Цэнтральны працэсар: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
афармленне
EmausBot (размовы | уклад)
др робат Дадаем: si:මධ්‍යම සැකසුම් ඒකකය (CPU); касмэтычныя зьмены
Радок 1: Радок 1:
[[Image:80486dx2-large.jpg|right|thumb|Крышталь [[мікрапрацэсар]]а [[Intel 80486DX2]] (фактычны памер: 12×6,75 мм) ва ўпакоўцы.]]
[[Выява:80486dx2-large.jpg|right|thumb|Крышталь [[мікрапрацэсар]]а [[Intel 80486DX2]] (фактычны памер: 12×6,75 мм) ва ўпакоўцы.]]


'''Цэнтральны працэсар''' ({{lang-en|Central Processing Unit, CPU}}) – частка [[камп'ютар]]най сістэмы, якая выконвае інструкцыі [[Праграма|праграм]], і з'яўляецца асноўным элементам, які выконвае функцыі камп'ютара. Цэнтральны працэсар паслядоўна выконвае кожную інструкцыю праграмы для ажыццяўлення асноўных арыфметычных, лагічных і аперацый ўводу/вываду. Тэрмін выкарыстоўваецца ў камп'ютарнай індустрыі па крайняй меры з пачатку 1960-х гадоў.<ref>{{cite web | title = Weik, Martin H., A Third Survey of Domestic Electronic Digital Computing Systems | url = http://ed-thelen.org/comp-hist/BRL61.html}}</ref> І хаця форма, выгляд і прымяненне працэсараў моцна змянілася з тых часоў, іх асноўныя аперацыі застаюцца такімі ж.
'''Цэнтральны працэсар''' ({{lang-en|Central Processing Unit, CPU}}) – частка [[камп'ютар]]най сістэмы, якая выконвае інструкцыі [[Праграма|праграм]], і з'яўляецца асноўным элементам, які выконвае функцыі камп'ютара. Цэнтральны працэсар паслядоўна выконвае кожную інструкцыю праграмы для ажыццяўлення асноўных арыфметычных, лагічных і аперацый ўводу/вываду. Тэрмін выкарыстоўваецца ў камп'ютарнай індустрыі па крайняй меры з пачатку 1960-х гадоў.<ref>{{cite web | title = Weik, Martin H., A Third Survey of Domestic Electronic Digital Computing Systems | url = http://ed-thelen.org/comp-hist/BRL61.html}}</ref> І хаця форма, выгляд і прымяненне працэсараў моцна змянілася з тых часоў, іх асноўныя аперацыі застаюцца такімі ж.
Радок 13: Радок 13:
[[af:Sentrale verwerkingseenheid]]
[[af:Sentrale verwerkingseenheid]]
[[als:Central Processing Unit]]
[[als:Central Processing Unit]]
[[ar:وحدة المعالجة المركزية]]
[[an:Unidat central de procesamiento]]
[[an:Unidat central de procesamiento]]
[[ar:وحدة المعالجة المركزية]]
[[arz:بروسيسور]]
[[be-x-old:Цэнтральны працэсар]]
[[be-x-old:Цэнтральны працэсар]]
[[bs:Procesor]]
[[bg:Централен процесор]]
[[bg:Централен процесор]]
[[bs:Procesor]]
[[ca:Unitat Central de Procés]]
[[ca:Unitat Central de Procés]]
[[ckb:یەکەی ڕێکخەریی ناوەندی]]
[[cv:Процессор]]
[[cs:Procesor]]
[[cs:Procesor]]
[[cv:Процессор]]
[[da:CPU]]
[[da:CPU]]
[[de:Hauptprozessor]]
[[de:Hauptprozessor]]
[[et:Protsessor]]
[[el:Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας]]
[[el:Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας]]
[[en:Central processing unit]]
[[en:Central processing unit]]
[[es:Unidad central de procesamiento]]
[[eo:Procesoro]]
[[eo:Procesoro]]
[[es:Unidad central de procesamiento]]
[[et:Protsessor]]
[[eu:Prozesatzeko unitate zentral]]
[[eu:Prozesatzeko unitate zentral]]
[[fa:واحد پردازش مرکزی]]
[[fa:واحد پردازش مرکزی]]
[[fi:Suoritin]]
[[fr:Processeur]]
[[fr:Processeur]]
[[fur:CPU]]
[[fur:CPU]]
[[ga:Láraonad próiseála]]
[[ga:Láraonad próiseála]]
[[gl:CPU]]
[[gl:CPU]]
[[he:מעבד]]
[[ko:중앙 처리 장치]]
[[hy:Մշակիչ]]
[[hr:Procesor]]
[[hr:Procesor]]
[[hu:CPU]]
[[id:Unit Pengolah Pusat]]
[[hy:Մշակիչ]]
[[ia:Processator central]]
[[ia:Processator central]]
[[id:Unit Pengolah Pusat]]
[[is:Miðverk]]
[[is:Miðverk]]
[[it:CPU]]
[[it:CPU]]
[[he:מעבד]]
[[ja:CPU]]
[[kk:Процессор]]
[[kn:ಕೇಂದ್ರ ಸಂಸ್ಕರಣ ಘಟಕ]]
[[kn:ಕೇಂದ್ರ ಸಂಸ್ಕರಣ ಘಟಕ]]
[[ko:중앙 처리 장치]]
[[kk:Процессор]]
[[sw:Bongo kuu (kompyuta)]]
[[la:Processorium medium]]
[[la:Processorium medium]]
[[lv:Centrālais procesors]]
[[lt:Procesorius]]
[[ln:Bɔngɔ́ (elektroníki)]]
[[ln:Bɔngɔ́ (elektroníki)]]
[[hu:CPU]]
[[lt:Procesorius]]
[[lv:Centrālais procesors]]
[[mk:Централна обработувачка единица]]
[[mk:Централна обработувачка единица]]
[[ml:സെന്‍ട്രല്‍ പ്രൊസസിങ് യൂണിറ്റ്]]
[[ml:സെന്‍ട്രല്‍ പ്രൊസസിങ് യൂണിറ്റ്]]
[[arz:بروسيسور]]
[[ms:Unit pemprosesan pusat]]
[[mn:Төв процессор]]
[[mn:Төв процессор]]
[[ms:Unit pemprosesan pusat]]
[[nl:Processor (computer)]]
[[nl:Processor (computer)]]
[[ja:CPU]]
[[no:CPU]]
[[nn:CPU]]
[[nn:CPU]]
[[no:CPU]]
[[oc:Processor]]
[[oc:Processor]]
[[pl:Procesor]]
[[pnb:پروسیسر]]
[[pnb:پروسیسر]]
[[ps:CPU]]
[[ps:CPU]]
[[pl:Procesor]]
[[pt:Unidade central de processamento]]
[[pt:Unidade central de processamento]]
[[ru:Процессор]]
[[ru:Процессор]]
[[sah:Киин процессор]]
[[sah:Киин процессор]]
[[sh:Procesor]]
[[sq:Njësia qendrore e përpunimit]]
[[si:මධ්‍යම සැකසුම් ඒකකය (CPU)]]
[[simple:Central processing unit]]
[[simple:Central processing unit]]
[[sk:CPU]]
[[sk:CPU]]
[[sl:Procesor]]
[[sl:Procesor]]
[[so:CPU]]
[[so:CPU]]
[[sq:Njësia qendrore e përpunimit]]
[[ckb:یەکەی ڕێکخەریی ناوەندی]]
[[sr:Процесор]]
[[sr:Процесор]]
[[sh:Procesor]]
[[fi:Suoritin]]
[[sv:CPU]]
[[sv:CPU]]
[[sw:Bongo kuu (kompyuta)]]
[[tl:Processor]]
[[ta:மையச் செயற்பகுதி]]
[[ta:மையச் செயற்பகுதி]]
[[th:หน่วยประมวลผลกลาง]]
[[th:หน่วยประมวลผลกลาง]]
[[tl:Processor]]
[[tr:Merkezi işlem birimi]]
[[tr:Merkezi işlem birimi]]
[[uk:Центральний процесор]]
[[uk:Центральний процесор]]
Радок 85: Радок 86:
[[war:Processor]]
[[war:Processor]]
[[yi:פראצעסאר]]
[[yi:פראצעסאר]]
[[zh-yue:處理器]]
[[zh:中央处理器]]
[[zh:中央处理器]]
[[zh-yue:處理器]]

Версія ад 23:39, 11 лістапада 2010

Крышталь мікрапрацэсара Intel 80486DX2 (фактычны памер: 12×6,75 мм) ва ўпакоўцы.

Цэнтральны працэсар (англ.: Central Processing Unit, CPU) – частка камп'ютарнай сістэмы, якая выконвае інструкцыі праграм, і з'яўляецца асноўным элементам, які выконвае функцыі камп'ютара. Цэнтральны працэсар паслядоўна выконвае кожную інструкцыю праграмы для ажыццяўлення асноўных арыфметычных, лагічных і аперацый ўводу/вываду. Тэрмін выкарыстоўваецца ў камп'ютарнай індустрыі па крайняй меры з пачатку 1960-х гадоў.[1] І хаця форма, выгляд і прымяненне працэсараў моцна змянілася з тых часоў, іх асноўныя аперацыі застаюцца такімі ж.

Раннія працэсары спецыяльна распрацоўвалі як частку буйнейшага, часам адзінага ў сваім родзе, камп'ютара. Аднак, гэты дарагі метад праектавання карыстальніцкіх працэсараў для канкрэтнага прымянення ў значнай ступені саступіў месца распрацоўцы працэсараў масавай вытворчасці, якія зроблены для адной або некалькіх мэтаў. Гэта тэндэнцыя стандартызацыі ў цэлым пачалося ў эпоху дыскрэтных транзістарных мэйнфрэймаў і міні-ЭВМ, і хутка паскорылася з распаўсюджаннем інтэгральных схем. Інтэгральныя схемы далі магчымасць распрацоўваць больш складаныя працэсары, і вырабляць іх з тэхналагічнымі допускамі парадку нанаметраў. Мініяцюрызацыя і стандартызацыя працэсараў павялічылі прысутнасць гэтых лічбавых прылад у сучасным жыцці далёка за межы спецыялізаванага ўжывання выдзеленых вылічальных машын. Сучасныя мікрапрацэсары прысутнічаюць у цэлым шэрагу рэчаў, ад аўтамабіляў да мабільных тэлефонаў і цацак для дзяцей.


Зноскі

  1. Weik, Martin H., A Third Survey of Domestic Electronic Digital Computing Systems.