Стэфан Баторый: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
др робат Мяняем: pt:Estêvão Báthory |
др робат Дадаем: zh:斯特凡·巴托里 |
||
Радок 63: | Радок 63: | ||
[[uk:Стефан Баторій]] |
[[uk:Стефан Баторій]] |
||
[[vi:Stefan Batory của Ba Lan]] |
[[vi:Stefan Batory của Ba Lan]] |
||
[[zh:斯特凡·巴托里]] |
Версія ад 15:25, 25 снежня 2009
Ст · фан БАТ · РЫЙ (венг.: Báthory István, рум.: Ştefan Báthory, простамоўнае Сцяпан Батура; 27 верасня 1533 – 12 снежня 1586), кароль польскі, вялікі князь літоўскі.
Нарадзіўся ў г. Жыладзішомльё ў Трансільваніі (сучасны Шымлеў-Сілва́ніей у Румыніі). Паходзіў з венгерскага роду Баторыяў, з лініі Ш · мля (z Somlyó). З 15 гадоў на вайсковай службе ў караля Чэхіі і Венгрыі Фердынанда. Разам з ім быў у Італіі, вучыўся ў Падуі. Служыў у трансільванскага кн. Януша Зігмунда з Заполья, быў паслом пры імператары Максіміляне II. Пасля разрыву адносінаў паміж гэтымі краінамі немцы тры гады трымалі яго закладнікам.
Пасля смерці Януша з Заполья стаў князем Трансільваніі. Калі кароль польскі і вялікі князь літоўскі Генрых Валуа ўцёк у Францыю, Стэфан Баторый выставіў сваю кандыдатуру на сталец Рэчы Паспалітай і быў абраны (снежань 1575). Каранаваны 1 мая 1576, каранаваны на вялікага князя літоўскага ў чэрвені 1576.
Зрабіў значны ўклад ва ўмацаванне Рэчы Паспалітай, спрыяў падняццю яе аўтарытэту ў Еўропе. Прывёў Лівонскую вайну да задавальняльнага для Рэчы Паспалітай выніку.
Пры Баторыі кожны трэці сойм праходзіў у Гродне. У ВКЛ замест гаспадарскага суда як вышэйшай судовай інстанцыі былі зацверджаныя шляхецкія выбарныя трыбуналы.
Сваю рэзідэнцыю Стэфан Баторый трымаў у Гродне, у Старым замку. Жыхарам Гродна ён даў пэўныя ільготы. Падтрымліваў сяброўскія адносіны з Каспарам Бекешам.
Памёр у Гродне. З-за таго, што прычына яго смерці выклікала спрэчку паміж прыдворнымі медыкамі, было праведзенае першае на тэрыторыі Усходняй Еўропы анатамаванне трупа (14 снежня 1586).