Свята-Раства-Багародзіцкая царква (Орша): Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
др - ізаляваны артыкул |
др →Спасылкі: clean up, перанесена: globus.tut.by → globustut.by з дапамогай AWB |
||
Радок 82: | Радок 82: | ||
* {{hram.by|urlname=РастваБагародзіцкая_царква_Орша_Аршанскі_Раён}} |
* {{hram.by|urlname=РастваБагародзіцкая_царква_Орша_Аршанскі_Раён}} |
||
* {{radzima|7647}} |
* {{radzima|7647}} |
||
* {{ГБ|https:// |
* {{ГБ|https://globustut.by/orsha/index.htm#bogorod_church}} |
||
[[Катэгорыя:Праваслаўныя храмы Оршы]] |
[[Катэгорыя:Праваслаўныя храмы Оршы]] |
||
[[Катэгорыя:Збудаванні Оршы ў стылі барока]] |
[[Катэгорыя:Збудаванні Оршы ў стылі барока]] |
Версія ад 17:01, 19 снежня 2021
Славутасць | |
Свята-Раства-Багародзіцкая царква | |
---|---|
54°30′22,8″ пн. ш. 30°25′03,52″ у. д.HGЯO | |
Краіна | Беларусь |
Горад | Орша |
Канфесія | Праваслаўе |
Епархія | Віцебская і Аршанская |
Благачынне | Цэнтральнае благачынне горада Оршы |
Архітэктурны стыль | барока, класіцызм |
Дата заснавання | 1691 |
Дата пабудовы | 2000-я |
Статус | Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 213Г000107 |
Стан | дзейнічае |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Свята-Раства-Багародзіцкая царква[1] — праваслаўны храм у горадзе Оршы Віцебскай вобласці. Знаходзіцца пры ўтоку ракі Аршыцы ў Дняпро, на Зааршынні, па адрасе: вуліца Савецкая, 4а.
У 1961 годзе савецкія ўлады зруйнавалі царкву, у 2000-я гады яе аднавілі на старых падмурках. Твор архітэктуры барока і класіцызму. Рэшткі падмуркаў гістарычнай царквы Раства Багародзіцы з’яўляюцца гісторыка-культурнай каштоўнасцю рэгіянальнага значэння.
Гісторыя
Гістарычную царкву Раства Багародзіцы збудавалі ў 1661 годзе. На плане Оршы 1770 года яна значыцца насупраць замка і гарадзішча.
У 1781 годзе царква мела назву саборнай у імя Раства Багародзіцы. У XIX стагоддзі яе пераасвяцілі ў імя Святога Мікалая. Будынак рамантаваўся ў 1818 годзе. На плане 1843 года перад царквой значыцца званіца.
У 1961 годзе савецкія ўлады зруйнавалі царкву разам з званіцай. У 1987 годзе пры пракладцы трубаправода ў культурным пласце на месцы царквы былі знойдзены асобныя часткі сцен і падмуркаў, рэшткі паліхромнай кафлі, шматлікія пахаванні. У 1994—1995 гадах праводзіліся археалагічныя даследванні падмуркаў царквы[2].
У 2000-я гады Беларуская Праваслаўная Царква аднавіла будынак на старых падмурках, аднак пры адбудове аўтэнтычныя барочныя купалы-бані з чатырохканцовымі крыжамі замянілі на пазалочаныя купалы-цыбуліны з васьміканцовымі крыжмі.
Архітэктура
Помнік архітэктуры пераходнага стылю ад барока да класіцызму. Гэта цэнтрычны кубападобны аб’ём з завяршэннем у выглядзе магутнага паўсферычнага купала, над якім узвышаецца васьмігранны ліхтар. Падобныя вежы адзначаюць вуглы асноўнага аб’ёма. Рысы барока выявіліся ў пластыцы вежаў і авальных люкарнах у аснове купала, складана пряфіляваных антаблементах, пластычных ліштвах прамавугольных аконных праёмаў. Рысы класіцызму — у аднолькавых кампазіцыях роўнічных фасадаў, завершаных трохвугольнымі франтонамі, антаблеменце з дарычным фрызам, парных паўкалонах. Да асноўнага аб’ёму воссю ўсход—захад далучаецца акруглая апсіда з бакавымі рызніцамі і прытвор. Будынак мае галоўны і 2 бакавыя ўваходы.
Інтэр’ер у стылі позняга барока меў багатую пластыку. Пад царквой існавала крыпта з пахаваннямі. Побач з царквой стаяў службовы корпус з вежай-званіцай, які выходзіў на Вакзальную (цяпер Савецкую) вуліцу[3].
-
Абмерныя чарцяжы царквы, 1818 год.
-
Малюнак царквы XIX стагоддзя.
-
Царква і службовы корпус са званіцай, пачатак XX стагоддзя.
-
Выгляд у 1914 годзе.
-
Інтэр’ер царквы, 1914 год.
-
Разбураная царква ў гады Другой сусветнай вайны.
Зноскі
- ↑ Таксама царква Нараджэння Божай Маці, Царква Раства Багародзіцы
- ↑ Левко О. Н. Культовые памятники Орши конца XVI—XVIII вв.: (историко-археол. исслед.). — Орша, 1996.
- ↑ к // Праваслаўныя храмы на Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. М. Кулагін; маст. І. І. Бокі. — 2-е выд. — Мінск: БелЭн, 2001. — 328 с. — ISBN 985-11-0190-7.
Літаратура
- Праваслаўныя храмы на Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. М. Кулагін; маст. І. І. Бокі. — 2-е выд. — Мінск: БелЭн, 2001. — 328 с. — ISBN 985-11-0190-7.
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Свята-Раства-Багародзіцкая царква (Орша)
- Свята-Раства-Багародзіцкая царква (Орша) на сайце Праваслаўная архітэктура Беларусі (бел.)
- Свята-Раства-Багародзіцкая царква (Орша) на сайце Radzima.org
- Свята-Раства-Багародзіцкая царква (Орша) на сайце Глобус Беларусі (руск.)
- Храмы паводле алфавіта
- З’явіліся ў 2000 годзе
- Гісторыка-культурныя каштоўнасці Рэспублікі Беларусь
- Праваслаўныя храмы Оршы
- Збудаванні Оршы ў стылі барока
- 1691 год у Еўропе
- З’явіліся ў 1691 годзе
- Збудаванні Беларусі ў стылі класіцызм
- Адноўленыя будынкі і збудаванні Беларусі
- Зніклі ў 1961 годзе
- XVII стагоддзе ў Беларусі