Манах: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Krupski Oleg (размовы | уклад)
Няма тлумачэння праўкі
Krupski Oleg (размовы | уклад)
Няма тлумачэння праўкі
Радок 2: Радок 2:
'''Манах''' ({{lang-el|μοναχός}} - адзіночка, самотны) - звычайна член рэлігійнай абшчыны (таксама манашка), які ў адпаведнасці з абяцаннем ([[клятва]]й) вядзе [[аскет]]ычнае жыццё або ў рамках манаскай супольнасці, альбо ў адзіноце, пустэльніцтве. Манахі пражываюць у [[манастыр]]ах, пустынях, лаўрах. Манах ад нашэння чорнага адзення названы '''чарнец''', чарніца (манашка), чернцы (манахі). [[Святар]]ы ў манастве - чорныя святарства. У адрозненне ад жанатых святароў - белае святарства. Манах і [[святар]] - два выдатных паняцці. Сінонімам слова "манах" выступае таксама [[Царкоўнаславянская мова|стараславянскае]] слова мужчынскага роду '''инокъ''' ("инока", "инокиня" жаночага роду); ад іншых выдатны чалавек "иной" (адзін адзіны, адасоблены, пустэльнік); "инокий" (інакш павінен весці сваё жыццё адрозніваючыся ад іншага, свецкіх паводзін).
'''Манах''' ({{lang-el|μοναχός}} - адзіночка, самотны) - звычайна член рэлігійнай абшчыны (таксама манашка), які ў адпаведнасці з абяцаннем ([[клятва]]й) вядзе [[аскет]]ычнае жыццё або ў рамках манаскай супольнасці, альбо ў адзіноце, пустэльніцтве. Манахі пражываюць у [[манастыр]]ах, пустынях, лаўрах. Манах ад нашэння чорнага адзення названы '''чарнец''', чарніца (манашка), чернцы (манахі). [[Святар]]ы ў манастве - чорныя святарства. У адрозненне ад жанатых святароў - белае святарства. Манах і [[святар]] - два выдатных паняцці. Сінонімам слова "манах" выступае таксама [[Царкоўнаславянская мова|стараславянскае]] слова мужчынскага роду '''инокъ''' ("инока", "инокиня" жаночага роду); ад іншых выдатны чалавек "иной" (адзін адзіны, адасоблены, пустэльнік); "инокий" (інакш павінен весці сваё жыццё адрозніваючыся ад іншага, свецкіх паводзін).


Інстытут манаства характэрны для каталіцкага і праваслаўнага [[хрысціянства]], [[індуізм]]у і [[будызм]]у. Часам да манахам прылічаюць і дэрвішаў [[Іслам]]а - але гэта спрэчнае, паколькі падабенства чыста знешняе, так як дэрвіша маглі жаніцца, мелі ўласныя дома і жылі сваім уласным жыццём. З'явіліся манахі ў сярэдзіне I тыс. да н.э. у будызме. З з III ст. н.э. манаства з'явілася і ў [[Хрысціянства|хрысціянстве]] з [[Сірыя|Сірыі]] і Егіпта, як форма ўвасаблення аскетычнага ідэала, якое яўляецца адлюстраваннем дуалістычнага светаразумення, у супрацьпастаўленні духа і цела (дабра і зла).
Інстытут манаства характэрны для каталіцкага і праваслаўнага [[хрысціянства]], [[індуізм]]у і [[будызм]]у. Часам да манахам прылічаюць і дэрвішаў [[Іслам]]а - але гэта спрэчнае, паколькі падабенства чыста знешняе, так як дэрвіша маглі жаніцца, мелі ўласныя дома і жылі сваім уласным жыццём. З'явіліся манахі ў сярэдзіне I тыс. да н.э. у будызме. З з III ст. н.э. манаства з'явілася і ў [[Хрысціянства|хрысціянстве]] з [[Сірыя|Сірыі]] і Егіпта, як форма ўвасаблення аскетычнага ідэала, якое яўляецца адлюстраваннем дуалістычнага светаразумення, у супрацьпастаўленні духа і цела (дабра і зла). Манахаў няма толькі ў [[Пратэстанцтва|пратэстантызме]].
Манахаў няма толькі ў [[Пратэстанцтва|пратэстантызме]].


Традыцыя лічыць заснавальнікамі хрысціянскага манаства [[Егіпет|егіпецкіх]] падзвіжнікаў святых Антонія Вялікага і Пахомія. На [[Русь|Русі]] заснавальнікамі манаства лічаць вялебных Антонія і [[Феадосій Пячэрскі|Феадосія]] Пячэрскіх, якія стварылі ў [[XI]] ст. [[Кіева-Пячэрская лаўра|Кіева-Пячэрскі манастыр]].
Традыцыя лічыць заснавальнікамі хрысціянскага манаства [[Егіпет|егіпецкіх]] падзвіжнікаў святых Антонія Вялікага і Пахомія. На [[Русь|Русі]] заснавальнікамі манаства лічаць вялебных Антонія і [[Феадосій Пячэрскі|Феадосія]] Пячэрскіх, якія стварылі ў [[XI]] ст. [[Кіева-Пячэрская лаўра|Кіева-Пячэрскі манастыр]].


У хрысціянстве першыя манахі былі людзі, якія хацелі весці больш набожны лад жыцця ў параўнанні з іншымі людзьмі і дзеля гэтага сыходзілі ад свету, адасоблялісь. І [[свядомасць|свядома]] абмяжоўвае сябе, з пэўнай мэтай, каб дасягнуць пэўнага развіцця. З часам яны сталі аб'ядноўвацца ў [[манастыр]]ы - супольнасці манахаў.
У хрысціянстве першыя манахі былі людзі, якія хацелі весці больш набожны лад жыцця ў параўнанні з іншымі людзьмі і дзеля гэтага сыходзілі ад свету, адасоблялісь. І [[свядомасць|свядома]] абмяжоўвае сябе, з пэўнай мэтай, каб дасягнуць пэўнага развіцця. З часам яны сталі аб'ядноўвацца ў [[манастыр]]ы - супольнасці манахаў. Задачы асабістага выратавання зліваліся з агульнацаркоўнымі задачамі (і сацыяльнымі). Сыход манахаў ад свецкага, адмова ад каштоўнасцяў свецкага жыцця, прыняцце часовых або пастаянных абяцанняў цноты, убогасці і паслухмянасці спалучаліся з імкненнем ўздзейнічаць на свет сваім прыкладам (і пропаведдзю).


Манахам не можна назваць любога мужчыну (і любую жанчыну), якія маючы фізічную і псіхічную магчымасць ўступаць у шлюб і палавыя ([[секс]]уальныя) адносіны, заводзіць сям'ю і дзяцей аднак не робяць гэтага з асабістых меркаванняў, або з-за [[Хвароба|хваробы]].
Манахам не можна назваць любога мужчыну (і любую жанчыну), якія маючы фізічную і псіхічную магчымасць ўступаць у шлюб і палавыя ([[секс]]уальныя) адносіны, заводзіць сям'ю і дзяцей аднак не робяць гэтага з асабістых меркаванняў, або з-за [[Хвароба|хваробы]].

Версія ад 21:52, 7 красавіка 2011

Святой Антоні Вялікі - заснавальнік хрысціянскага манаства

Манах (грэч. μοναχός - адзіночка, самотны) - звычайна член рэлігійнай абшчыны (таксама манашка), які ў адпаведнасці з абяцаннем (клятвай) вядзе аскетычнае жыццё або ў рамках манаскай супольнасці, альбо ў адзіноце, пустэльніцтве. Манахі пражываюць у манастырах, пустынях, лаўрах. Манах ад нашэння чорнага адзення названы чарнец, чарніца (манашка), чернцы (манахі). Святары ў манастве - чорныя святарства. У адрозненне ад жанатых святароў - белае святарства. Манах і святар - два выдатных паняцці. Сінонімам слова "манах" выступае таксама стараславянскае слова мужчынскага роду инокъ ("инока", "инокиня" жаночага роду); ад іншых выдатны чалавек "иной" (адзін адзіны, адасоблены, пустэльнік); "инокий" (інакш павінен весці сваё жыццё адрозніваючыся ад іншага, свецкіх паводзін).

Інстытут манаства характэрны для каталіцкага і праваслаўнага хрысціянства, індуізму і будызму. Часам да манахам прылічаюць і дэрвішаў Іслама - але гэта спрэчнае, паколькі падабенства чыста знешняе, так як дэрвіша маглі жаніцца, мелі ўласныя дома і жылі сваім уласным жыццём. З'явіліся манахі ў сярэдзіне I тыс. да н.э. у будызме. З з III ст. н.э. манаства з'явілася і ў хрысціянстве з Сірыі і Егіпта, як форма ўвасаблення аскетычнага ідэала, якое яўляецца адлюстраваннем дуалістычнага светаразумення, у супрацьпастаўленні духа і цела (дабра і зла). Манахаў няма толькі ў пратэстантызме.

Традыцыя лічыць заснавальнікамі хрысціянскага манаства егіпецкіх падзвіжнікаў святых Антонія Вялікага і Пахомія. На Русі заснавальнікамі манаства лічаць вялебных Антонія і Феадосія Пячэрскіх, якія стварылі ў XI ст. Кіева-Пячэрскі манастыр.

У хрысціянстве першыя манахі былі людзі, якія хацелі весці больш набожны лад жыцця ў параўнанні з іншымі людзьмі і дзеля гэтага сыходзілі ад свету, адасоблялісь. І свядома абмяжоўвае сябе, з пэўнай мэтай, каб дасягнуць пэўнага развіцця. З часам яны сталі аб'ядноўвацца ў манастыры - супольнасці манахаў. Задачы асабістага выратавання зліваліся з агульнацаркоўнымі задачамі (і сацыяльнымі). Сыход манахаў ад свецкага, адмова ад каштоўнасцяў свецкага жыцця, прыняцце часовых або пастаянных абяцанняў цноты, убогасці і паслухмянасці спалучаліся з імкненнем ўздзейнічаць на свет сваім прыкладам (і пропаведдзю).

Манахам не можна назваць любога мужчыну (і любую жанчыну), якія маючы фізічную і псіхічную магчымасць ўступаць у шлюб і палавыя (сексуальныя) адносіны, заводзіць сям'ю і дзяцей аднак не робяць гэтага з асабістых меркаванняў, або з-за хваробы. Да прыкладу, у каталіцкім хрысціянстве у манахі прымаюць пісьмовую прысягу, і прымаюць зарок не толькі звязаны з вышэйсказаным абмежаваннем. Перад тым, бяруць блаславенне бацька і маці, рэкамендацыю парафіяльных святара і г.д.. Вышэй сказанае абмежаванне сапраўдных манахаў яўляецца элементам іх жыцця, але не мэтай. Манахі імкнуцца весці анёлападобны лад жыцця, сведчыць аб Небе жывучы ў целе на Зямлі.

Глядзець таксама

Крыніцы

  • укл. Василь Яременко і Оксана Сліпушко, "Тлумачний словник української мови", вид. "Аконіт", м. Київ, 2000 р. ISBN 966-7173-02-X, том 2 (Ж-О), с. 680;
  • ред. Митрохин Л.Н. и др., "Христианство" (словарь), изд. "Республика", г. Москва, 1994 г., с. 164, 290;
  • составил священник магистр протоиерей Григорий Дьяченко, "Полный церковно-словянский словарь", 1900 г., c. 223, 997.