Летні час: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Xqbot (размовы | уклад)
Боты
183 862 праўкі
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1: Радок 1:
⚫
[[Image:DaylightSaving-World-Subdivisions.png|285px|right|thumb|{{Легенда|blue|раёны, дзе ўжываецца пераход на летні час}} {{Легенда|darkorange|раёны, дзе пераход быў скасаваны}} {{Легенда|darkred|раёны, дзе пераход ніколі не ўжываўся}}]]
'''Летні час''' ({{lang-en|Daylight saving time}}) — час, ссунуты на 1 гадзіну наперад адносна часу, прынятага ў гэтым часавым поясе. Уводзіцца шматлікімі краінамі ў летні перыяд з мэтай эканоміі электраэнергіі на асвятленне. Упершыню летні час быў ўведзены ў Вялікабрытаніі ў [[1908]] годзе.
'''Летні час''' ({{lang-en|Daylight saving time}}) — час, ссунуты на 1 гадзіну наперад адносна часу, прынятага ў гэтым часавым поясе. Уводзіцца шматлікімі краінамі ў летні перыяд з мэтай эканоміі электраэнергіі на асвятленне. Упершыню летні час быў ўведзены ў Вялікабрытаніі ў [[1908]] годзе.


У [[Расія|Расіі]] і [[Еўропа|Еўропе]] пераход на летні час адбываецца ў апошнюю нядзелю сакавіка ў 2:00 пераводам стрэлак на 1 гадзіну наперад, а зваротны пераход здзяйсняецца ў апошнюю нядзелю кастрычніка ў 3:00 пераводам стрэлак на 1 гадзіну назад.
У [[Еўропа|Еўропе]] пераход на летні час адбываецца ў апошнюю нядзелю сакавіка ў 2:00 пераводам стрэлак на 1 гадзіну наперад, а зваротны пераход здзяйсняецца ў апошнюю нядзелю кастрычніка ў 3:00 пераводам стрэлак на 1 гадзіну назад.

== Сучасны стан ==
⚫
[[Image:DaylightSaving-World-Subdivisions.png|285px|right|thumb|{{Легенда|blue|раёны, дзе ўжываецца пераход на летні час}} {{Легенда|darkorange|раёны, дзе пераход быў скасаваны}} {{Легенда|darkred|раёны, дзе пераход ніколі не ўжываўся}}]]

У 2011 г. 82 краіны выкарыстоўваюць, у тым ці іншым варыянце, летні час (з іх у 9 краінах яно ўжываецца не ва ўсіх рэгіёнах), і 159 краін не выкарыстоўваюць<ref>Гл. [http://www.timeanddate.com/time/dst2011.html статыстыку.]</ref>. У [[паўночнае паўшар'е|паўночным паўшар'і]] летні час выкарыстоўваецца часткова ў [[ЗША]], [[Канада|Канадзе]], [[Мексіка|Мексіцы]] (акрамя шэрагу штатаў і правінцый), цалкам ва ўсіх краінах [[Еўропа|Еўропы]], акрамя [[Ісландыя|Ісландыі]] і [[Расія|Расіі]], а таксама ў [[Марока]], [[Турцыя|Турцыі]], [[Іран]]е, [[Арменія|Арменіі]], [[Азербайджан]]е, краінах [[Блізкі Усход|Блізкага Усходу]]. У [[паўднёвае паўшар'е|паўднёвым паўшар'і]] летні час выкарыстоўваецца ў [[Аўстралія|Аўстраліі]] (у шэрагу штатаў), [[Новая Зеландыя|Новай Зеландыі]], [[Парагвай|Парагваі]], [[Уругвай|Уругваі]], [[Бразілія|Бразіліі]] (у шэрагу штатаў), [[Чылі]], [[Намібія|Намібіі]].

Адмовіліся ад увядзеня летняга часу [[Японія]], [[Кітай]], [[Індыя]], [[Сінгапур]], а таксама рэспублікі былога СССР: [[Узбекістан]], [[Таджыкістан]], [[Туркменістан]], [[Грузія]], [[Казахстан]], [[Кіргізія]]. Пры гэтым Туркменістан, Грузія, Кіргізія і большая частка Казахстана і Узбекістана захавалі «[[дэкрэтны час]]». Расія адмовілася ад пераводу стрэлак з восені 2011 года, прыняўшы [[Закон «Пра вылічэнне часу»|закон «Пра вылічэнне часу»]] паводле якога, рашэнне пра змену часавога пояса для суб'екта РФ прымаецца [[Урад Расіі|ўрадам Расіі]].

[[Украіна]].]]<ref>[http://www.worldtimezone.com/dst_news/dst_news_ukraine03.html У Радзе прапануюць не пераходзіць на зімовы час.]</ref>, [[Беларусь]]<ref>[http://www.worldtimezone.com/dst_news/dst_news_belarus01.html Беларусь таксама мае намер адмовіцца ад пераводу стрэлак.]</ref>, [[Літва]]<ref>[http://www.worldtimezone.com/dst_news/dst_news_lithuania01.html Two draft resolutions regards future of DST in the Lithuania.{{ref-ru}}]</ref>, [[Азербайджан]]<ref>[http://www.worldtimezone.com/dst_news/dst_news_azerbaijan02.html Azerbaijani MP proposes to abolish Daylight Saving Time in the country.{{ref-en}}]</ref> і [[Арменія]]<ref>http://inforotor.ru/visit/12049144?url=http://www.arka.am/rus/society/2011/03/15/24607.html Арменія можа адмовіцца ад пераходу на летні і зімовы час у канцы сакавіка 2012 года</ref> таксама могуць адмовіцца ад пераводу стрэлак з восені 2011 ці вёсны 2012 года.

Варта адзначыць, што на экватары розніца паміж працягласцю дня ўлетку і ўзімку неістотная (на экватары дзень і ноч цэлы год прыблізна па 12 гадзін). Пры набліжэнні да Паўночнага ці Паўднёвага полюсу розніца ў працягласці дня ўлетку і ўзімку становіцца ўсё больш істотнай. Гэта тлумачыць, чаму ў экватарыяльных ці трапічных краінах выкарыстанне «летняга» часу эканамічна немэтазгодна<ref>[http://www.webexhibits.org/daylightsaving/c.html Геаграфія «летняга» часу]</ref>.

У розных краінах ідзе ажыўленая палітычная барацьба за захаванне ці адмену летняга часу. За захаванне выступаюць [[энергетыка|энергетыкі]], вытворцы [[спартыўны інвентар|спартыўнага інвентара]] і сеткі [[рознічны гандаль|рознічнага гандлю]], за адмену — [[ахова здароўя]], [[транспарт]] і [[фермер]]ы.

Да [[2011]] года ў Расіі і да [[2002]] года ў Еўропе пераход на летні час ажыццяўляўся ў апошнюю нядзелю [[сакавік]]а ў 2:00 пераводам гадзіннікавых стрэлак на 1 гадзіну наперад, а зваротны пераход ажыццяўляўся ў апошнюю нядзелю [[кастрычнік|кастрычніка]] ў 3:00 пераводам стрэлак на 1 гадзіну назад.

Пачынальна з 2002 года, паводле дырэктывы ЕС(2000/84/EC)<ref>[http://www.worldtimezone.com/dst_news/dst_news_europeanunion00.html DST News — European Union Daylight Saving Time news]</ref> у Еўропе пераход на летні час ажыццяўляецца ў 01:00 [[Сусветны каардынаваны час|па Грынвічы]].

У [[ЗША]] і [[Канада|Канадзе]] з 2007 года пераход на летні час ажыццяўляецца ў другую нядзелю сакавіка ў 2:00 і вяртаецца зваротна ў першую нядзелю лістапада, таксама ў 2:00<ref>[http://www.java.com/ru/download/faq/dst.xml Змены ў перыядзе дзеяння летняга часу ў ЗША ў 2007 г.]</ref>. Варта заўважыць, што не па ўсёй тэрыторыі Злучаных Штатаў і Канады летні час выкарыстоўваецца аднолькава. Да прыкладу, у канадскай правінцыі [[Саскачэван]] стрэлкі не пераводзяць<ref>[http://ca24.ca/saskatchewan/iz-zhizni-news/2011-03-12/referendum-perehod-na-letnee-vremya Улады Саскачэвана адмовіліся ад рэферэндуму наконт пераходу на летні час]</ref>.

{{зноскі}}

== Спасылкі ==
* [http://www.worldtimezone.com/daylight.html Карта краін, пераходзячых на летні час і даты пераходу]
* [http://www.daylight-savings-time.info/ Графічная выява часавых зон і летняга часу]
* [http://www.merlyn.demon.co.uk/uksumtim.htm Еўрапейскі пункт гледжання (англ.)]
{{Адзінкі вымярэння і стандарты часу}}

[[Катэгорыя:Час]]
[[Катэгорыя:Час]]
[[Катэгорыя:Часавыя паясы]]
[[Катэгорыя:Лета]]


[[af:Somertyd]]
[[af:Somertyd]]

Версія ад 19:26, 23 жніўня 2011

Летні час (англ.: Daylight saving time) — час, ссунуты на 1 гадзіну наперад адносна часу, прынятага ў гэтым часавым поясе. Уводзіцца шматлікімі краінамі ў летні перыяд з мэтай эканоміі электраэнергіі на асвятленне. Упершыню летні час быў ўведзены ў Вялікабрытаніі ў 1908 годзе.

У Еўропе пераход на летні час адбываецца ў апошнюю нядзелю сакавіка ў 2:00 пераводам стрэлак на 1 гадзіну наперад, а зваротны пераход здзяйсняецца ў апошнюю нядзелю кастрычніка ў 3:00 пераводам стрэлак на 1 гадзіну назад.

Сучасны стан

     раёны, дзе ўжываецца пераход на летні час      раёны, дзе пераход быў скасаваны      раёны, дзе пераход ніколі не ўжываўся

У 2011 г. 82 краіны выкарыстоўваюць, у тым ці іншым варыянце, летні час (з іх у 9 краінах яно ўжываецца не ва ўсіх рэгіёнах), і 159 краін не выкарыстоўваюць[1]. У паўночным паўшар'і летні час выкарыстоўваецца часткова ў ЗША, Канадзе, Мексіцы (акрамя шэрагу штатаў і правінцый), цалкам ва ўсіх краінах Еўропы, акрамя Ісландыі і Расіі, а таксама ў Марока, Турцыі, Іране, Арменіі, Азербайджане, краінах Блізкага Усходу. У паўднёвым паўшар'і летні час выкарыстоўваецца ў Аўстраліі (у шэрагу штатаў), Новай Зеландыі, Парагваі, Уругваі, Бразіліі (у шэрагу штатаў), Чылі, Намібіі.

Адмовіліся ад увядзеня летняга часу Японія, Кітай, Індыя, Сінгапур, а таксама рэспублікі былога СССР: Узбекістан, Таджыкістан, Туркменістан, Грузія, Казахстан, Кіргізія. Пры гэтым Туркменістан, Грузія, Кіргізія і большая частка Казахстана і Узбекістана захавалі «дэкрэтны час». Расія адмовілася ад пераводу стрэлак з восені 2011 года, прыняўшы закон «Пра вылічэнне часу» паводле якога, рашэнне пра змену часавога пояса для суб'екта РФ прымаецца ўрадам Расіі.

Украіна.]][2], Беларусь[3], Літва[4], Азербайджан[5] і Арменія[6] таксама могуць адмовіцца ад пераводу стрэлак з восені 2011 ці вёсны 2012 года.

Варта адзначыць, што на экватары розніца паміж працягласцю дня ўлетку і ўзімку неістотная (на экватары дзень і ноч цэлы год прыблізна па 12 гадзін). Пры набліжэнні да Паўночнага ці Паўднёвага полюсу розніца ў працягласці дня ўлетку і ўзімку становіцца ўсё больш істотнай. Гэта тлумачыць, чаму ў экватарыяльных ці трапічных краінах выкарыстанне «летняга» часу эканамічна немэтазгодна[7].

У розных краінах ідзе ажыўленая палітычная барацьба за захаванне ці адмену летняга часу. За захаванне выступаюць энергетыкі, вытворцы спартыўнага інвентара і сеткі рознічнага гандлю, за адмену — ахова здароўя, транспарт і фермеры.

Да 2011 года ў Расіі і да 2002 года ў Еўропе пераход на летні час ажыццяўляўся ў апошнюю нядзелю сакавіка ў 2:00 пераводам гадзіннікавых стрэлак на 1 гадзіну наперад, а зваротны пераход ажыццяўляўся ў апошнюю нядзелю кастрычніка ў 3:00 пераводам стрэлак на 1 гадзіну назад.

Пачынальна з 2002 года, паводле дырэктывы ЕС(2000/84/EC)[8] у Еўропе пераход на летні час ажыццяўляецца ў 01:00 па Грынвічы.

У ЗША і Канадзе з 2007 года пераход на летні час ажыццяўляецца ў другую нядзелю сакавіка ў 2:00 і вяртаецца зваротна ў першую нядзелю лістапада, таксама ў 2:00[9]. Варта заўважыць, што не па ўсёй тэрыторыі Злучаных Штатаў і Канады летні час выкарыстоўваецца аднолькава. Да прыкладу, у канадскай правінцыі Саскачэван стрэлкі не пераводзяць[10].

Зноскі

  1. ↑ Гл. статыстыку.
  2. ↑ У Радзе прапануюць не пераходзіць на зімовы час.
  3. ↑ Беларусь таксама мае намер адмовіцца ад пераводу стрэлак.
  4. ↑ Two draft resolutions regards future of DST in the Lithuania. (руск.)
  5. ↑ Azerbaijani MP proposes to abolish Daylight Saving Time in the country. (англ.)
  6. ↑ http://inforotor.ru/visit/12049144?url=http://www.arka.am/rus/society/2011/03/15/24607.html Арменія можа адмовіцца ад пераходу на летні і зімовы час у канцы сакавіка 2012 года
  7. ↑ Геаграфія «летняга» часу
  8. ↑ DST News — European Union Daylight Saving Time news
  9. ↑ Змены ў перыядзе дзеяння летняга часу ў ЗША ў 2007 г.
  10. ↑ Улады Саскачэвана адмовіліся ад рэферэндуму наконт пераходу на летні час

Спасылкі

Шаблон:Адзінкі вымярэння і стандарты часу

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Летні_час&oldid=853778"