Іван Пракопавіч Каратаеў

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Іван Пракопавіч Каратаеў
Дата нараджэння 21 чэрвеня 1817(1817-06-21)
Дата смерці 22 лютага 1886(1886-02-22)[1] (68 гадоў)
Грамадзянства
Род дзейнасці бібліяфіл, бібліёграф
Навуковая сфера bibliophilia[d][2] і бібліяграфічная дзейнасць[d][2]

Іван Пракопавіч Каратаеў[3] (21 чэрвеня 1817[4] — 22 лютага 1886) — рускі бібліяфіл і бібліёграф.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Паходзіў з купецкага саслоўя, але сам ніколі не займаўся гандлем. З ранніх гадоў стаў збіраць старадрукаваныя славянскія кнігі і старыя гравюры. У 1840-х пазнаёміўся з Сахаравым, Пагодзіным, І. Царскім і інш. і ім абавязаны многімі парадамі.

Каратаеў распачаў цэлы шэраг паездак па Расіі і сабраў адзін з лепшых збораў старадрукаваных кніг, які перайшоў (у 1858 годзе[5]) у Імператарскую Публічную бібліятэку: Санкт-Пецярбургскія Ведамасці (№ 101 за 1861 год) надрукавалі матэрыял А. Ф. Бычкова «Новае набыццё Імператарскай Публічнай Бібліятэкі», у якім гаварылася аб зборы старадрукаваных кніг І. П. Каратаева, які складаўся з 485 тамоў.

Першай бібліяграфічнай працай Каратаева быў «Храналагічны роспіс славянскіх кніг, надрукаваных кірылаўскімі літарамі 14911730 гг.» (СПб., 1861), якая змяшчае кароткія апісанні 1581 старадрукаванага выдання; гэта праца была удастоены Дзямідаўскай прэміі па адкліканні Вастокава). Найбольш значны твор Каратаева — «Апісанне славяна-рускіх кніг, надрукаваных кірылаўскімі літарамі»: першае выданне выйшла ў 1878 годзе і апісвала 147 выданняў, якія ўбачылі свет у 14911600 гадах, а ў другім выданні (1883) гаворка ідзе ўжо аб 686 кнігах, выдадзеных аж да 1652 года. Гэта выданне вельмі падрабязна ў апісаннях, у ім перадрукаваныя многія прадмовы і пасляслоўі першадрукароў, у тым ліку Івана Фёдарава. «Апісанне» Каратаева было важнай вяхой у вывучэнні ранніх этапаў рускага кнігадрукавання. Акрамя таго, Каратаевым быў рэпублікаваны «Асьмагласнік 1491 г., надрукаваны ў Кракаве» (СПб., 1876; уключае здымак помніка і артыкул Каратаева аб ім).

Каратаеў быў членам-карэспандэнтам Акадэміі навук і Імператарскай Публічнай бібліятэкі; членам-спаборнікам Таварыства гісторыі і старажытнасцяў Расійскіх.

Зноскі

  1. Каратаев Иван Петрович // https://www.biografija.ru/biography/karataev-ivan-petrovich.htm
  2. а б Czech National Authority Database Праверана 8 лютага 2023.
  3. У энцыклапедычным слоўніку Бракгаўза і Ефрона — імя па бацьку: Пятровіч; у артыкуле Е.
  4. Биографическая справка Архівавана 10 кастрычніка 2013.
  5. Почётные члены и почётные корреспонденты Публичной библиотеки (1850—1917) Архівавана 16 сакавіка 2017.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]