Інцыдэнт на вышыні 192

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

Інцыдэнт на вышыні 192 — найменне, якое выкарыстоўвала армія ЗША[1] для абазначэння здарэння, якое адбылося ў перыяд вайны ў В’етнаме з маладой в’етнамкай Фан Тхі Мао[2]. Дзяўчынка 19 лістапада 1966 года была выкрадзена, згвалтавана і забіта групай амерыканскіх салдат. Хоць пра інцыдэнт стала вядома адразу пасля працэсу над салдатамі[3], якія ўчынілі злачынства, шырокую агалоску ён атрымаў толькі ў 1969 годзе пасля публікацыі ў The New Yorker артыкула Дэніэла Лэнга «Casualties of War»[4] і выхаду аднайменнай кнігі, напісанай Лэнгам[5]. У 1970 годзе Міхаэль Ферхёвен на аснове дадзеных падзей зняў фільм «O.K.». У 1989 годзе выйшаў фільм Браяна дэ Пальма «Ваенныя страты». Карціна заснавана на кнізе Лэнга[2].

Здарэнне[правіць | правіць зыходнік]

17 лістапада 1966 года сяржант Дэвід Джэрвас (20 гадоў) і радавы першага класа Стывен Кэбот Томас (21 год), байцы роты 2-га паветрана-дэсантнага батальёна 1-й кавалерыйскай дывізіі, сумесна з 3 іншымі вайскоўцамі таго ж падраздзялення, радавымі першага класа Робертам М. Старэбі (22 гады), Кіпрыянам С. Гарсіяй (21 год) і Джозефам С. Гарсіяй (20 гадоў)[3], дамовіліся выкрасці «прывабную дзяўчыну» падчас іх агульнай разведвальнай місіі, якая павінна была адбыцца на наступны дзень[6]. У 1968 годзе падчас інтэрв’ю для Лэнгу, Роберт Старэбі (ён выкарыстаў псеўданім Свен Эрыксан) распавёў: «[Джэрвас] сказаў, што мы знойдзем жанчыну для сексу, а праз 5 дзён заб’ем яе» (англ.: [Gervase] stated that we would get the woman for the purpose of boom-boom, or sexual intercourse, and at the end of five days we would kill her). Падчас інтэрв’ю Старэбі таксама ўспомніў, што Джэрвас тады заявіў, што гэта «добра падзейнічае на маральны дух атрада»[7].

18 лістапада, прыблізна ў 5 гадзін раніцы, атрад у пошуках дзяўчыны ўвайшоў у маленькую вёсачку Катуонг, размешчаную ў павеце Фумі[8]. Там салдаты выкралі 21-гадовую дзяўчыну Фан Тхі Мао. Яны звязалі ёй рукі, затыкнулі рот вехцем і забралі з сабой. Пазней, разбіўшы лагер, яны учатырох (за выключэннем Старэбі) згвалтавалі дзяўчыну. На наступны дзень, падчас перастрэлкі з салдатамі В’етконга, Томас і Джэрвас, вырашылі забіць яе. Томас нанёс ёй тры ўдару паляўнічым нажом, але дзяўчына выжыла і паспрабавала ўцячы. Чацвёра салдат, якія ўдзельнічалі ў згвалтаванні, пабеглі за ёй. Томас, дагнаўшы дзяўчыну, забіў яе, стрэліўшы ёй у галаву з вінтоўкі M16[6].

Наступныя падзеі[правіць | правіць зыходнік]

Старэбі далажыў аб дасканалым злачынстве кіраўніцтву, але яно не зрабіла ніякіх дзеянняў. Нягледзячы на пагрозы, якія ён атрымліваў ад таварышаў па службе, што ўдзельнічалі ў інцыдэнце, Старэбі праявіў упартасць і, не дачакаўшыся рэакцыі ад свайго непасрэднага кіраўніцтва, звярнуўся да больш высокіх чыноў. Дзякуючы яго настойлівасці справе быў дадзены ход[6]. Менавіта ў ходзе разбору гэтай справы было высветлена імя забітай салдатамі дзяўчыны, яна была апазнаная сястрой[9].

У красавіку—маі 1967 года Томас, Кіпрыяна Гарсія і Джозеф Гарсія былі прызнаны вінаватымі ў згвалтаванні і забойстве. Джэрвас быў асуджаны толькі за згвалтаванне[10]. Па рашэнні суда ўсе падсудныя былі звольнены з войска. На судзе пракурор патрабаваў для Томаса, які нанёс дзяўчыне смяротныя раненні, смяротнага пакарання[6], але той быў прысуджаны да пажыццёвага зняволення. Пасля яго тэрмін быў скарочаны спачатку да 20, затым да 8 гадоў, што дазваляла Томасу выйсці па амністыі, адседзеўшы палову тэрміну, 4 гады. Тэрмін Джэрваса, які быў прысуджаны да 10 гадоў, пасля быў скарочаны да 8, што таксама дазваляла яму выйсці па амністыі[11]. У 1968 годзе суд, спаслаўшыся на тое, што ў ходзе следства было дапушчана парушэнне пятай папраўкі, задаволіў апеляцыю, падданую Джозефам Гарсіяй, і адмяніў вынесены яму прысуд, а таксама прызнаў яго звальненне з войска незаконным. Тэрмін Кіпрыяна Гарсіі быў скарочаны да 22 месяцаў[11][12].

У 1992 годзе Стывен Кэбат Томас яшчэ раз трапіў у поле зроку СМІ. 17 мая Джордж Лоеб застрэліў Харальда Мансфільда, матроса-афраамерыканца, які служыў на USS Saratoga. Томас праходзіў па гэтай справе як саўдзельнік. Ён і Лоеб з’яўляліся членамі белай расісцкай арганізацыі «Царква стваральніка». Томас атрымаў год умоўна[13].

У мастацтве[правіць | правіць зыходнік]

Падзеі інцыдэнту на вышыні 192 сталі асновай сюжэту шэрагу фільмаў:

  • У 1970 годзе Міхаэль Ферхёвен на аснове дадзеных падзей зняў фільм «O. K.».
  • У 1989 годзе выйшаў фільм Браяна дэ Пальма «Ваенныя страты»[14].

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі[правіць | правіць зыходнік]

  1. ↑ Fitzpatrick (1989), p.2.
  2. ↑ а б Fitzpatrick (1989), p.1.
  3. ↑ а б «GIs Convicted of Rape-Slaying» (1967), p.18.
  4. ↑ Lang (1969a)
  5. ↑ Fitzpatrick (1989), p.4.
  6. ↑ а б в г Borch, p.71.
  7. ↑ Lang (1969b), pp.26.
  8. ↑ Lang (1969b), pp.28.
  9. ↑ Lang (1969b), pp.13.
  10. ↑ Lang (1969b), pp.101.
  11. ↑ а б Fitzpatrick (1989), p.3.
  12. ↑ Lang (1969b), pp.110-119.
  13. ↑ «Report:Sailor-trial witness was in Vietnam rape-murder», The Gainesville Sun, July 24, 1992
  14. ↑ Roger Ebert. Casualties of War Movie Review (1989) | Roger Ebert. www.rogerebert.com. Праверана 18 жніўня 2016.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Borch III, Frederic L. Judge Advocates in Vietnam: Army Lawyers in Southeast Asia 1959-1975 (англ.). — Darby PA: DIANE Publishing. — P. 71. — ISBN 9781428910645.
  • Fitzpatrick, Tom. There is yet more to Casualties of War, Phoenix New Times (30 августа 1989).
  • Lang, Daniel. Casualties of War, The New Yorker (18 октября 1969), С. 61.
  • Lang, Daniel. Casualties of War. — New York: Pocket Books., 1969.
  • UPI. GIs Convicted of Rape-Slaying, Tucson Daily Citizen (27 марта 1967), С. 18.
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Інцыдэнт_на_вышыні_192&oldid=4490834"