Акцэнт (музыка)

Акцэнт — вылучэнне гучнасцю (або іншым чынам) пэўнай ноты або долі ў такце.

Ставяцца знакі тактаў як над нотамі (гл. малюнак), так і пад нотамі.

Акцэнт мае два паняцці:

• Сродак вылучэння доляй ў метры;
• Адзін з відаў мелізмаў.

Акцэнт як сродак вылучэння доляй ў метры

Акцэнт (4-ы малюнак на выяве) з'яўляецца фундаментальным паняццем ў музыцы, бо менавіта парадак раўнамернага чаргавання акцэнтаваным (моцных і адносна моцных) доляй і неакцентированных (слабых) доляй у метры вызначае каардынатна-часовую сетку, на якую накладваецца рытмічны малюнак любога музычнага твора.

Знак акцэнту ставіцца там, дзе з дапамогай яго неабходна парушыць натуральны парадак моцных, адносна моцных і слабых дзеляў метра, напрыклад, у:

• Сінкопа — зрушэнне акцэнту з моцнай долі метра на слабую.
• Затакт — парушэнне натуральнага парадку прытрымлівання доляй.

Калі вылучаецца толькі моцная доля, то ставіцца адзін знак. Калі неабходна вылучыць як моцную, так і адносна моцную долю, то вылучаецца адносна моцная доля адным знакам, а моцная — двума, адзін пад адным.

Акцэнт як від мелізму

Яны падзяляюцца на (гл. малюнак):

• 1-ы малюнак. Стаката — асобнае і адрывіста выманне гукаў.
• 2-і малюнак. Акцэнтаванае стаката — стаката з мінімальнымі паўзамі паміж гукамі, для яшчэ большага аддзялення гукаў паміж сабой.
• 3. Малюнак. Аспірацыя (лац.: aspiratio — удыханне) — павышэнне/паніжэнне самага пачатку ноты.
• 4-ы малюнак. Акцэнт для вылучэння доляй.
• 5-ы малюнак. Вылучэнне доляй у палову сілы акцэнту