Кадыс

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Горад
Кадыс
ісп.: Cádiz
Герб Сцяг
Герб Сцяг
Краіна
Абшчына
Каардынаты
Мэр
Заснаваны
Плошча
  • 12 100 000 м²
Вышыня цэнтра
11 м
Водныя аб’екты
Насельніцтва
130 561 чалавек (2006)
Часавы пояс
Паштовыя індэксы
11000
Аўтамабільны код
CA
Афіцыйны сайт
cadiz.es (ісп.)
Кадыс на карце Іспаніі
Кадыс (Іспанія)
Кадыс
Кадыс (Іспанія)
Кадыс

Кадыс[2] (ісп.: Cádiz, лац.: Gades) — горад на паўднёвым захадзе Іспаніі, у Андалусіі. Муніцыпалітэт знаходзіцца ў складзе раёна (камаркі) Баія-дэ-Кадыс. Насельніцтва — 133 000 чал. (2004) (з прыгарадамі — 629 000).

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Кадыс быў заснаваны фінікійцамі каля 1100 года да н.э. і прэтэндуе на званне найстарэйшага горада Еўропы. У фінікіянаў Гадэс быў адабраны карфагенянамі. Пасля Другой Пунічнай вайны, гэта значыць у 206 годзе да н.э., Гадэс перайшоў да рымлян. Цэзар даў гораду муніцыпальнае права. Пазней Кадыс падпаў пад уладу вандалаў, вестготаў і арабаў. У грэкаў і візантыйцаў Кадыс лічыўся «краем Свету», была нават прымаўка «далей Кадыса і шляху няма». Яе ўжываў, напрыклад, Рыгор Багаслоў у «пахвальным слове» Васілю Вялікаму.

У 1262 годзе горад быў заваяваны Кастыліяй. У першай іспанскай хроніцы «Estoria de Espanna» 1282 ці 1284 года, падрыхтаванай каралём Альфонса X, гаворыцца пра тое, што ў горадзе знаходзіліся памежныя слупы самога Геркулеса, і засяленне мясцовасці ўзводзілася да гэтага старажытнагрэчаскага героя[3]. У эпоху Вялікіх геаграфічных адкрыццяў Кадыс стаў галоўным портам для адпраўкі іспанскіх экспедыцый у Амерыку. З суседняга з Кадысам порту Палас-дэ-ла-Франтэра адпраўляліся на захад караблі Калумба.

У 1766 годзе кароль Карлас III сваім указам вырашыў даць аўтаномныя правы востраву Леон, такім чынам пазбавіўшы кіраўнікоў Кадыса ўлады над гэтым востравам. Аблога Кадыса французамі ў 18101812 гады беспаспяхова працягвалася два гады. Падчас гэтай аблогі Кадыскія картэсы склалі канстытуцыю 1812 года. У 1823 годзе ў Кадысе знайшлі прытулак картэсы, разам з паланёным імі каралём Фердынандам VII. Кадыс быў абложаны французамі і ўзяты ў 1824 годзе.

У 1868 годзе ў Кадысе ўспыхнула паўстанне, якое пацягнула за сабой адрачэнне ад пасады Ізабелы II, адстаўку Гансалеса Брава і фарміраванне новага ўрада на чале з Хасэ Кончам.

Славутасці[правіць | правіць зыходнік]

Гарады-пабрацімы[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

  1. а б http://www.abc.es/espana/20150613/abci-alcalde-kichi-cadiz-201506131201.html
  2. Напісанне Кадыс у адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах., Т.7. Мн., 1998, С.407
  3. Primera Cronica General. Estoria de España. Tomo I. — Madrid, Bailly-Bailliere e hijos, 1906, стар. 8

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]