Метан: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др выява
афармленне
Радок 1: Радок 1:
{{Рэчыва}}
[[Выява:Methane-3D-space-filling.svg|алкіны|right|thumb|3D мадэль малекулы метану]]
[[Выява:Methane-3D-space-filling.svg|алкіны|right|thumb|3D мадэль малекулы метану]]
'''Метан''', або '''балотны газ''', або '''тэтрагідрыд вугляроду''' (CH<sub>4</sub>) — самы просты прадстаўнік [[Вуглевадароды|вуглевадародаў]]. Даўжыня сувязі C-H 1,09 [[Метр|нм]].
'''Метан''', або '''балотны газ''', або '''тэтрагідрыд вугляроду''' (CH<sub>4</sub>) — самы просты прадстаўнік [[Вуглевадароды|вуглевадародаў]]. Даўжыня сувязі C-H 1,09 [[Метр|нм]].


У [[Нармальныя ўмовы|нармальных умовах]] метан [[газ]] без паху і колеру. [[тэмпература]] [[Агрэгатныя станы|плаўлення]] -182.5 [[Тэмпература|градусаў Цэльсія]], [[тэмпература]] [[Агрэгатныя станы|кіпення]] - 161.5 [[Тэмпература|градусаў Цэльсія]].
У [[Нармальныя ўмовы|нармальных умовах]] метан — [[газ]] без паху і колеру. [[тэмпература]] [[Агрэгатныя станы|плаўлення]] −182.5 [[Тэмпература|градусаў Цэльсія]], [[тэмпература]] [[Агрэгатныя станы|кіпення]] — 161.5 [[Тэмпература|градусаў Цэльсія]].


Метан тэрмічна найбольш стабільны сярод [[Вуглевадароды|вуглевадародаў]]. У [[Вада|вадзе]] [[раствор|раствараецца]] слаба. З [[кісларод]]ам і [[паветра]]м утварае [[Гарэнне|гаручыя]] і [[выбух]]овыя [[сумесь|сумесі]] ў шырокім дыяпазоне канцэнтрацыяў. З [[Вада|вадой]] пры нізкіх [[тэмпература]]х і падвышаным [[ціск]]у ўтварае [[газавыя гідраты]].
Метан тэрмічна найбольш стабільны сярод [[Вуглевадароды|вуглевадародаў]]. У [[Вада|вадзе]] [[раствор|раствараецца]] слаба. З [[кісларод]]ам і [[паветра]]м утварае [[Гарэнне|гаручыя]] і [[выбух]]овыя [[сумесь|сумесі]] ў шырокім дыяпазоне канцэнтрацыяў. З [[Вада|вадой]] пры нізкіх [[тэмпература]]х і падвышаным [[ціск]]у ўтварае [[газавыя гідраты]].


Метан галоўная складовая частка [[Прыродны газ|прыроднага газу]], [[спадарожны газ|спадарожнага газу]], [[Рудніковы газ|рудніковага газу]]. На [[Планета Зямля|Зямлі]] метан утвараецца шляхам [[Анаэробны|анаэробнага]] раскладання [[Цэлюлоза|цэлюлозы]]. Метан з’яўляецца [[кампанент]]ам [[Атмасфера|атмасферы]] [[планета Юпітэр|Юпітэра]], [[Планета Сатурн|Сатурна]] (і ягонага спадарожніка [[Тытан, спадарожнік|Тытана]]), [[Уран (планета)|Урана]], [[Нептун (планета)|Нептуна]].
Метан — галоўная складовая частка [[Прыродны газ|прыроднага газу]], [[спадарожны газ|спадарожнага газу]], [[Рудніковы газ|рудніковага газу]]. На [[Планета Зямля|Зямлі]] метан утвараецца шляхам [[Анаэробны|анаэробнага]] раскладання [[Цэлюлоза|цэлюлозы]]. Метан з’яўляецца [[кампанент]]ам [[Атмасфера|атмасферы]] [[планета Юпітэр|Юпітэра]], [[Планета Сатурн|Сатурна]] (і ягонага спадарожніка [[Тытан, спадарожнік|Тытана]]), [[Уран (планета)|Урана]], [[Нептун (планета)|Нептуна]].


У прамысловасці метан атрымліваюць з [[Прыродны газ|прыроднага газу]], [[спадарожны газ|спадарожных нафтавых газаў]], [[крэкінг]]ам [[нафта]]прадуктаў і каксаваннем [[Каменны вугаль|каменнага вугалю]]. Метан у [[Атмасфера|атмасферы]] [[шахта]]ў пры здабычы [[Каменны вугаль|каменнага вугалю]] утварае пагрозу [[выбух]]у.
У прамысловасці метан атрымліваюць з [[Прыродны газ|прыроднага газу]], [[спадарожны газ|спадарожных нафтавых газаў]], [[крэкінг]]ам [[нафта]]прадуктаў і каксаваннем [[Каменны вугаль|каменнага вугалю]]. Метан у [[Атмасфера|атмасферы]] [[шахта]]ў пры здабычы [[Каменны вугаль|каменнага вугалю]] утварае пагрозу [[выбух]]у.
Радок 13: Радок 14:


Метан у [[Атмасфера Зямлі|атмасферы]] [[Планета Зямля|Зямлі]] адыгрывае ролю [[Парніковы газ|парніковага газу]], і баланс утрымання Метан у [[Атмасфера Зямлі|атмасферы]], [[Гідрасфера|гідрасферы]] і [[Літасфера|літасферы]] [[Планета Зямля|Зямлі]] мае істотны ўплыў на [[клімат]].
Метан у [[Атмасфера Зямлі|атмасферы]] [[Планета Зямля|Зямлі]] адыгрывае ролю [[Парніковы газ|парніковага газу]], і баланс утрымання Метан у [[Атмасфера Зямлі|атмасферы]], [[Гідрасфера|гідрасферы]] і [[Літасфера|літасферы]] [[Планета Зямля|Зямлі]] мае істотны ўплыў на [[клімат]].
{{зноскі}}

{{Вуглевадароды}}
{{Вуглевадароды}}
{{Бібліяінфармацыя}}

[[Катэгорыя:Алканы]]
[[Катэгорыя:Алканы]]
[[Катэгорыя:Газы]]
[[Катэгорыя:Газы]]

Версія ад 19:17, 17 студзеня 2021

Метан
Выява хімічнай структуры
Агульныя
Хім. формула CH₄
Тэрмічныя ўласцівасці
Класіфікацыя
Рэг. нумар CAS 74-82-8
PubChem 297
Рэг. нумар EINECS 200-812-7
SMILES
RTECS PA1490000
ChemSpider 291
3D мадэль малекулы метану

Метан, або балотны газ, або тэтрагідрыд вугляроду (CH4) — самы просты прадстаўнік вуглевадародаў. Даўжыня сувязі C-H 1,09 нм.

У нармальных умовах метан — газ без паху і колеру. тэмпература плаўлення −182.5 градусаў Цэльсія, тэмпература кіпення — 161.5 градусаў Цэльсія.

Метан тэрмічна найбольш стабільны сярод вуглевадародаў. У вадзе раствараецца слаба. З кіслародам і паветрам утварае гаручыя і выбуховыя сумесі ў шырокім дыяпазоне канцэнтрацыяў. З вадой пры нізкіх тэмпературах і падвышаным ціску ўтварае газавыя гідраты.

Метан — галоўная складовая частка прыроднага газу, спадарожнага газу, рудніковага газу. На Зямлі метан утвараецца шляхам анаэробнага раскладання цэлюлозы. Метан з’яўляецца кампанентам атмасферы Юпітэра, Сатурна (і ягонага спадарожніка Тытана), Урана, Нептуна.

У прамысловасці метан атрымліваюць з прыроднага газу, спадарожных нафтавых газаў, крэкінгам нафтапрадуктаў і каксаваннем каменнага вугалю. Метан у атмасферы шахтаў пры здабычы каменнага вугалю утварае пагрозу выбуху.

Ужываюць для атрымання метанолу, фармальдэгіду, нітраметану, сажы, ацэтылену, вадароду, сінільнай кіслаты (узаемадзеяннем з аміякам), вадзянога газу і інш., а таксама як паліва.

Метан у атмасферы Зямлі адыгрывае ролю парніковага газу, і баланс утрымання Метан у атмасферы, гідрасферы і літасферы Зямлі мае істотны ўплыў на клімат.

Зноскі