Акрысій
Акры́сій (Акрызій, стар.-грэч.: Ἀκρίσιος) — у старажытнагрэчаскай міфалогіі[1] цар Аргаса. Сын Абанта і Аглаі, яго жонка Эўрыдзіка і дачка Даная[2]. Згаданы ў «Іліядзе» (XIV 319).
Адбыўся бой паміж Прэтам і Акрысіем з-за ўлады, яны заключылі мірны дагавор. Помнік загінулым быў збудаваны па дарозе з Аргаса ў Эпідаўр — піраміда з выявай аргаскіх шчытоў[3]. Закрыў вароты перад Вакхам[4].
Даведаўшыся ад аракула аб тым, што ён загіне ад рукі сына Данаі, глыбока пад зямлёй пабудаваў з бронзы і каменя багатыя пакоі і пасадзіў туды сваю дачку. Выпадкова даведаўшыся, што ў Данаі нарадзіўся сын, Акрысій загадаў зрабіць драўляную скрыню, пасадзіць у яго дачку і маленькага Персея і кінуць у мора.
Па сканчэнні шматлікіх гадоў выратаваны Персей вярнуўся ў Аргас. Акрысій, які ўспомніў прадказанне, бег далёка на поўнач, у Ларысу, але так і не змог пазбегнуць лёсу. Калі прыбыў Персей, Акрысій пакінуў Аргас і бег у Пеласгіятыду. Акрысій узвёў храм Дэметры ў Фермапілах[5], вызначыў лад амфіктыёніі Дэльфаў[6].
Персей арганізаваў пышныя гульні (спаборніцтвы па пяцібор'і) у Ларысе, на якіх сярод гасцей апынуўся і яго састарэлы дзед. Падчас спаборніцтваў у кіданні дыска Персей кінуў медны дыск высока ў неба і той, падаючы, патрапіў у галаву[7] Акрысія, забіўшы яго (або ён патрапіў у нагу Акрысію, які памёр[8]). Яго грабніца ў акропалі Ларысы, у храме Афіны[9].
Паводле іншай версіі, Акрысій прыбыў на Серіф, і Персей пакляўся яму захаваць яго жыццё. Тым часам памёр сваёй смерцю Палідэкт, і на пахавальных гульнях у яго гонар Персей кінуў дыск і забіў Акрысія[10].
На дачцэ Акрысія Эварэце быў жанаты Эномай, Эварэта нарадзіла яму дачка Гіпадамію.
Дзеючая асоба трагедыі Сафокла «Акрысій» (фр.60-67 Рат).
Зноскі[правіць | правіць зыходнік]
- ↑ Мифы народов мира. М., 1991-92. В 2 т. Т.1. С.56; Любкер Ф. Реальный словарь классических древностей. М., 2001. В 3 т. Т.1. С.21; Псеўда-Апаладор. Міфалагічная бібліятэка II 2, 1-2 далей
- ↑ Гесіёд. Пералік жанчын, фр.129 М.-У.
- ↑ Паўсаній. Апісанне Элады II 25, 7
- ↑ Авідзій. Метамарфозы III 559; IV 606—609
- ↑ Калімах. Эпіграма 19 Пейдж.
- ↑ Страбон. Геаграфія IX 3, 7 (стар.420)
- ↑ Могила О. А., Чумаков С. В. Я познаю мир: Детская энциклопедия: Мифология. Двуречье, Древний Египет, Древняя Греция, Древний Рим. — М.: Олимп, ООО "Фирма "Издательство АСТ", 1998. — С. 294. — 528 с. — 50 000 экз. — ISBN 5-7390-0804-2, 5-237-00693-0.
- ↑ Псеўда-Апаладор. Міфалагічная бібліятэка II 4, 4; Паўсаній. Апісанне Элады II 16, 2
- ↑ Клімент. Пратрэптык 45, 1
- ↑ Гігін. Міфы 63; 273
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
- Акризий // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.