Ціхаходкі

Ціхаходкі (Tardigrada) — тып мікраскапічных бесхрыбтовых, блізкіх да членістаногіх. Экстрэмафілы.

Упершыню гэта жывёла была апісана ў 1773 г. нямецкім пастарам І. А. Гецэ як kleiner Wasserbär (маленькі вадзяны мядзведзь). У 1777 г. італьянскі вучоны Ладзара Спаланцані даў ім назву il tardigrado, ціхаходкі, латынізаванай формай з'яўляецца назва Tardigrada (з 1840 г.)

Цягавітасць

Ціхаходкі прыцягнулі ўвагу ўжо першых даследчыкаў сваёй дзіўнай цягавітасцю. Пры надыходзе неспрыяльных умоў яны здольныя на гады уваходзіць у стан анабіёзу; а пры наступе спрыяльных умоў даволі хутка ажываць. Выжываюць ціхаходкі ў асноўным за кошт т. зв. ангідрабіёза, высушвання. Пры высыханні яны ўцягваюць у цела канечнасці, памяншаюцца ў аб'ёме і прымаюць форму бочачкі. Паверхня пакрываецца васковай абалонкай, якая перашкаджае выпарэнню. Пры анабіёзе іх метабалізм падае да 0,01%, а ўтрыманне вады здольна даходзіць да 1% ад нармальнага. У стане анабіёзу ціхаходкі вытрымліваюць неверагодныя нагрузкі.

• Тэмпература. Вытрымліваюць знаходжання на працягу 20 мес. у вадкім паветры пры -193 ° C, васьмігадзіннае астуджэнне вадкім геліем да -271 ° С; нагрэў да 60-65 ° С на працягу 10 гадзін і да 100 ° C на працягу гадзіны.
• Іянізавальнае выпраменьванне ў 570.000 рэнтгенаў забівае прыкладна 50% апрамяняйваемых ціхаходак. Для чалавека смяротная доза радыяцыі складае ўсяго 500 рэнтгенаў.
• Атмасфера: ажывае пасля паўгадзіннага знаходжання ў вакууме. Даволі доўга могуць знаходзіцца ў атмасферы серавадароду, вуглякіслага газу.
• Ціск: Пры эксперыменце японскіх біяфізікаў ціхаходак, якія "спалі", змяшчалі ў герметычны пластыкавы кантэйнер і апускалі яго ў запоўненую вадой камеру высокага ціску, паступова давёўшы яго да 600 Мпа (каля 6000 атмасфер), што амаль у 6 разоў вышэй за ўзровень ціску ў самой нізкай кропцы Марыянскай западзіны. Пры гэтым усё роўна, які вадкасцю быў запоўнены кантэйнер: вадой ці нетоксичным слабым растваральнікам перфторвуглеродаў С8F18, - вынікі па выжывальнасці супадалі.