Арабскі алфавіт: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Новая старонка: ''''Ара́бскі алфаві́т''', арабскае пісьмо, ара́біца — алфавіт, які выкарыстоўваецца для зап...' |
Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 2: | Радок 2: | ||
Словы пішуцца так: |
Словы пішуцца так: |
||
* |
* спачатку пішуць часткі літар, што не патрабуюць адрыву пісьмовай прылады ад паперы; |
||
* |
* затым, дадаюць тыя часткі літар, што патрабуюць адрыву пісьмовай прылады: вертыкальныя рыскі літар (ك ,ط ,ظ), і кропкі, якія існуюць ў многіх літарах; |
||
* |
* калі патрэбна, расстаўляюць дапаможныя значкі (агласоўкі (харакаты)) |
||
Арабскі алфавіт паходзіць ад фінікійскага алфавіта. У яго уваходзяць усе літары фінікійскага алфавіту з дадаткам літар для спецыфічных арабскіх гукаў — са, ха, заль, дад, за, гайн. |
|||
== Зычныя == |
|||
Кожная з 28 літар, акрамя літары аліф, пазначае адзін зычны гук. Напісанне літар змяняецца ў залежнасці ад яе размяшчэння ўнутры слова. Усе літары аднаго слова пішуцца злучна, акрамя літар ([[Аліф (літара арабскага алфавіта)|аліф]], [[Даль (літара арабскага алфавіта)|даль]], [[Заль (літара арабскага алфавіта)|заль]], [[Ра (літара арабскага алфавіта)|ра]], [[За (літара арабскага алфавіта)|за]], [[Ваў (літара арабскага алфавіта)|ваў]]), яны не злучаюцца з наступнай літарай. |
|||
{| class="standard" |
|||
|- |
|||
! на прыканцы слова |
|||
! у сярэдзіне слова |
|||
! на пачатку слова |
|||
! ізаляваныя |
|||
! назва |
|||
! МФА |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| colspan=2 | ﺎ || colspan=2 | ﺍ |
|||
| [[Аліф (літара арабскага алфавіта)|аліф]] || — |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| ﺏ || ﺑ || ﺒ || ﺐ |
|||
| [[Ба (літара арабскага алфавіта)|ба]] || {{IPA|[b]}} |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| ﺕ || ﺗ || ﺘ || ﺖ |
|||
| [[Та (літара арабскага алфавіта)|та]] || {{IPA|[t]}} |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| ﺙ || ﺛ || ﺜ || ﺚ |
|||
| [[Са (літара арабскага алфавіта)|са]] || {{IPA|[θ]}} |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| ﺝ || ﺟ || ﺠ || ﺞ |
|||
| [[Джым (літара арабскага алфавіта)|джым]] || {{IPA|[ʤ], [g]}} |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| ﺡ || ﺣ || ﺤ || ﺢ |
|||
| [[Ха (шостая літара арабскага алфавіта)|х̣а]] || {{IPA|[ħ]}} |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| ﺥ || ﺧ || ﺨ || ﺦ |
|||
| [[Ха (сёмая літара арабскага алфавіта)|х̮а]] || {{IPA|[x]}} |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| colspan=2 | ﺪ || colspan=2 | ﺩ |
|||
| [[Даль (літара арабскага алфавіта)|даль]] || {{IPA|[d]}} |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| colspan=2 | ﺬ || colspan=2 | ﺫ |
|||
| [[Заль (літара арабскага алфавіта)|заль]] || {{IPA|[ð]}} |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| colspan=2 | ﺮ || colspan=2 | ﺭ |
|||
| [[Ра (літара арабскага алфавіта)|ра]] || {{IPA|[r]}} |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| colspan=2 | ﺰ || colspan=2 | ﺯ |
|||
| [[Зайн (літара арабскага алфавіта)|зай]] || {{IPA|[z]}} |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| ﺱ || ﺳ || ﺴ || ﺲ |
|||
| [[Сін (літара арабскага алфавіта)|сін]] || {{IPA|[s]}} |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| ﺵ || ﺷ || ﺸ || ﺶ |
|||
| [[Шын (літара арабскага алфавіта)|шын]] || {{IPA|[ʃ]}} |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| ﺹ || ﺻ || ﺼ || ﺺ |
|||
| [[Сад (літара арабскага алфавіта)|с̣ад]] || {{IPA|[sˁ]}} |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| ﺽ || ﺿ || ﻀ || ﺾ |
|||
| [[Дад (літара арабскага алфавіта)|д̣ад]] || {{IPA|[dˁ], [ðˤ]}} |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| ﻁ || ﻃ || ﻄ || ﻂ |
|||
| [[Та (шаснаццатая літара арабскага алфавіта)|т̣а]] || {{IPA|[tˁ]}} |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| ﻅ || ﻇ || ﻈ || ﻆ |
|||
| [[За (літара арабскага алфавіта)|з̣а]] || {{IPA|[zˁ], [ðˁ]}} |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| ﻉ || ﻋ || ﻌ || ﻊ |
|||
| [[Айн ((літара арабскага алфавіта)|‘айн]] || {{IPA|[ʕ]}} |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| ﻍ || ﻏ || ﻐ || ﻎ |
|||
| [[Гайн (літара арабскага алфавіта)|гайн]] || {{IPA|[ɣ]}} |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| ﻑ || ﻓ || ﻔ || ﻒ |
|||
| [[Фа (літара арабскага алфавіта)|фа]] ||| {{IPA|[f]}} |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| ﻕ || ﻗ || ﻘ || ﻖ |
|||
| [[Каф (літара арабскага алфавіта)|к̣аф]] || {{IPA|[q]}} |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| ﻙ || ﻛ || ﻜ || ﻚ |
|||
| [[Кяф (літара арабскага алфавіта)|кяф]] || {{IPA|[k]}} |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| ﻝ || ﻟ || ﻠ || ﻞ |
|||
| [[Лям (літара арабскага алфавіта)|лям]] || {{IPA|[l]}} |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| ﻡ || ﻣ || ﻤ || ﻢ |
|||
| [[Мім (літара арабскага алфавіта)|мім]] || {{IPA|[m]}} |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| ﻥ || ﻧ || ﻨ || ﻦ |
|||
| [[Нун (літара арабскага алфавіта)|нун]] || {{IPA|[n]}} |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| ﻩ || ﻫ || ﻬ || ﻪ |
|||
| [[Ха (літара арабскага алфавіта)|ха]] || {{IPA|[h]}} |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| colspan=2 | ﻮ || colspan=2 | ﻭ |
|||
| [[Ваў (літара арабскага алфавіта)|уау]] || {{IPA|[w]}} |
|||
|- align="center" style="height: 3em" |
|||
| ﻱ || ﻳ || ﻴ || ﻲ |
|||
| [[Йа (літара арабскага алфавіта)|йа]] || {{IPA|[j]}} |
|||
|} |
Версія ад 00:41, 26 красавіка 2010
Ара́бскі алфаві́т, арабскае пісьмо, ара́біца — алфавіт, які выкарыстоўваецца для запісу арабскай мовы і (з пэўнымі мадыфікацыямі) некаторых іншых моў, напрыклад персідскай, некаторых цюркскіх моў. Ён складаецца з 28 літар і выкарыстоўваецца для пісьма справа налева.
Словы пішуцца так:
- спачатку пішуць часткі літар, што не патрабуюць адрыву пісьмовай прылады ад паперы;
- затым, дадаюць тыя часткі літар, што патрабуюць адрыву пісьмовай прылады: вертыкальныя рыскі літар (ك ,ط ,ظ), і кропкі, якія існуюць ў многіх літарах;
- калі патрэбна, расстаўляюць дапаможныя значкі (агласоўкі (харакаты))
Арабскі алфавіт паходзіць ад фінікійскага алфавіта. У яго уваходзяць усе літары фінікійскага алфавіту з дадаткам літар для спецыфічных арабскіх гукаў — са, ха, заль, дад, за, гайн.
Зычныя
Кожная з 28 літар, акрамя літары аліф, пазначае адзін зычны гук. Напісанне літар змяняецца ў залежнасці ад яе размяшчэння ўнутры слова. Усе літары аднаго слова пішуцца злучна, акрамя літар (аліф, даль, заль, ра, за, ваў), яны не злучаюцца з наступнай літарай.
на прыканцы слова | у сярэдзіне слова | на пачатку слова | ізаляваныя | назва | МФА |
---|---|---|---|---|---|
ﺎ | ﺍ | аліф | — | ||
ﺏ | ﺑ | ﺒ | ﺐ | ба | [b] |
ﺕ | ﺗ | ﺘ | ﺖ | та | [t] |
ﺙ | ﺛ | ﺜ | ﺚ | са | [θ] |
ﺝ | ﺟ | ﺠ | ﺞ | джым | [ʤ], [g] |
ﺡ | ﺣ | ﺤ | ﺢ | х̣а | [ħ] |
ﺥ | ﺧ | ﺨ | ﺦ | х̮а | [x] |
ﺪ | ﺩ | даль | [d] | ||
ﺬ | ﺫ | заль | [ð] | ||
ﺮ | ﺭ | ра | [r] | ||
ﺰ | ﺯ | зай | [z] | ||
ﺱ | ﺳ | ﺴ | ﺲ | сін | [s] |
ﺵ | ﺷ | ﺸ | ﺶ | шын | [ʃ] |
ﺹ | ﺻ | ﺼ | ﺺ | с̣ад | [sˁ] |
ﺽ | ﺿ | ﻀ | ﺾ | д̣ад | [dˁ], [ðˤ] |
ﻁ | ﻃ | ﻄ | ﻂ | т̣а | [tˁ] |
ﻅ | ﻇ | ﻈ | ﻆ | з̣а | [zˁ], [ðˁ] |
ﻉ | ﻋ | ﻌ | ﻊ | ‘айн | [ʕ] |
ﻍ | ﻏ | ﻐ | ﻎ | гайн | [ɣ] |
ﻑ | ﻓ | ﻔ | ﻒ | фа | [f] |
ﻕ | ﻗ | ﻘ | ﻖ | к̣аф | [q] |
ﻙ | ﻛ | ﻜ | ﻚ | кяф | [k] |
ﻝ | ﻟ | ﻠ | ﻞ | лям | [l] |
ﻡ | ﻣ | ﻤ | ﻢ | мім | [m] |
ﻥ | ﻧ | ﻨ | ﻦ | нун | [n] |
ﻩ | ﻫ | ﻬ | ﻪ | ха | [h] |
ﻮ | ﻭ | уау | [w] | ||
ﻱ | ﻳ | ﻴ | ﻲ | йа | [j] |