Аляксей I Вялікі Камнін

Аляксей I Вялікі Камнін
імператар трапезундскі[d] 25 красавіка 1204 — 1 лютага 1222
Пераемнік	Андронік I Гід[d]
Нараджэнне	каля 1182 Канстанцінопаль, Еўропа, Рымская імперыя
Смерць	1 лютага 1222 Трабзон, Трапезундская імперыя
Род	Вялікія Камніны
Бацька	Мануіл Камнін[d]
Маці	Русудан[d]
Жонка	мерк. Феадора Аксухіна[d]
Дзеці	Мануіл I Вялікі Камнін, Іаан I Аксух Вялікі Камнін[d] і N Камніна[d]
Дзейнасць	суверэн

Аляксе́й I Вялі́кі Камні́н (грэч. Αλέξιος Α΄ Μέγας Κομνηνός; 1181, Канстанцінопаль — 1222, Трапезунд) — першы імператар Трапезундскай імперыі ў 1204—1222 гадах, заснавальнік дынастыі Вялікіх Камнінаў.

Паходжанне

Сын севастакратара Мануіла Камніна і ўнук візантыйскага імператара Андроніка I. Пасля гібелі бацькі і дзеда ў выніку перавароту 1185 года ў Канстанцінопалі, малалетняга Аляксея і яго брата Давіда таемна вывезлі ў Грузію да цёткі, царыцы Тамары.

Пасля захопу Канстанцінопаля крыжакамі ў 1203 годзе ў выгнаннікаў з’явілася магчымасць вярнуць імператарскую ўладу. Пры ваеннай падтрымцы Грузіі, Аляксей і Давід зацвердзілі сваю ўладу ў некалькіх гарадах на паўднёвым узбярэжжы Чорнага мора, і неўзабаве Аляксей абвешчаны імператарам.

Аднак пасля некалькіх паражэнняў трапезундцаў ад войск нікейскага імператара Феадора Ласкарыса і сельджукаў, Аляксей вымушаны адмовіцца ад прэтэнзій на агульнавізантыйскі сталец і прызнаць васальную залежнасць ад Канійскага султаната.

У значнай ступені таму, а таксама праз палітычны саюз з Грузіяй, даволі слабая ў ваенным плане Трапезундская імперыя на працягу двух з паловай стагоддзяў здолела захоўваць уласную дзяржаўнасць.

Шлюб і дзеці

У шлюбе меркавана з Феадорай Аксухінай, дачкой Іаана Камніна, прадстаўніка арыстакратычнага візантыйскага роду

• Іаан I Аксух Вялікі Камнін (пам. 1238), імператар Трапезунда
• дачка; у шлюбе з Андронікам I Гідам (пам. 1235), імператарам Трапезунда
• Мануіл I Вялікі Камнін (1218 — сакавік 1263), імператар Трапезунда

Спасылкі

• Алексей Комнин // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
• Fondation for Medieval Genealogy : Імператары Трапезунда (англ.)