Генрых X Горды: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
→‎Спасылкі: афармленне
др Правілы арфаграфіі 2008., перанесена: папа → Папа з дапамогай AWB
Тэг: Адменена
Радок 51: Радок 51:
Генрых Горды быў верным прыхільнікам імператара ў барацьбе з [[Штаўфены|Штаўфенамі]]: братамі [[Фрыдрых II, герцаг Швабіі|Фрыдрыхам II]], герцагам [[Герцагства Швабія|Швабіі]], асноўным супернікам Лотара за нямецкую карону на выбарах [[1125]] года, і [[Конрад III|Конрадам]], герцагам [[Герцагства Франконія|Франконіі]], абвешчаным сваімі прыхільнікамі каралём у [[1127]] годзе. Генрых беспаспяхова аблажыў Нюрнберг (1127 год), браў удзел у захопе Шпаера ([[1129]] год) і ўзяў Ульм ([[1134]] год). У 1129 годзе Генрых Горды паспрабаваў зманам захапіць у палон Фрыдрыха II, але пацярпеў няўдачу. Вайна завяршылася ў [[1135]] годзе, калі Штаўфены прызналі ўладу Лотара. Адначасова Генрых Горды ўвязаўся ў Баварыі ў канфлікт (які доўжыўся да [[1133]] года) за прызначэнне епіскапа Рэгенсбурга з Фрыдрыхам, графам Богена.
Генрых Горды быў верным прыхільнікам імператара ў барацьбе з [[Штаўфены|Штаўфенамі]]: братамі [[Фрыдрых II, герцаг Швабіі|Фрыдрыхам II]], герцагам [[Герцагства Швабія|Швабіі]], асноўным супернікам Лотара за нямецкую карону на выбарах [[1125]] года, і [[Конрад III|Конрадам]], герцагам [[Герцагства Франконія|Франконіі]], абвешчаным сваімі прыхільнікамі каралём у [[1127]] годзе. Генрых беспаспяхова аблажыў Нюрнберг (1127 год), браў удзел у захопе Шпаера ([[1129]] год) і ўзяў Ульм ([[1134]] год). У 1129 годзе Генрых Горды паспрабаваў зманам захапіць у палон Фрыдрыха II, але пацярпеў няўдачу. Вайна завяршылася ў [[1135]] годзе, калі Штаўфены прызналі ўладу Лотара. Адначасова Генрых Горды ўвязаўся ў Баварыі ў канфлікт (які доўжыўся да [[1133]] года) за прызначэнне епіскапа Рэгенсбурга з Фрыдрыхам, графам Богена.


У 1136—1137 гадах Генрых суправаджаў імператара ў паходзе ў Італію. У Італіі Лотар дараваў яму тытул маркграфа Тасканы, а рымскі папа [[Інакенцій II, Папа Рымскі|Інакенцій II]] перадаў яму тэрыторыі, якія раней належалі маркграфіні [[Мацільда Тасканская|Мацільдзе Тасканскай]].
У 1136—1137 гадах Генрых суправаджаў імператара ў паходзе ў Італію. У Італіі Лотар дараваў яму тытул маркграфа Тасканы, а рымскі Папа [[Інакенцій II, Папа Рымскі|Інакенцій II]] перадаў яму тэрыторыі, якія раней належалі маркграфіні [[Мацільда Тасканская|Мацільдзе Тасканскай]].


Незадоўга да смерці, Лотар II прысвоіў Генрыху тытул герцага Саксоніі і перадаў каралеўскія рэгаліі. Калі імператар 4 снежня [[1137]] года памёр, Генрых Горды як яго зяць і, несумнеўна, найбольш магутны з князёў Германіі быў галоўным прэтэндэнтам на каралеўскую карону. Аднак каралём 7 сакавіка [[1138]] года быў выбраны былы антыкароль Конрад III, герцаг Франконіі. Генрых Горды перадаў Конраду каралеўскія рэгаліі, але адмовіўся падпарадкавацца яго патрабаванню адмовіцца ад аднаго з двух герцагстваў. Пасля няўдалай спробы дасягнуць пагаднення, кароль пазбавіў Генрыха абаіх герцагстваў. Саксонія была перададзена маркграфу [[Паўночная марка|Паўночнай маркі]] [[Альбрэхт Мядзведзь|Альбрэхту Мядзведзю]], сыну малодшай дачкі герцага [[Магнус, герцаг Саксоніі|Магнуса]], а Баварыя — маркграфу [[Аўстрыя|Аўстрыі]] [[Леапольд IV, герцаг Баварыі|Леапольду IV]]. Генрых Горды хутка атрымаў перамогу над Альбрэхтам у Саксоніі і збіраўся ўварвацца ў Баварыю, але раптам памёр у [[Кведлінбург]]у. Пахаваны ў [[Кёнігслутэр]]ы побач з Лотарам II.
Незадоўга да смерці, Лотар II прысвоіў Генрыху тытул герцага Саксоніі і перадаў каралеўскія рэгаліі. Калі імператар 4 снежня [[1137]] года памёр, Генрых Горды як яго зяць і, несумнеўна, найбольш магутны з князёў Германіі быў галоўным прэтэндэнтам на каралеўскую карону. Аднак каралём 7 сакавіка [[1138]] года быў выбраны былы антыкароль Конрад III, герцаг Франконіі. Генрых Горды перадаў Конраду каралеўскія рэгаліі, але адмовіўся падпарадкавацца яго патрабаванню адмовіцца ад аднаго з двух герцагстваў. Пасля няўдалай спробы дасягнуць пагаднення, кароль пазбавіў Генрыха абаіх герцагстваў. Саксонія была перададзена маркграфу [[Паўночная марка|Паўночнай маркі]] [[Альбрэхт Мядзведзь|Альбрэхту Мядзведзю]], сыну малодшай дачкі герцага [[Магнус, герцаг Саксоніі|Магнуса]], а Баварыя — маркграфу [[Аўстрыя|Аўстрыі]] [[Леапольд IV, герцаг Баварыі|Леапольду IV]]. Генрых Горды хутка атрымаў перамогу над Альбрэхтам у Саксоніі і збіраўся ўварвацца ў Баварыю, але раптам памёр у [[Кведлінбург]]у. Пахаваны ў [[Кёнігслутэр]]ы побач з Лотарам II.
Радок 90: Радок 90:
{{Wikidata/Ancestors}}
{{Wikidata/Ancestors}}
{{Бібліяінфармацыя}}
{{Бібліяінфармацыя}}

[[Катэгорыя:Дынастыя Вельфаў]]
[[Катэгорыя:Дынастыя Вельфаў]]
[[Катэгорыя:Герцагі саксонскія]]
[[Катэгорыя:Герцагі саксонскія]]

Версія ад 11:29, 25 лютага 2021

Генрых II Горды
Heinrich der Stolze
герцаг Баварыі
1126 — 1139
Папярэднік Генрых IX Чорны
Пераемнік Леапольд IV
12-ы герцаг Саксоніі
1137 — 1139
Папярэднік Лотар II
Пераемнік Альбрэхт Мядзведзь

Нараджэнне каля 1108[1]
Смерць 20 кастрычніка 1139 ці 1139[1]
Месца пахавання Кёнігслутэрскі сабор
Род Вельфы
Бацька Генрых IX Чорны
Маці Вульфгільда Саксонская[d]
Жонка Гертруда Саксонская[2][3]
Дзеці Генрых Леў[2]
Дзейнасць суверэн
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Генрых Горды (ням.: Heinrich der Stolze; каля 1108 — 20 кастрычніка 1139) — герцаг Баварыі пад імем Генрых X з 1126 года, герцаг Саксоніі пад імем Генрых II з 1137 года, маркграф Тасканы з 1137 года, з роду Вельфаў.

Другі сын герцага Баварыі Генрыха IX Чорнага, і Вулфілд (пам. 29 снежня 1126 года), старэйшай дачкі герцага Саксоніі Магнуса. Яго старэйшы брат Конрад быў манахам-цыстэрцыянцам і памёр у 1126 годзе незадоўга да смерці сваіх бацькоў.

Біяграфія

Генрых атрымаў у спадчыну Баварыю пасля таго, як яго бацька Генрых IX сышоў у манастыр і неўзабаве затым памёр у 1126 годзе. Як было раней дамоўлена паміж Генрыхам IX і імператарам Лотарам II, Генрых Горды ажаніўся 29 мая 1127 года з адзінай дачкой і спадчынніцай імператара Гертрудай. Такім чынам, пад яго кантроль перайшлі вялікія ўладанні на поўначы Германіі, якія раней належалі родам графаў Суплінбурга, Браўншвайга (Брунанам) і Нортхейма.

Генрых Горды быў верным прыхільнікам імператара ў барацьбе з Штаўфенамі: братамі Фрыдрыхам II, герцагам Швабіі, асноўным супернікам Лотара за нямецкую карону на выбарах 1125 года, і Конрадам, герцагам Франконіі, абвешчаным сваімі прыхільнікамі каралём у 1127 годзе. Генрых беспаспяхова аблажыў Нюрнберг (1127 год), браў удзел у захопе Шпаера (1129 год) і ўзяў Ульм (1134 год). У 1129 годзе Генрых Горды паспрабаваў зманам захапіць у палон Фрыдрыха II, але пацярпеў няўдачу. Вайна завяршылася ў 1135 годзе, калі Штаўфены прызналі ўладу Лотара. Адначасова Генрых Горды ўвязаўся ў Баварыі ў канфлікт (які доўжыўся да 1133 года) за прызначэнне епіскапа Рэгенсбурга з Фрыдрыхам, графам Богена.

У 1136—1137 гадах Генрых суправаджаў імператара ў паходзе ў Італію. У Італіі Лотар дараваў яму тытул маркграфа Тасканы, а рымскі Папа Інакенцій II перадаў яму тэрыторыі, якія раней належалі маркграфіні Мацільдзе Тасканскай.

Незадоўга да смерці, Лотар II прысвоіў Генрыху тытул герцага Саксоніі і перадаў каралеўскія рэгаліі. Калі імператар 4 снежня 1137 года памёр, Генрых Горды як яго зяць і, несумнеўна, найбольш магутны з князёў Германіі быў галоўным прэтэндэнтам на каралеўскую карону. Аднак каралём 7 сакавіка 1138 года быў выбраны былы антыкароль Конрад III, герцаг Франконіі. Генрых Горды перадаў Конраду каралеўскія рэгаліі, але адмовіўся падпарадкавацца яго патрабаванню адмовіцца ад аднаго з двух герцагстваў. Пасля няўдалай спробы дасягнуць пагаднення, кароль пазбавіў Генрыха абаіх герцагстваў. Саксонія была перададзена маркграфу Паўночнай маркі Альбрэхту Мядзведзю, сыну малодшай дачкі герцага Магнуса, а Баварыя — маркграфу Аўстрыі Леапольду IV. Генрых Горды хутка атрымаў перамогу над Альбрэхтам у Саксоніі і збіраўся ўварвацца ў Баварыю, але раптам памёр у Кведлінбургу. Пахаваны ў Кёнігслутэры побач з Лотарам II.

Правы яго малалетняга сына Генрыха Льва ў Саксоніі працягвала абараняць удава Лотара II Рыхенза, а ў Баварыі — малодшы брат Генрыха Вельф VI.

Грабніца Генрыха X Гордага ў Кёнігслутэры (справа)

Шлюб і дзеці

Генрых X Горды і Гертруда Суплінбургская

Жонка — з 7 сакавіка 1127 года Гертруда (18 красавіка 1115 — 18 красавіка 1143), дачка Лотара II Суплінбургскага і Рыхензы, графіні Нортхейма. Сын:

  • Генрых Леў (1129 — 6 жніўня 1195), герцаг Саксоніі (пад імем Генрыха III) у 1142—1180, герцаг Баварыі (пад імем Генрыха XII) у 1156—1180

Зноскі

  1. а б https://www.biografiasyvidas.com/biografia/e/enrique_x.htm
  2. а б Kindred Britain
  3. (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.

Літаратура

Спасылкі