Дацэнт: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1: Радок 1:
'''Дацэнт''' (ад {{lang-la|docens, docentis}} "навучальны"; {{lang-en|Docent}}) - вучонае званне і пасада ў [[Вышэйшая навучальная ўстанова|вышэйшых навучальных установах]] многіх краін свету. У [[Беларусь|беларускай]] сістэме акадэмічнай іерархіі дацэнт размешчаны ніжэй [[прафесар]]а і вышэй старэйшага выкладчыка. Як правіла, умовай заняцця пасады дацэнта і атрымання аднайменнага звання з'яўляецца наяўнасць у асобы [[Навуковая ступень|навуковай ступені]].
'''Дацэнт''' (ад {{lang-la|docens, docentis}} «навучальны»; {{lang-en|Docent}}) — вучонае званне і пасада ў [[Вышэйшая навучальная ўстанова|вышэйшых навучальных установах]] многіх краін свету. У [[Беларусь|беларускай]] сістэме акадэмічнай іерархіі дацэнт размешчаны ніжэй за [[прафесар]]а і вышэй за старшага выкладчыка. Як правіла, умовай заняцця пасады дацэнта і атрымання аднайменнага звання з’яўляецца наяўнасць у асобы [[Навуковая ступень|навуковай ступені]].


== Беларусь ==
== Беларусь ==
Вучонае званне дацэнта ў [[Беларусь|Беларусі]] прысвойваецца [[Вышэйшая атэстацыйная камісія Рэспублікі Беларусь|Вышэйшай атэстацыйнай камісіяй Рэспублікі Беларусь]] па падставе разгляду Эксертнымі саветамі ВАК і Прэзідыумам ВАК атэстацыйных спраў і хадайніцтваў вучоных саветаў устаноў вышэйшай адукацыі і навукова-даследчых устаноў.
Вучонае званне дацэнта ў [[Беларусь|Беларусі]] прысвойваецца [[Вышэйшая атэстацыйная камісія Рэспублікі Беларусь|Вышэйшай атэстацыйнай камісіяй Рэспублікі Беларусь]] па падставе разгляду Экспертнымі саветамі ВАК і Прэзідыумам ВАК атэстацыйных спраў і хадайніцтваў вучоных саветаў устаноў вышэйшай адукацыі і навукова-даследчых устаноў.


Да саіскальніка вучонага звання выстаўляецца шэраг умоў: наяўнасць вучонай ступені як мінімум [[Кандыдат навук|кандыдата навук]], адпаведны стаж, навукова-метадычная і публікацыйная актыўнасць і інш.
Да саіскальніка вучонага звання выстаўляецца шэраг умоў: наяўнасць вучонай ступені як мінімум [[Кандыдат навук|кандыдата навук]], адпаведны стаж, навукова-метадычная і публікацыйная актыўнасць і інш.


Саіскальнік звання павінен працаваць бесперапынна не менш аднаго года ва ўстанове вышэйшай адукацыі, якая прадстаўляе яго да вучонага звання, а ў выпадку сумяшчальніцтва - двух семестраў запар або двух семестраў, раздзеленых не больш чым адным семестрам на пасадах рэктара, прарэктара, вучонага сакратара, дэкана і яго намесніка, загадчыка кафедры, начальніка вучэбнай часткі, прафесара, дацэнта і інш.
Саіскальнік звання павінен працаваць бесперапынна не менш аднаго года ва ўстанове вышэйшай адукацыі, якая прадстаўляе яго да вучонага звання, а ў выпадку сумяшчальніцтва — двух семестраў запар або двух семестраў, раздзеленых не больш чым адным семестрам на пасадах рэктара, прарэктара, вучонага сакратара, дэкана і яго намесніка, загадчыка кафедры, начальніка вучэбнай часткі, прафесара, дацэнта і інш.


Вучонае званне дацэнта прысвойваецца асобам, якія, як правіла, маюць вучоныя ступені доктара або кандыдата навук, якія ажыццяўляюць (у тым ліку па сумяшчальніцтве) навукова-педагагічную дзейнасць і:
Вучонае званне дацэнта прысвойваецца асобам, якія, як правіла, маюць вучоныя ступені доктара або кандыдата навук, якія ажыццяўляюць (у тым ліку па сумяшчальніцтве) навукова-педагагічную дзейнасць і:
* маюць стаж навукова-педагагічнай работы ва ўстановах вышэйшай адукацыі не менш двух гадоў для асоб з вучонай ступенню доктара навук і не менш чатырох гадоў - кандыдата навук;
* маюць стаж навукова-педагагічнай работы ва ўстановах вышэйшай адукацыі не менш двух гадоў для асоб з вучонай ступенню доктара навук і не менш чатырох гадоў — кандыдата навук;
* праводзяць на высокім навукова-метадычным узроўні навучальныя заняткі;
* праводзяць на высокім навукова-метадычным узроўні навучальныя заняткі;
* маюць за апошнія тры гады не менш за тры апублікаваных артыкулаў у навуковых выданнях, уключаных у пералік выданняў ВАК РБ, або ў замежных навуковых выданнях (акрамя тэзісаў і матэрыялаў канферэнцый, артыкулаў у энцыклапедыях, слоўніках і даведніках) і інш.
* маюць за апошнія тры гады не менш за тры апублікаваных артыкулаў у навуковых выданнях, уключаных у пералік выданняў ВАК РБ, або ў замежных навуковых выданнях (акрамя тэзісаў і матэрыялаў канферэнцый, артыкулаў у энцыклапедыях, слоўніках і даведніках) і інш.
Радок 16: Радок 16:


{{зноскі}}
{{зноскі}}

* за ред. академіка АН УРСР О. С. Мельничука, "Словник іншомовних слів", м. Київ, 1985 р., с. 275;
* за ред. академіка АН УРСР О. С. Мельничука, «Словник іншомовних слів», м. Київ, 1985 р., с. 275;
* "Современный толковый словарь русского языка", Ридерз Дайджест, г. Москва, 2004 г. ISBN 5-89355-108-7, с. 174;
* «Современный толковый словарь русского языка», Ридерз Дайджест, г. Москва, 2004 г. ISBN 5-89355-108-7, с. 174;
* [http://www.vak.org.by/ Вышэйшая атэстацыйная камісія Рэспублікі Беларусь];
* [http://www.vak.org.by/ Вышэйшая атэстацыйная камісія Рэспублікі Беларусь];
* "Большой энциклопедический словарь", 2000 г.;
* «Большой энциклопедический словарь», 2000 г.;
* "Большая энциклопедия Кирилла и Мефодия" 2005 г.;
* «Большая энциклопедия Кирилла и Мефодия» 2005 г.;
* [[:en:Docent]]


{{Кваліфікацыі ў адукацыі і навуцы}}
{{Кваліфікацыі ў адукацыі і навуцы}}

[[Катэгорыя:Адукацыя]]
[[Катэгорыя:Адукацыя]]
[[Катэгорыя:Пасады]]
[[Катэгорыя:Пасады]]

Версія ад 16:13, 8 мая 2021

Дацэнт (ад лац.: docens, docentis «навучальны»; англ.: Docent) — вучонае званне і пасада ў вышэйшых навучальных установах многіх краін свету. У беларускай сістэме акадэмічнай іерархіі дацэнт размешчаны ніжэй за прафесара і вышэй за старшага выкладчыка. Як правіла, умовай заняцця пасады дацэнта і атрымання аднайменнага звання з’яўляецца наяўнасць у асобы навуковай ступені.

Беларусь

Вучонае званне дацэнта ў Беларусі прысвойваецца Вышэйшай атэстацыйнай камісіяй Рэспублікі Беларусь па падставе разгляду Экспертнымі саветамі ВАК і Прэзідыумам ВАК атэстацыйных спраў і хадайніцтваў вучоных саветаў устаноў вышэйшай адукацыі і навукова-даследчых устаноў.

Да саіскальніка вучонага звання выстаўляецца шэраг умоў: наяўнасць вучонай ступені як мінімум кандыдата навук, адпаведны стаж, навукова-метадычная і публікацыйная актыўнасць і інш.

Саіскальнік звання павінен працаваць бесперапынна не менш аднаго года ва ўстанове вышэйшай адукацыі, якая прадстаўляе яго да вучонага звання, а ў выпадку сумяшчальніцтва — двух семестраў запар або двух семестраў, раздзеленых не больш чым адным семестрам на пасадах рэктара, прарэктара, вучонага сакратара, дэкана і яго намесніка, загадчыка кафедры, начальніка вучэбнай часткі, прафесара, дацэнта і інш.

Вучонае званне дацэнта прысвойваецца асобам, якія, як правіла, маюць вучоныя ступені доктара або кандыдата навук, якія ажыццяўляюць (у тым ліку па сумяшчальніцтве) навукова-педагагічную дзейнасць і:

  • маюць стаж навукова-педагагічнай работы ва ўстановах вышэйшай адукацыі не менш двух гадоў для асоб з вучонай ступенню доктара навук і не менш чатырох гадоў — кандыдата навук;
  • праводзяць на высокім навукова-метадычным узроўні навучальныя заняткі;
  • маюць за апошнія тры гады не менш за тры апублікаваных артыкулаў у навуковых выданнях, уключаных у пералік выданняў ВАК РБ, або ў замежных навуковых выданнях (акрамя тэзісаў і матэрыялаў канферэнцый, артыкулаў у энцыклапедыях, слоўніках і даведніках) і інш.

У заходняй сістэме беларускай пасадзе і вучонаму званню дацэнта прыкладна адпавядае пасада і званне асацыяванага прафесара.

Зноскі

  • за ред. академіка АН УРСР О. С. Мельничука, «Словник іншомовних слів», м. Київ, 1985 р., с. 275;
  • «Современный толковый словарь русского языка», Ридерз Дайджест, г. Москва, 2004 г. ISBN 5-89355-108-7, с. 174;
  • Вышэйшая атэстацыйная камісія Рэспублікі Беларусь;
  • «Большой энциклопедический словарь», 2000 г.;
  • «Большая энциклопедия Кирилла и Мефодия» 2005 г.;