Барбарыс: Розніца паміж версіямі
| [недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
др r2.7.1) (робат Дадаем: mrj:Барбарис |
дапаўненне |
||
| Радок 1: | Радок 1: | ||
[[Выява:Illustration Berberis vulgaris0.jpg|thumb|200px|Барбарыс звычайны<br/>''Berberis vulgaris'']] |
[[Выява:Illustration Berberis vulgaris0.jpg|thumb|200px|Барбарыс звычайны<br />''Berberis vulgaris'']] |
||
'''Барбары́с''' ( |
'''Барбары́с''' (''Berberis'') — род кветкавых раслін сямейства барбарысавых. |
||
У [[Беларусь|Беларусі]] дзікарослы барбарыс звычайны |
У [[Беларусь|Беларусі]] дзікарослы 1 від — {{bt-bellat|барбарыс звычайны|Berberis vulgaris}}, расце на схілах у далінах рэк, на ўзлесках, у светлых лясах і хмызняках). Лістападны калючы куст вышынёй да 2 м з рабрыстымі прамастойнымі або дугападобнымі парасткамі. Кветкі жоўтыя, духмяныя, у павіслых гронках. Плады ягадападобныя, ярка-чырвоныя, падоўжаныя, сабраныя ў гронкі, збіраюць у [[верасень|верасні]] — [[кастрычнік]]у. Народныя назвы ''кіслец'', ''кіслянка'' — плады маюць вельмі кіслы смак. Багатыя [[вітаміны|вітамінамі]] [[вітамін C|C]] (до 53 мг%) і [[вітамін K|K]], [[цукры|цукрамі]] (да 7 %), кіслотамі ([[яблычная кіслата|яблычнай]], [[лімонная кіслата|лімоннай]], [[вінна-кіслая кіслата|вінна-кіслай]] — да 7,5 %). Таксама ўтрымліваюць [[флаваноіды]], [[дубільныя рэчывы]], [[пектыны]], крыху [[алкалоіды|алкалоідаў]]. |
||
Раней барбарыс шырока выкарыстоўваўся ў беларускай шляхецкай кулінарыі. Яго сушылі, гатавалі [[варэнне]] (гронкамі ці асобнымі ягадамі) ў [[цукар|цукры]] і ў [[мёд]]зе, [[жэле]]. Салёны барбарыс нарыхтоўвалі позняй восенню і ўжывалі потым як гарнір, а таксама гатавалі з яго пікулі і салаты. У сусветнай кулінарыі найбольш вядомыя жэле, [[мармелад]]ы і джэмы з барбарысу (асабліва славутыя ў [[Францыя|Францыі]]), [[кісель|кісялі]], [[наліўка|наліўкі]] і [[лікёр]]ы; выкарыстоўваецца таксама і лісце барбарысу, якое надаецца на салаты. На [[Каўказ]]е з барбарысу гатуюць вострыя прыправы да мясных страў. У [[карэйская кухня|карэйскай]] і [[японская кухня|японскай]] кулінарыі папулярны блізкі сваяк барбарысу звычайнага, ''Berberis thunbergii''. |
Раней барбарыс шырока выкарыстоўваўся ў беларускай шляхецкай кулінарыі. Яго сушылі, гатавалі [[варэнне]] (гронкамі ці асобнымі ягадамі) ў [[цукар|цукры]] і ў [[мёд]]зе, [[жэле]]. Салёны барбарыс нарыхтоўвалі позняй восенню і ўжывалі потым як гарнір, а таксама гатавалі з яго пікулі і салаты. У сусветнай кулінарыі найбольш вядомыя жэле, [[мармелад]]ы і джэмы з барбарысу (асабліва славутыя ў [[Францыя|Францыі]]), [[кісель|кісялі]], [[наліўка|наліўкі]] і [[лікёр]]ы; выкарыстоўваецца таксама і лісце барбарысу, якое надаецца на салаты. На [[Каўказ]]е з барбарысу гатуюць вострыя прыправы да мясных страў. У [[карэйская кухня|карэйскай]] і [[японская кухня|японскай]] кулінарыі папулярны блізкі сваяк барбарысу звычайнага, ''Berberis thunbergii''. |
||
== Крыніцы == |
== Крыніцы == |
||
*{{Крыніцы/НашаЕжа|Белы|Барбарыс}} |
* {{Крыніцы/НашаЕжа|Белы|Барбарыс}} |
||
{{няма таксанаміі}} |
|||
[[Катэгорыя:Барбарысавыя]] |
[[Катэгорыя:Барбарысавыя]] |
||
Версія ад 16:52, 23 чэрвеня 2011
Berberis vulgaris
Барбары́с (Berberis) — род кветкавых раслін сямейства барбарысавых.
У Беларусі дзікарослы 1 від — барбарыс звычайны (Berberis vulgaris), расце на схілах у далінах рэк, на ўзлесках, у светлых лясах і хмызняках). Лістападны калючы куст вышынёй да 2 м з рабрыстымі прамастойнымі або дугападобнымі парасткамі. Кветкі жоўтыя, духмяныя, у павіслых гронках. Плады ягадападобныя, ярка-чырвоныя, падоўжаныя, сабраныя ў гронкі, збіраюць у верасні — кастрычніку. Народныя назвы кіслец, кіслянка — плады маюць вельмі кіслы смак. Багатыя вітамінамі C (до 53 мг%) і K, цукрамі (да 7 %), кіслотамі (яблычнай, лімоннай, вінна-кіслай — да 7,5 %). Таксама ўтрымліваюць флаваноіды, дубільныя рэчывы, пектыны, крыху алкалоідаў.
Раней барбарыс шырока выкарыстоўваўся ў беларускай шляхецкай кулінарыі. Яго сушылі, гатавалі варэнне (гронкамі ці асобнымі ягадамі) ў цукры і ў мёдзе, жэле. Салёны барбарыс нарыхтоўвалі позняй восенню і ўжывалі потым як гарнір, а таксама гатавалі з яго пікулі і салаты. У сусветнай кулінарыі найбольш вядомыя жэле, мармелады і джэмы з барбарысу (асабліва славутыя ў Францыі), кісялі, наліўкі і лікёры; выкарыстоўваецца таксама і лісце барбарысу, якое надаецца на салаты. На Каўказе з барбарысу гатуюць вострыя прыправы да мясных страў. У карэйскай і японскай кулінарыі папулярны блізкі сваяк барбарысу звычайнага, Berberis thunbergii.
Крыніцы
- Белы А. Барбарыс // Праект «Наша ежа»