Атака на пасольства ЗША ў Багдадзе
31 снежня 2019 года некалькі сотняў пратэстоўцаў атакавалі пасольства ЗША ў Багдадзе. За некалькі дзён да інцыдэнту амерыканскія ВПС разбамбілі пяць аб’ектаў апалчэння «Катаіб Хезбала» і іншых шыіцкіх рухаў у Сірыі і Іраку, што і паслужыла падставай да нападу на дыпмісію.
Перадгісторыя[правіць | правіць зыходнік]
Увечары 27 снежня была абстраляна ваенная база К1, размешчаная непадалёк ад іракскага горада Кіркук, падчас чаго загінуў адзін грамадзянскі падрадчык, які меў амерыканскае грамадзянства[1]. Урад ЗША абвінаваціў у здарэнні шыіцкую праіранскую групоўку «Катаіб Хезбала», якая раней змагалася разам з іракскай урадавай арміяй супраць ІДІЛ. Неўзабаве амерыканская авіяцыя нанесла авіяўдары па пяці аб’ектах апалчэнняў у Іраку і Сірыі, забіўшы некалькіх чалавек. Пахаванне загінулых ад бамбардзіровак паступова перарасло ў мітынг[2].
Напад[правіць | правіць зыходнік]
31 снежня ад некалькіх соцень да тысяч прыхільнікаў шыіцкай міліцыі «Аль-Хашд аш-Шаабі» ў квартале дыппрадстаўніцтваў Ірака выйшлі на акцыю пратэсту супраць амерыканскіх дзеянняў. Іракцы запатрабавалі ад урада краіны закрыць амерыканскае пасольства ці хаця б панізіць узровень дыпадносінаў з ЗША за дзеянні, якія не былі ўзгоднены з іракскімі ўладамі. Найбольш актыўныя мітынгоўцы пачалі закідваць тэрыторыю, на якой размешчана дыпмісія ЗША, бутэлькамі з запальнай сумессю. Дзесяткі чалавек пайшлі на штурм аб’екта. Пратэстоўцы, забраўшыся на сцяну, змагла трапіць у будынак, на тэрыторыі якога, як адзначалі відавочцы, былі чутны стрэлы і бачны пошугі полымя[3].
Маніфестанты выкарыстоўвалі балончыкі з фарбай, паспеўшы пакрыць сцены пабудоў пасольскага комплексу надпісамі ў падтрымку партыі «Хезбала». Пратэстоўцы выкрыквалі антыамерыканскія лозунгі і палілі партрэты прэзідэнта ЗША Дональда Трампа. Аднак сцены пасольства досыць надзейна ўмацаваны, і асноўная частка пратэстуючых са сцягамі і транспарантамі мітынгавала на вуліцы. Пры гэтым, нягледзячы на тое, што ў натоўпе былі людзі ў ваеннай форме, зброі пры іх не было[4].
На даху былі бачны амерыканскія вайскоўцы — як мяркуецца, марскія пехацінцы, якія накіравалі зброю на дэманстрантаў, але стралялі толькі ў паветра. У сувязі з асцярогай за бяспеку дыпламаты былі эвакуіраваны ў бяспечнае месца[4].
На падаўленне бунту была накіравана паліцыя. Паліцыянты ўжылі супраць актывістаў слёзатачывы газ і іншыя спецсродкі[3]. У выніку налёту каля 20 чалавек атрымалі раненні[5].
Наступствы[правіць | правіць зыходнік]
Пасля нападу Пентагон заявіў, што накіруе ў Ірак 750 ваеннаслужачых для ўзмацнення аховы дыпмісіі. Да 1 студзеня 2020 года з Кувейта прыбылі першыя сто марпехаў[6].
У сувязі з нападам дзяржсакратар ЗША Майк Пампеа адклаў візіт ва Украіну, Беларусь, Казахстан, Узбекістан і Кіпр. Адмена паездкі тлумачылася неабходнасцю заставацца ў Вашынгтоне, каб сачыць за сітуацыяй у Іраку і забяспечваць бяспеку амерыканскіх грамадзян на Блізкім Усходзе[7].
3 студзеня амерыканская авіяцыя нанесла авіяўдар па міжнародным аэрапорце Багдада, у адказ на напад на пасольства ў Іраку. У выніку бамбардзіроўкі загінулі іранскі генерал Касем Сулеймані і камандзір іракскай групоўкі шыіцкіх апалчэнцаў «Сілы народнай мабілізацыі» і кіраўнік «Катаіб Хезбала» Абу Махдзі Аль-Мухандзіс[8][9]. У той жа дзень два найбуйнейшых блока ў парламенце Ірака — «Саірун» і «аль-Фатх» — заклікалі прыняць закон аб вывадзе замежных войск з тэрыторыі краіны[10].
Амерыканская атака прывяла да эскалацыі амерыкана-іранскага канфлікту. З-за гэтага падчас сусветных таргоў нафта падаражэла да максімуму з верасня 2019 года (у сярэднім на 4%)[11][12].
4 студзеня ля будынка пасольства ЗША адбыўся выбух. Інфармацыі аб забітых і параненых няма. Разам з тым, бліжэйшыя тэрыторыі штаба сіл бяспекі Ірака падвергнуліся мінамётнаму абстрэлу. Інцыдэнт адбыўся на поўначы краіны ў правінцыі Найнава. Удакладнялася, што невядомыя абстралялі ўрадавыя будынкі каля штаба, якія выкарыстоўваўся вайскоўцамі ЗША. Акрамя таго, ракетным ударам падвергліся квартал аль-Джадрыя і таксама размешчаная на поўначы ваенная база «Балада», якую выкарыстоўвалі амерыканскія сілы[13].
Міжнародная рэакцыя[правіць | правіць зыходнік]
ЗША: Прэзідэнт ЗША Дональд Трамп абвінаваціў Іран у нападах, заявіўшы ў Twitter, што яго ўлады заплацяць «вельмі вялікую цану» ў выпадку, калі што-небудзь адбудзецца з амерыканскім пасольствам у Іраку ці хто-небудзь з грамадзян ЗША пацерпіць ад нападаў узброеных дэманстрантаў[14].
Іран: Міністэрства замежных спраў Ірана абвергла заяву аб датычнасці Тэгерана да гвалтоўных пратэстаў ля пасольства ЗША ў Іраку[15].
Ірак: Прэзідэнт Ірака Бархам Салех асудзіў напад пратэстуючых. Па словах прэзідэнта, інцыдэнт з амерыканскай дыпмісіяй з’яўляецца перш за ўсё «атакай на суверэнітэт» самога Ірака. Кіраўнік дзяржавы нагадаў, што напад з’яўляецца грубым парушэннем міжнародных пагадненняў[2].
Беларусь: 6 студзеня адбылася тэлефонная размова паміж міністрам замежных спраў Беларусі Уладзімірам Макеем і кіраўніком дзярждэпартамента ЗША Майклам Пампеа. У ходзе абмеркавання сітуацыі ў блізкаўсходнім рэгіёне Макей выказаў асуджэнне любых дзеянняў, якія парушаюць прадугледжаныя Венскай канвенцыяй аб дыпламатычных зносінах прывілеі і імунітэты дыпламатычных прадстаўніцтваў. Ён заявіў, што Мінск заклікае ўсе бакі праяўляць стрыманасць і імкнуцца да дээскалацыі напружанасці, а таксама падкрэсліў неабходнасць захавання прынцыпаў міжнароднага права ў мэтах устойлівага забеспячэння міжнароднай бяспекі ў глабальным і рэгіянальным вымярэннях[16].
Галерэя[правіць | правіць зыходнік]
-
Пратэстуючыя са сцягамі «Катаіб Хезбала» і іншых груповак на тэрыторыі пасольства. -
Мітынгоўцы на загараджальнай сцяне дыпмісіі. -
Салдат арміі ЗША з 1-й брыгады 25-й стралковай дывізіі ўтрымлівае наглядальны пункт з панарамай на пасольства. -
Іракскія вайскоўцы ў двары пасольства, 1 студзеня 2020.
Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]
Зноскі
- ↑ Американские военные были обстреляны на базе в Ираке // Военное обозрение, 28 декабря 2019
- ↑ а б Глава Ирака осудил нападение протестующих на посольство США в Багдаде // РИА Новости, 31 декабря 2019
- ↑ а б Протестующие пошли на штурм посольства США в Багдаде // Военное обозрение, 31 декабря 2019
- ↑ а б За «Хезболлу»: протестующие вынудили бежать посла США в Ираке // Газета.ру, 31 декабря 2019
- ↑ Трамп обвинил Иран в нападении на посольство США в Тегеране и направляет в Ирак дополнительные силы (ФОТО)
- ↑ США направят в Ирак 750 солдат после атаки посольства в Багдаде // Sputnik Беларусь, 1 января 2019
- ↑ Госсекретарь США Помпео отложил визит в Беларусь // Реформация, 1 января 2020
- ↑ Commander of Iran’s Quds Force, PMU deputy head martyred in US strike(нявызн.)(недаступная спасылка). PressTV. Архівавана з першакрыніцы 3 студзеня 2020. Праверана 3 студзеня 2020.
- ↑ СМИ: КСИР подтвердил убийство лидера «Аль-Кудс» в Багдаде. ТАСС. Праверана 3 студзеня 2020.
- ↑ В парламенте Ирака призвали принять закон о выводе иностранных войск // РИА Новости, 3 января 2020
- ↑ Тэгеран абяцае "знішчальны адказ" за забойства генерала Сулеймані // Белтэлерадыёкампанія, 3 студзеня 2020
- ↑ Qasem Soleimani: US kills top Iranian general in Baghdad air strike
- ↑ Окрестности штаба сил безопасности Ирака подверглись обстрелу - Газета.Ru, 4 января
- ↑ США направят в Ирак 750 военных после нападения на посольство // Буквы, 1 января 2020
- ↑ Иран отрицает свою причастность к нападению на посольство США в Ираке Архівавана 2 студзеня 2020. // Укринформ, 1 января 2020
- ↑ Глава МИД Белоруссии обсудил с Помпео ситуацию на Ближнем Востоке // РИА Новости, 6 января 2020
.png){kind=spacer}
.svg){kind=small}
