Тытыкака: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Няма тлумачэння праўкі |
арфаграфія |
||
Радок 22: | Радок 22: | ||
|commons = |
|commons = |
||
}} |
}} |
||
'''Тытык{{*|а}}ка'''<ref name=pr>Напісанне '''Тытыкака''' у адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах. Т.16., Мн., 2003, С.83.</ref> ({{lang-es|Titicaca}}, кечуа: ''Titiqaqa'', аймара: ''Titiqaqa'') — [[возера]] у [[Анды|Андах]], буйнейшае возера [[Паўднёвая Амерыка|Паўднёвай Амерыкі]], найвышэй размешчанае суднаходнае возера ў свеце. Знаходзіцца на мяжы [[Балівія|Балівіі]] і [[Перу]] Назва складаецца са слоў мовы [[індзейцы|індзейцаў]] [[мова кечуа|кечуа]]: ''кака'' — [[скала]] і '' |
'''Тытык{{*|а}}ка'''<ref name=pr>Напісанне '''Тытыкака''' у адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах. Т.16., Мн., 2003, С.83.</ref> ({{lang-es|Titicaca}}, кечуа: ''Titiqaqa'', аймара: ''Titiqaqa'') — [[возера]] у [[Анды|Андах]], буйнейшае возера [[Паўднёвая Амерыка|Паўднёвай Амерыкі]], найвышэй размешчанае суднаходнае возера ў свеце. Знаходзіцца на мяжы [[Балівія|Балівіі]] і [[Перу]] Назва складаецца са слоў мовы [[індзейцы|індзейцаў]] [[мова кечуа|кечуа]]: ''кака'' — [[скала]] і ''тыты'' — месца здабычы [[руда|руды]]. |
||
Возера |
Возера Тытыкака знаходзіцца на вышыні 3821 м. над узроўнем мора, а яго сярэдняя глыбіня складае ад 140 да 180 м (максімальна 304 метры). У даўжыню яно складае 230 км, а ў шырыню 97 км. Плошча паверхні — 8300 км². Возера складаецца зь дзьвух частак (''Lago Huinaymarca'' i ''Lago Chucuito''), раздзеленых паўвостравам Цікуіна. |
||
Узровень [[вада|вады]] мяняецца, часамі нават на пяць метраў. У мінулым возера мела большыя памеры, аб чым кажа старая берагавая лінія. |
Узровень [[вада|вады]] мяняецца, часамі нават на пяць метраў. У мінулым возера мела большыя памеры, аб чым кажа старая берагавая лінія. Тытыкака гэта астатак старадаўняга ўнутранага мора [[Лага Балівіян]], якое пакрывала раней усё Альтыплано. Але геалагічныя працэсы і інтэнсіўнае выпарэнне прывяло да зніжэння ўзроўню вады. Возера ўтварылася хутчэй за ўсё ўжо ў [[міяцэн]]е. |
||
У возера ўпадае 25 [[рака|рэк]] (Сухес, Ілавэ, Коата, Раміс і г. д.), а выцякае адна — [[рака Дэсагуадэра]], якая злучае |
У возера ўпадае 25 [[рака|рэк]] (Сухес, Ілавэ, Коата, Раміс і г. д.), а выцякае адна — [[рака Дэсагуадэра]], якая злучае Тытыкаку з возерам [[Возера Паапо|Паапо]]. На возеры Тытыкака знаходзіцца 41 [[востраў]], якія часткова заселеныя. |
||
Найбольш вядомая сярод турыстаў востраў Ісла дэль Соль (ісп.: ''востраў [[Сонца]]'') — па легендах [[інкі|інкаў]], тут нарадзіўся белы бог Віракоча і першыя інкі: Манка Капас і яго сястра і адначасова жонка Мама Окла, а таксама і само Сонца ці Інці. Гэты востраў і цяпер з'яўляецца святым месцам для індзейцаў Аджмара і Кечуа. Востраў Сонца мае 10 км у даўжыню і 5 км у шырыню. Жыве тут каля 2000 індзейцаў. На тэрыторыі вострава засталіся руіны зь інкскага перыяду, самыя вядомыя з якіх гэта Пілка Каіна і комплекс Чынкана, у склад якога ўваходзіць святая скала звязаная зь інкскай легендай утварэння. У Чалапампа знаходзіцца музей рэчаў знойдзеных археолагамі, з якіх частка выкананая з чыстага [[золата]]. |
Найбольш вядомая сярод турыстаў востраў Ісла дэль Соль (ісп.: ''востраў [[Сонца]]'') — па легендах [[інкі|інкаў]], тут нарадзіўся белы бог Віракоча і першыя інкі: Манка Капас і яго сястра і адначасова жонка Мама Окла, а таксама і само Сонца ці Інці. Гэты востраў і цяпер з'яўляецца святым месцам для індзейцаў Аджмара і Кечуа. Востраў Сонца мае 10 км у даўжыню і 5 км у шырыню. Жыве тут каля 2000 індзейцаў. На тэрыторыі вострава засталіся руіны зь інкскага перыяду, самыя вядомыя з якіх гэта Пілка Каіна і комплекс Чынкана, у склад якога ўваходзіць святая скала звязаная зь інкскай легендай утварэння. У Чалапампа знаходзіцца музей рэчаў знойдзеных археолагамі, з якіх частка выкананая з чыстага [[золата]]. |
||
Радок 38: | Радок 38: | ||
{{накід}} |
{{накід}} |
||
{{DEFAULTSORT: |
{{DEFAULTSORT:Тытыкака}} |
||
[[Катэгорыя:Вікіпедыя:Істотныя артыкулы]] |
[[Катэгорыя:Вікіпедыя:Істотныя артыкулы]] |
||
[[Катэгорыя:Азёры]] |
[[Катэгорыя:Азёры]] |
Версія ад 22:48, 11 чэрвеня 2011
Тытыкака | |
---|---|
Морфаметрыя | |
Вышыня над узроўнем мора | 3 812 м |
Даўжыня |
|
Шырыня | 80 км |
Плошча |
|
Аб’ём | 893 км³ |
Найбольшая глыбіня | 489 м |
Басейн | |
Плошча вадазбору | 56 270 км² |
Размяшчэнне | |
Краіна | |
|
|
|
|
|
|
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Тытык · ка[2] (ісп.: Titicaca, кечуа: Titiqaqa, аймара: Titiqaqa) — возера у Андах, буйнейшае возера Паўднёвай Амерыкі, найвышэй размешчанае суднаходнае возера ў свеце. Знаходзіцца на мяжы Балівіі і Перу Назва складаецца са слоў мовы індзейцаў кечуа: кака — скала і тыты — месца здабычы руды.
Возера Тытыкака знаходзіцца на вышыні 3821 м. над узроўнем мора, а яго сярэдняя глыбіня складае ад 140 да 180 м (максімальна 304 метры). У даўжыню яно складае 230 км, а ў шырыню 97 км. Плошча паверхні — 8300 км². Возера складаецца зь дзьвух частак (Lago Huinaymarca i Lago Chucuito), раздзеленых паўвостравам Цікуіна.
Узровень вады мяняецца, часамі нават на пяць метраў. У мінулым возера мела большыя памеры, аб чым кажа старая берагавая лінія. Тытыкака гэта астатак старадаўняга ўнутранага мора Лага Балівіян, якое пакрывала раней усё Альтыплано. Але геалагічныя працэсы і інтэнсіўнае выпарэнне прывяло да зніжэння ўзроўню вады. Возера ўтварылася хутчэй за ўсё ўжо ў міяцэне.
У возера ўпадае 25 рэк (Сухес, Ілавэ, Коата, Раміс і г. д.), а выцякае адна — рака Дэсагуадэра, якая злучае Тытыкаку з возерам Паапо. На возеры Тытыкака знаходзіцца 41 востраў, якія часткова заселеныя.
Найбольш вядомая сярод турыстаў востраў Ісла дэль Соль (ісп.: востраў Сонца) — па легендах інкаў, тут нарадзіўся белы бог Віракоча і першыя інкі: Манка Капас і яго сястра і адначасова жонка Мама Окла, а таксама і само Сонца ці Інці. Гэты востраў і цяпер з'яўляецца святым месцам для індзейцаў Аджмара і Кечуа. Востраў Сонца мае 10 км у даўжыню і 5 км у шырыню. Жыве тут каля 2000 індзейцаў. На тэрыторыі вострава засталіся руіны зь інкскага перыяду, самыя вядомыя з якіх гэта Пілка Каіна і комплекс Чынкана, у склад якога ўваходзіць святая скала звязаная зь інкскай легендай утварэння. У Чалапампа знаходзіцца музей рэчаў знойдзеных археолагамі, з якіх частка выкананая з чыстага золата.
Жыхары гарадоў, якія знаходзяцца на ўзбярэжжы возера (самы вялікі горад Пуна ў Перу і горад Гуакуі ў Балівіі) жывуць у асноўным рыбалоўствам і турызмам. На паўднёва-ўсходнім узбярэжжы возера (тэрыторыя Балівіі), знаходзяцца руіны перадкалумбавай эпохі г. зв. Тыахуанака, дзе размяшчаўся галоўны цэнтр культуры з аднайменнай назвай.
Зноскі
- ↑ https://wldb.ilec.or.jp/Lake/SAM-04
- ↑ Напісанне Тытыкака у адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах. Т.16., Мн., 2003, С.83.
Тытыкака на Вікісховішчы |