Рыгор Іванавіч Катоўскі

Рыгор Іванавіч Катоўскі

Рыгор Іванавіч Катоўскі (12 чэрвня 1881 г.нар. - 6 жніўня 1925 г.см.) - савецкі ваенны і палітычны дзеяч, удзельнік Грамадзянскай вайны. Член Саюзнага, Украінскага і Малдаўскага ЦВК. Член Рэўваенсавета СССР. Бацька расійскага вучонага індоляга Рыгора Рыгоравіча Катоўскага. Загінуў пры нявысветленых абставінах.

Біяграфія

• Рыгор Катоўскага нарадзіўся 12 (24) чэрвеня 1881 г. ў сяле Ганчешты (цяпер горад Хынчешты у Малдавіі), у сям'і завадскога механіка. Акрамя яго, у бацькоў было яшчэ пяць дзяцей. Бацька Катоўскага быў абруселага праваслаўным палякам, маці - рускай. Па бацькаўскай лініі Рыгор Катоўскага адбываўся з старадаўняга польскага шляхетнага роду, які валодаў маёнткам ў Камянец-Падольскай губэрні. Дзед Катоўскага за сувязі з удзельнікамі польскага нацыянальнага руху быў датэрмінова звольнены ў адстаўку. Пазней ён згалеў, і бацька Рыгора Катоўскага, інжынер-механік па адукацыі, вымушаны быў пераехаць да Бесарабіі і перайсці ў мяшчанскае саслоўе.

• У студзені 1918 г. Катоўскі узначальваў атрад, якая прыкрывала адыход бальшавікоў з Кішынёва. У студзені-сакавіку 1918 г. камандаваў кавалерыйскай групай у Тыраспальскам атрадзе. У сакавіку 1918 г. Адэская Савецкая Рэспубліка была ліквідаваная аўстра-германскімі войскамі, якія ўвайшлі на Украіну пасля зняволенага Украінскай Цэнтральнай Радай сепаратнага міру. Атрад Катоўскага быў распушчаны. Сам Катоўскага перайшоў на нелегальнае становішча. З сходам аўстра-германскіх войскаў, 19 красавіка 1919 г. Катоўскі атрымлівае ад Адэскага камісарыята прызначэнне на пасаду кіраўніка ваеннага камісарыята ў Авідзіёпаль. У ліпені 1919 г. назначаны камандзірам 2-й брыгады 45-й стралковай дывізіі (брыгада была створана на аснове прыднястроўскага палка). У лістападзе 1919 г. Катоўскі злёг з запаленнем лёгкіх. З студзені 1920 г. камандаваў кавалерыйскай брыгадай 45-й стралковай дывізіі, ваюючы на ​​Украіне і на савецка-польскім фронце. У красавіку 1920 г. ўступіў у РКП(б).

З снежня 1920 г. Катоўскі - начальнік 17-й кавалерыйскай дывізіі. У 1921 г. камандаваў кавалерыйскімі часткамі, у тым ліку душачы паўстання махновцав, антоновцав і петлюровцав. У верасні 1921 г. Катоўскага прызначаюць начальнікам 9-й кавалерыйскай дывізіі, у кастрычніку 1922 г. - камандзірам 2-га кавалерыйскага корпуса. У Тыраспалі ў 1920-1921 гадах у будынку былой гасцініцы "Парыж» размяшчалася штаб-кватэра Катоўскага (цяпер - штаб-музей). Там жа, паводле легенды, Катоўскага адсвяткаваў сваё вяселле. Улетку 1925 г. наркам Фрунзе прызначае Катоўскага сваім намеснікам. Ўступіць у пасаду Рыгор Іванавіч не паспеў.

Файл:Grob Kotovskogo.jpg

У Маўзалеі Катоўскага (труна з целам камкора)

• Катоўскі быў застрэлены 6 Жніўня 1925 г. падчас адпачынку ў саўгасе "Чебанка" (на чарнаморскім узбярэжжы ў 30 км ад Адэсы) Мэйерам Зайдерам па мянушцы "Майорик", былым ў 1919 г. ад'ютантам крымінальнага аўтарытэту і агента дзяржаўнай спецслужбы "Мішкі Япончика". Па іншай версіі, Зайдер не меў дачынення да ваеннай службе і не быў ад'ютантам «крымінальнага аўтарытэта» Адэсы, а быў былым уладальнікам адэскага "публічнага дома". Дакументы па справе аб забойстве Катоўскага знаходзіцца ў расейскіх спецхранах КДБ пад грыфам «зусім сакрэтна». Пасля забойства Катоўскага Мэер Зайдер не хаваўся ад следства і адразу заявіў аб здзейсненым свайго злачынства. У жніўні 1926 г. забойца быў асуджаны да 10 гадоў зняволення. Знаходзячыся ў зняволенні, практычна адразу ж стаў начальнікам турэмнага клуба і атрымаў права вольнага выхаду ў горад. У 1928 г. Зайдер быў вызвалены з фармулёўкай «За прыкладныя паводзіны». Працаваў счэпшчыкам на жалезнай дарозе. Восенню 1930 г. быў забіты трыма ветэранамі дывізіі Катоўскага. У даследчыкаў ёсць падставы меркаваць, што ўсе кампетэнтныя органы размяшчалі інфармацыяй аб рыхтуе забойства Зайдера. Забойства Катоўскага было выгадна канкурэнту ў дзяржаўнай улады (у інтрыгах Масквы). Забойцы Зайдера асуджаныя не былі.

• Катоўскага узнагароджаны трыма ордэнамі Чырвонага Сцяга і Ганаровым рэвалюцыйным зброяй - інкруставанай кавалерыйскай шашкай.

Літаратура

• Шмерлинг В. Котовский / Шмерлинг В. — М.: Журнгазобъединение, 1937. — 274 с.: ил.
• Скворцов А. Е. Г. И. Котовский о физической культуре / Скворцов А. Е. // Теория и практика физ. культуры. — 1950. — Т. XIII. — Вып. 5. — С. 324—329.
• Григорий Иванович Котовский. [1881-1925]. — М.: Воениздат, 1951. — 19 с.: ил.
• Бунчук М. Ф. Основные этапы развития физической культуры в колхозах УССР (в годы довоенных пятилеток) : дис. … канд. пед. наук / Бунчук М. Ф.; Укр. НИИ Педагогики. — Киев, 1954. — 348 с.
• Документы и материалы к истории гражданской войны в СССР. Г.И. Котовский. — Кишенев, 1956. — 622 с.
• Четвериков Б. Д. Котовский: Роман / [Илл.: П. С. Корецкий]. Кн. 1. — М.: Воениздат, 1961. — 607 с.: ил.
• Четвериков Б. Д. Котовский: Роман / [Илл.: П. С. Корецкий]. Кн. 2: Эстафета жизни. — М.: Воениздат, 1964. — 461 с.: ил.
• Четвериков Б. Д. Котовский: Роман / Худож. П. Н. Пинкисевич. Кн. 1: Человек-легенда. — М.: Воениздат, 1968. — 614 с.: ил.
• Четвериков Б. Д. Котовский: Роман / Худож. П. Н. Пинкисевич. Кн. 2: Эстафета жизни. — М.: Воениздат, 1968. — 463 с.: ил.
• Кузьмин Н. П. Меч и плуг: Повесть о Григории Котовском. — М.: Политиздат, 1976 (Пламенные революционеры) — 411 с, ил. То же. — 2-е изд., испр. —1981.— 398 с, ил.
• Ананьев Г. А. Котовский / Ананьев Г. А. — М.: Мол. гвардия, 1982. — 208 с.: фот.
• Четвериков Б. Д. Котовский: Роман / Четвериков Б. Д. — М.: Воениздат, 1986. — 636 с
• Бурин Сергей Григорий Котовский: Легенда и быль, М.: Олимп; Смоленск: Русич,1999.
• Также Котовский — герой романа В. Пелевина «Чапаев и Пустота»
• Савченко В.А. : Котовский, Эксмо, M., 2010 - 256 с.

У Сеціве

• Подробная биография Котовского Григория Ивановича: история его жизни;
• Воспоминания Григория Котовского о тамбовской операции;
• Третья мумия СССР. Тело Котовского заливает водой, а историки мечтают заполучить уголовное дело убийцы комкора;
• Если погибают комкоры, значит это кому-то нужно...;
• Кто убил Робин Гуда революции?.