Легенда аб Палемоне: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія]

[дагледжаная версія]

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

Лінейны

Версія ад 12:41, 27 снежня 2011

Легенда аб Палемоне — легенда пра паходжанне літоўскіх князёў ад рымскіх арыстакратаў. Упершыню выкладзена ў летапісным зводзе «Хроніка Вялікага княства Літоўскага, Рускага і Жамойцкага» (1520-я гг.), паўторана (у варыянтах) Міхалонам Літвінам і інш.

Паводле легенды, 500 сем'яў рымскай знаці уцяклі марскім шляхам у Жмудзь ад жорсткасцяў імператара Нерона (версія Хронікі ВКЛ), альбо ад Атылы, які у 452 годзе узяў у аблогу Аквілею (версія Хронікі Быхаўца). На чале эмігрантаў быў родзіч Нерона Шаблон:Вызн2—Шаблон:Вызн2, а яго сын Шаблон:Вызн2 (эпанім Каўнаса) заснаваў дынастыю літоўскіх князёў, да якой належаў і заснавальнік ВКЛ Міндоўг. Сама назва «Літва» у легендзе выводзіцца ад лацінскага слова lituus: «труба, ваенны сігнальны ражок».

Ацэнкі

Навуковае абгрунтаванне непраўдападобнасці легенды было выказана яшчэ М. Улашчыкам. Мяркуецца, што гэтая легенда, як і наогул большасць легенд, мелася служыць новым грамадска-палітычным мэтам літоўскай арыстакратыі, якія аформіліся ў пачатку 16 ст., а таксама сведчыла аб патрэбе этнічнага самавызначэння літоўцаў. Наяўнасць рымскіх продкаў узносіла літоўцаў над іншымі народамі, служыла іх нацыянальнаму гонару. Апроч таго, згодна з легендай літоўцы вялі свой радавод ад каталіцкага Захаду і не мелі нічога супольнага з Усходам (Руссю).^[1]

Магчымыя крыніцы

На падставе параўнання тэкстаў выказвалася меркаванне, што адной з літаратурных крыніц легендарнай часткі Хронікі ВКЛ магла паслужыць польская версія рамана «Александрыя»^[2].

Зноскі

↑ Белазаровіч, С.52.
↑ Kęstutis Gudmantas. 1510 metų ‘Aleksandrija’ — nežinomas Lietuvos metraščių šaltinis. Archivum Lithuanicum 5, 2003.

Літаратура

Белазаровіч В. А. Гістарыяграфія гісторыі Беларусі: вучэб. дапаможнік; Установа Адукацыі «Гродзенскі Дзярж. Ун-т імя Я. Купалы». — Гродна : ГрДУ, 2006. — 345 с. — ISBN 985-417-858-7. С. 52.

[1] Белазаровіч, С.52.

[2] Kęstutis Gudmantas. 1510 metų ‘Aleksandrija’ — nežinomas Lietuvos metraščių šaltinis. Archivum Lithuanicum 5, 2003.

[1]

[2]

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
-{{вызнч|1=Легенда аб Палемоне}}: [[легенда]] пра паходжанне [[князі літоўскія|літоўскіх князёў]] ад [[Старажытны Рым|рымскіх]] арыстакратаў. Упершыню выкладзена ў [[летапісны звод|летапісным зводзе]] «''[[Хроніка ВКЛ|Хроніка Вялікага княства Літоўскага, Рускага і Жамойцкага]]''» (1520-я гг.), паўторана (у варыянтах) [[Міхалон Літвін|Міхалонам Літвіна]]м і інш.
+Легенда аб Палемоне — [[легенда]] пра паходжанне [[князі літоўскія|літоўскіх князёў]] ад [[Старажытны Рым|рымскіх]] арыстакратаў. Упершыню выкладзена ў [[летапісны звод|летапісным зводзе]] «''[[Хроніка ВКЛ|Хроніка Вялікага княства Літоўскага, Рускага і Жамойцкага]]''» (1520-я гг.), паўторана (у варыянтах) [[Міхалон Літвін|Міхалонам Літвінам]] і інш.
-Паводле легенды, 500 сем'яў рымскай знаці уцяклі марскім шляхам у [[Жмудзь]] ад жорсткасцяў імператара [[Нерон]]а (версія [[Хроніка ВКЛ|Хронікі ВКЛ]]), альбо ад [[Атыла|Атылы]], які у [[452 год]]зе узяў у аблогу [[Аквілея|Аквілею]] (версія [[Хроніка Быхаўца|Хронікі Быхаўца]]). На чале эмігрантаў быў [[радня|родзіч]] Нерона {{сюды|Палемон}}{{вызн2|1=Палемон}}—{{вызн2|1=Публій Лібон}}, а яго сын {{сюды|Кунас}}{{вызн2|1=Кунас}} (эпанім [[Каўнас]]а)  заснаваў дынастыю [[князі літоўскія|літоўскіх князёў]], да якой належаў і заснавальнік [[ВКЛ]] [[Міндоўг]]. Сама назва «Літва» у легендзе выводзіцца ад [[лаціна|лацінскага]] слова ''lituus'': «труба, ваенны сігнальны ражок».
+Паводле легенды, 500 сем'яў рымскай знаці уцяклі марскім шляхам у [[Жмудзь]] ад жорсткасцяў імператара [[Нерон]]а (версія [[Хроніка ВКЛ|Хронікі ВКЛ]]), альбо ад [[Атыла|Атылы]], які у [[452 год]]зе узяў у аблогу [[Аквілея|Аквілею]] (версія [[Хроніка Быхаўца|Хронікі Быхаўца]]). На чале эмігрантаў быў [[радня|родзіч]] Нерона {{сюды|Палемон}}{{вызн2|1=Палемон}}—{{вызн2|1=Публій Лібон}}, а яго сын {{сюды|Кунас}}{{вызн2|1=Кунас}} (эпанім [[Каўнас]]а) заснаваў дынастыю [[князі літоўскія|літоўскіх князёў]], да якой належаў і заснавальнік [[ВКЛ]] [[Міндоўг]]. Сама назва «Літва» у легендзе выводзіцца ад [[лаціна|лацінскага]] слова ''lituus'': «труба, ваенны сігнальны ражок».
 == Ацэнкі ==
@@ Радок 7: / Радок 7: @@
 == Магчымыя крыніцы ==
-На падставе параўнання тэкстаў выказвалася меркаванне, што адной з літаратурных крыніц легендарнай часткі Хронікі ВКЛ магла паслужыць польская версія рамана [[Александрыя, раман|«Александрыя»]]<ref>Kęstutis Gudmantas. 1510 metų ‘Aleksandrija’ — nežinomas Lietuvos metraščių šaltinis. Archivum Lithuanicum 5, 2003.</ref>.
+На падставе параўнання тэкстаў выказвалася меркаванне, што адной з літаратурных крыніц легендарнай часткі Хронікі ВКЛ магла паслужыць польская версія рамана [[Александрыя, раман|«Александрыя»]]<ref>Kęstutis Gudmantas. 1510 metų ‘Aleksandrija’ — nežinomas Lietuvos metraščių šaltinis. Archivum Lithuanicum 5, 2003.</ref>.
 {{зноскі}}
-{{Літ|1={{крыніцы/Белазаровіч Гістарыяграфія}} С.52.}}
+== Літаратура ==
+* {{крыніцы/Белазаровіч Гістарыяграфія}} С. 52.
 {{DEFAULTSORT:Палемон}}