Бітва за Кобрын (1920)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Бітва за Кобрын (1920)
Асноўны канфлікт: Польска-бальшавіцкая вайна
Дата 1124 верасня 1920
Месца Беларусь
Вынік Перамога Польшчы
Праціўнікі
Сцяг Польшчы Польшча
Сцяг Беларускай Народнай Рэспублікі БНР
Расійская Савецкая Федэратыўная Сацыялістычная Рэспубліка РСФСР
Камандуючыя
Леанард Скерскі Аляксандр Шуваеў
Страты
500 чалавек забітымі і параненымі

Бітва за Кобрын — адна з бітваў у часе вайны Савецкай Расіі з Польшчай 1919—1920 гадоў, што адбывалася 1124 верасня 1920.

Перадумовы[правіць | правіць зыходнік]

У жніўні 1920 РСЧА атрымала паражэнне пад Варшавай, аднак вялікія страты панес і польскі бок. У баявых дзеяннях наступіла паўза, падчас якое абодва бакі папаўнялі войскі і арганізоўвалі іх забеспячэнне.

Сілы бакоў[правіць | правіць зыходнік]

На Палессі, асобна ад асноўных польскіх войскаў, дзейнічала правае крыло польскай 4-й арміі (камандоўца — генерал Леанард Скерскі). Асновай гэтай групы была 18-я пяхотная дывізія. Яна дзейнічала ва ўзаемадзеянні з аператыўнай групай генерала Краёўскага, якая наступала з поўдня, з украінскае часткі Палесся.

Супраць польскіх войскаў дзейнічала наноў сфарміраваная 4-я бальшавіцкая армія, якую ўзначальваў Аляксандр Шуваеў. Армія складалася з дзвюх стралковых дывізій (48-й і 57-й) і аднае каваларыйскае (17-й), а ў яе тыле фарміраваліся яшчэ дзве дывізіі (19-я і 55-я).

Міхаіл Тухачэўскі паручыў Шуваеву адбіць у польскіх войскаў Брэст. Са свайго боку Скерскі вырашыў апярэдзіць расійскія войскі і пачаць наступ на ўсход. На яго загад часткі 14-й пяхотнай дывізіі 8 верасня авалодалі Жабінкай, а пасля разбілі адну з частак 12-й арміі пад Макранамі; адначасна 16-я пяхотная дывізія з бітвамі дасягнула Маларыты.

Хада бітвы[правіць | правіць зыходнік]

11 верасня генерал Скерскі даў загад авалодаць істотным пунктам на Палессі — горадам Кобрын. Узяцце Кобрына было даручана 57-му палку 14-й дывізіі (з захаду), 47-му і 48-му палкам 11-й дывізіі (з поўдня). Уночы з 11 на 12 верасня, прарваўшы абарону 57-й стралковай дывізіі, польскія войскі ўзялі Кобрын. Дзеля абароны горада з поўдня была дадаткова падцягнутая 16-я пяхотная дывізія, якая размясцілася на беразе Мухаўца.

Камандаванне 4-й расійскай арміі зрабіла спробу вярнуць Кобрын сіламі трох дывізій — 55-й, 57-й і 19-й. Уночы з 15 на 16 верасня бальшавіцкія сапёры пабудавалі мост на Мухаўцы, па якім на паўночны бераг пераправілася большая частка 19-й стралковай дывізіі. На досвітку бальшавікі пры падтрымцы артылерыі перайшлі ў наступ, аднак польскі 57-ы пяхотны полк вытрымаў атаку. Цяжкія баі адбываліся на ўчастку 16-й пяхотнай дывізіі, якую атакавалі палкі 57-й стралковай і 17-й каваларыйскай дывізій. Польскія часткі былі адкінуты на захад, аднак пасля прыбыцця падмацавання вярнулі большую частку сваіх пазіцый. Іх страты падчас бітвы склалі 500 чалавек забітых і параненых.

Дзеля адцягвання бальшавіцкіх сіл ад Кобрына генерал Скерскі загадаў здзейсніць атаку на Пружаны. Гэтую задачу выканала група генерала Міхала Мілеўскага, у склад якой увайшлі часткі трох пяхотных палкоў. Уночы з 18 на 19 верасня Пружаны былі захоплены. Да 22 верасня рускія намагаліся адбіць горада, аднак польскія войскі здолелі ўтрымаць Пружану.

У баях за Кобрын і Пружаны бальшавіцкая 4-я армія, панесшы вялізныя страты і страціўшы шмат боепрыпасаў, вымушаная былі перайсці да абароны па лініі Пружаны—Гарадзец.

Бітва пад Гарадцом[правіць | правіць зыходнік]

Пакуль бальшавікі займалі абарончыя пазіцыі каля Гарадцу, польская 16-я пяхотная дывізія (камандзір — Казімір Ладась) рыхтавала наступ у гэтай мясцовасці. Узяцце Гарадцу адкрывала польскім войскам шлях на Пінск.

Ранкам 21 верасня палякі атакавалі Гарадзец. Другой атакай бальшавіцкія часткі былі адкінуты за Дняпроўска-Бугскі канал. 22 верасня ішла артылярыйская страляніна. 23 верасня польскі 66-ы пяхотны полк распачаў наступ, аднак быў спынены ўпартай абаронай частак 57-й стралковай дывізіі. Тады палкоўнік Ладась накіраваў да Гарадцу 63-і пяхотны полк, які ўвечары захапіў мост пад Мяфёдавічамі і пераправіўся на ўсходні бераг каналу. Уночы з 23 на 24 верасня полк пачаў аточваць Гарадзец. 24 верасня да 16 гадзін 66-ы полк здолеў захапіць невялікі ўчастак на ўсходнім беразе канале, пасля чаго расійскія войскі пакінулі мястэчка.

Вынікі[правіць | правіць зыходнік]

Заваяванне Кобрына і прасоўванне польскіх войскаў на Палессі ва ўсходнім кірунку стварыла пагрозу выхаду іх з поўначы ў тыл бальшавіцкай 12-й арміі, якая вяла баі на Валыні. 26 верасня каваларыйскі атрад Булак-Балаховіча нечаканым ударам захапіў Пінск і паланіў частку штабу 4-й арміі РСФСР.

Зноскі

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • А. П. Грицкевич. Западный фронт РСФСР 1918—1920. Борьба между Россией и Польшей за Белоруссию. — Мн.: Харвест, 2010. — ISBN 978-985-16-6650-4.