальваў, займаючы пасаду Старшыні Савета Міністраў, Мікалай Рыжкоў. З сакавіка 1990 года Гарбачоў сумяшчаў пасады Генеральнага сакратара ЦК КПСС і Прэзідэнта СССР. Пасада Прэзідэнта змяніла пасаду Старшыні Вярхоўнага Савета ў якасці кіраўніка дзяржавы, пакінуўшы другому толькі функцыі кіраўніка заканадаўчай улады краіны, але не кіраўніка самой дзяржавы. Тады ж быў адменены артыкул 6 Канстытуцыі СССР, і ў выніку КПСС пазбавілася манаполіі на ўладу, але пры гэтым заставалася кіруючай партыяй да падзей 19-21 жніўня 1991 года ў Маскве. 25 снежня 1991 года СССР канчаткова перастаў існаваць. За 69 гадоў існавання СССР фактычна было ўсяго 8 кіраўнікоў партыі і дзяржавы (уключаючы Малянкова, які ўзначальваў толькі ўрад).

Спіс кіраўнікоў


	Кіраўнік	Перыяд	Назва пасады
	Уладзімір Ільіч Ленін	30 снежня 1922 — 21 студзеня 1924	Старшыня Савета Народных Камісараў РСФСР і СССР.
Файл:Stalin the communist.jpg	Іосіф Вісарыёнавіч Сталін	21 студзеня 1924 — 2 сакавіка 1953^[1]	Генеральны сакратар Цэнтральнага Камітэта Расійскай Камуністычнай партыі (бальшавікоў) (з 1925 г. — Усесаюзнай Камуністычнай партыі (бальшавікоў), з 1952 г. — Камуністычнай партыі Савецкага Саюза) (з 3 красавіка 1922 г. да 5 сакавіка 1953 г.), Старшыня Савета Міністраў СССР (з 6 мая 1946 г. па 5 сакавіка 1953 г.)
	Георгій Максімілянавіч Малянкоў	2 сакавіка — 7 верасня 1953	Старшыня Савета Міністраў СССР
Файл:Khrushchov.jpg	Мікіта Сяргеевіч Хрушчоў	7 верасня 1953 — 14 кастрычніка 1964	Першы Сакратар Цэнтральнага Камітэта Камуністычнай партыі Савецкага Саюза
	Леанід Ільіч Брэжнеў	14 кастрычніка 1964 — 8 красавіка 1966	Першы сакратар Цэнтральнага камітэта Камуністычнай партыі Савецкага Саюза
	Леанід Ільіч Брэжнеў	8 красавіка 1966 — 10 лістапада 1982	Генеральны сакратар Цэнтральнага камітэта Камуністычнай партыі Савецкага Саюза
Файл:Yuri Andropov - Soviet Life, August 1983.jpg	Юрый Уладзіміравіч Андропаў	10 лістапада 1982 — 9 лютага 1984	Генеральны сакратар Цэнтральнага камітэта Камуністычнай партыі Савецкага Саюза
Файл:Konstantín Chernenko - Tapa Diario Clarín.jpg	Канстанцін Усцінавіч Чарненка	10 лютага 1984 — 10 сакавіка 1985	Генеральны сакратар Цэнтральнага камітэта Камуністычнай партыі Савецкага Саюза
	Міхаіл Сяргеевіч Гарбачоў	11 сакавіка 1985 — 24 жніўня 1991	Генеральны сакратар Цэнтральнага камітэта Камуністычнай Партыі Савецкага Саюза
	Міхаіл Сяргеевіч Гарбачоў	25 мая 1989 — 25 снежня 1991	Старшыня Вярхоўнага Савета СССР/Прэзідэнт СССР

Гл. таксама

Заўвагі

↑ Сталин — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі (3-е выданне)

Літаратура

[1] Сталин — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі (3-е выданне)

[1]

@@ Радок 22: / Радок 22: @@
  |[[Файл:Stalin_the_communist.jpg|цэнтр|145x145пкс]]
  |[[Іосіф Вісарыёнавіч Сталін]]
- |[[21 студзеня]] [[1924]] — [[2 сакавіка]] [[1953]]<ref>{{З|БСЭ|загаловак=Сталин|выданне=3-е}}</ref><!--<ref>По официальной версии, [[1 марта]] [[1953 год]]а на даче в [[Ближняя дача|Кунцево]] у Сталина случился [[апоплексический удар]], от которого он умер спустя 4 дня, [[5 марта]]. Лишь в семь утра [[2 марта]] появившиеся на даче в Кунцево врачи начали осмотр умиравшего Сталина. Драгоценное время было упущено, смерть вождя предрешена
+ |[[21 студзеня]] [[1924]] — [[2 сакавіка]] [[1953]]<ref>{{З|ВСЭ|загаловак=Сталин|выданне=3-е}}</ref><!--<ref>По официальной версии, [[1 марта]] [[1953 год]]а на даче в [[Ближняя дача|Кунцево]] у Сталина случился [[апоплексический удар]], от которого он умер спустя 4 дня, [[5 марта]]. Лишь в семь утра [[2 марта]] появившиеся на даче в Кунцево врачи начали осмотр умиравшего Сталина. Драгоценное время было упущено, смерть вождя предрешена
 «[http://know-it-all-1.narod.ru/praviteli74.html Маленков Георгий Максимилианович]» // ''[[Данцев, Андрей Андреевич|Данцев А. А.]]'' Правители России: XX век. Ростов-на- Дону: Феникс, 2000. — 512 с. + 4 л. ил. — (Исторические силуэты) ISBN 5-222-00755-3</ref>-->