Арганізацыя эканамічнага супрацоўніцтва і развіцця

Арганізацыя эканамічнага супрацоўніцтва і развіцця (АЭСР, англ.: Organisation for Economic Co-operation and Development, OECD) — міжнародная арганізацыя, якая аб’ядноўвае развітыя краіны, што прызнаюць прынцыпы дэмакратыі і рынкавай эканомікі. Яна была створаная ў 1948 годзе як Арганізацыя еўрапейскага эканамічнага супацоўніцтва (АЕЭС) дзеля дапамогі рэалізацыі Плану Маршала па рэканструкцыі Еўропы пасля Другой сусветнай вайны. Пазней удзел у арганізацыі быў дазволены і для нееўрапейскіх краін, і ў 1961 годзе АЕЭС была ператвораная ў Арганізацыю эканамічнага супрацоўніцтва і развіцьця.

Мэты і дзейнасць

Арганізацыя яўляе сабой платформу для ўрадаў для абмену досведам, дыскусіі па актуальных пытаннях, каардынацыі ўнутранай і знешняй палітыкі. Гэта міжнародны форум для пабудовы ўзаемавыгаднага супрацоўніцтва паміж краінамі і ўрадамі, выпрацавання базы для двух- і шматбаковых пагадненняў.

Арганізацыяй абмену інфармацыі і аналізам займаецца сакратарыят АЭСР у Парыжы, які збірае інфармацыю, займаецца маніторынгам, аналізам, прагнозам эканамічнага развіцця. Таксама сакратарыят займаецца даследваннямі грамадства і даследваннямі эканамічных мадэляў, экалогіі, агрыкультуры, падаткаў і іншых сфер.

АЭСР закліканая спрыяць урадам у падвышэнні ўзроўню жыцця праз эканамічны рост, забеспячэнне фінансавай стабільнасці, інвестыцыі, развіццё гандлю, тэхналогій, прадпрымальніцтва і міжнароднага супрацоўніцтва. Яна дапамагае забяспечваць арганічнасць эканамічнага і сацыяльнага развіцця, а таксама абароны навакольнага асяроддзя.

Ужо больш за 40 гадоў АЭСР з'яўляецца адной з буйнешых і найбольш надзейных крыніц параўнальнай статыстычнай інфармацыі і аналізу. Базы дадзеных АЭСР ахопліваюць сістэму нацыянальных рахункаў, розныя эканамічныя індыкатары, працоўная сіла, міграцыя, гандаль, энергетыка, ахова здароўя, прамысловасць, падаткі, адукацыя, навакольнае асяроддзе. Шмат матэрыялаў па дасьледваннях і аналізу публікуецца ў інтэрнэце і друку выдавецтвам OECD Publishing.

За апошняе дзесяцігоддзе АЭСР таксама актыўна наладжвала супрацоўніцтва з бізнэсам, прафесійнымі саюзамі і іншымі прадстаўнікамі грамадскай супольнасці.

Сярод іншага, АЭСР актыўна займаецца праблемай карупцыі. У лютым 1999 году ўступіла ў сілу Канвенцыя АЭСР па барацьбе з карупцыяй.

Генеральны сакратар

З 1996 году сакратарыят АЭСР узначальваецца канадцам Донам Джонстанам. З чэрвеню 2006 года генеральным сакратаром абраны мексіканскі эканаміст Хасэ Анхель Гурыя.

Сябры

На дадзены момант арганізацыя мае 33 паўнапраўных сябраў. Зь іх 24 апісваюцца ў справаздачы Сусветнага банку за 2003 як краіны з развітой рынкавай эканомікай.

Краіны-заснавальнікі (1961):
ЗША Аўстрыя Бельгія Вялікабрытанія Іспанія Грэцыя Данія Ірландыя Ісландыя Італія	Канада Люксембург Нарвегія Нідэрланды Нямеччына Турцыя Францыя Швейцарыя Швецыя
Далучыліся пазьней (з годам далучэння):
Японія (1964) Фінляндыя (1969) Аўстралія (1971) Новая Зеландыя (1973) Мексіка (1994) Чэхія (1995) Венгрыя (1996)	Паўднёвая Карэя (1996) Польшча (1996) Славакія (2000) Чылі (2010) Славенія (2010) Ізраіль (2010)

Мальта падала заяву на ўступленне 24 верасня 2005.

Кітай (Тайвань) мае статус назіральніка ў двух камітэтах АЭСР, але з-за спрэчнага статусу гэтай дзяржавы не з'яўляецца паўнапраўным сябрам арганізацыі.

Камісія Еўрапейскага саюза удзельнічае ў працы АЭСР побач з асобнымі краінамі ЕС.