Аблігацыя

Аблігацыя

Шаблон:Вызнч (ад лацінскага obligatio - "абавязаюся") - від эмісійнай каштоўнай паперы (пазыковага абавязальніцтва), па якой яе эмітэнт абавязуецца выплаціць трымальніку фіксаваную суму капіталу ў пэўны момант у будучыні або выплочваць даход, памер якога загадзя ўсталяваны ў форме пэўнага чыншу - працэнту да намінальнага кошту аблігацыі (у адрозьненьне ад акцыі, велічыня даходу па якой залежыць ад прыбытковасьці прадпрыемства)

Калі аблігацыя прадаецца па цане, ніжэйшай за намінал, то даход па ёй складае згаданую розніцу і завецца дысконтам. Даход аблігацыі можа таксама выплочвацца ў форме выйгрышаў у спецыяльных накладах або аплотай купонаў.

Эмітэнты

Эмітэнтамі аблігацый выступае дзяржава, муніцыпалітэты або прыватныя прадпрыемствы.

Тэрмін аплоты

Аблігацыі з тэрмінам аплоты ня болей за 5 год лічуцца кароткатэрміновымі,

ад 6 да 15 год - сярэднетэрміновымі,

больш за 15 гадоў - доўгатэрміновымі.

Класіфікацыя

Класіфікацыя аблігацый адбываецца па некалькіх прынцыпах:

• дзяржаўныя і прыватныя

Дзяржаўныя выдаюцца дзяржаваю ці муніцыпальнымі ўтварэннямі, прыватныя - прыватнымі банкамі, акцыянернымі таварыствамі і інш.

• імянныя і на прад'яўніка

Імянныя аблігацыі падляжаць рэгістрацыі. Іхнім уладальнікам выдаецца сертыфікат, які сведчыць аб праве на ўладальніцтва асобы на пададзеныя каштоўныя паперы. Аблігацыі на прад'яўніка адмыслова не ўлічваюцца, чынш па іх атрымоўваюцца па купоннаму лісце, ад якога адразаецца адпаведны купон.

• чыншавыя (працэнтовыя) і бясчыншавыя (беспрацэнтовыя)

Па чыншавых аблігацыях даход выплочваецца ў форме пэўнага працэнту, уладальнік бясчыншавых мае права набыць адпаведныя тавары ці паслугі.

• свабодна абарачаючыяся і з абмежаваным колам абарачэньня

Гандаль

Аблігацыі гандлююцца на біржах па курсе, які залежыць ад даходу, чыншу, попыту і прапановы.