Калмыцкая мова

Калмыцкая мова
Саманазва	Хальмг келн ᡍᠠᠯᡅᡏᠠᡎ ᡘᡄᠯᡄᠨ хальмг хальмг келн‎
Краіны	—
Агульная колькасць носьбітаў	431 800 чал. (2021)
Статус	ёсць пагроза знікнення[d]
Класіфікацыя
Настратычныя мовы алтайскія мовы мангольскія мовы Айрацкая мова Калмыцкая мова
Пісьменнасць	кірыліца, лацінскае пісьмо і тода-бічыг[d]
Моўныя коды
ДАСТ 7.75–97	кал 260
ISO 639-1	—
ISO 639-2	xal
ISO 639-3	xal
WALS	kmk
Atlas of the World’s Languages in Danger	368
Ethnologue	xal
LINGUIST List	xal-kal
ELCat	3260
IETF	xal
Glottolog	kalm1244
Вікіпедыя на гэтай мове

Калмыцкая мова (саманазва хальмг келн) — нацыянальная мова калмыкаў, якія жывуць на поўдні еўрапейскай часткі Расіі (Рэспубліка Калмыкія. Таксама ёсць блізкароднасная мова айратаў Сіньцзяна і Манголіі айратаў Заходняга Кітая (Сіньцзян-Уйгурскі аўтаномны раён, Кукунор) і Заходняй Манголіі (Кабдоскі і Убсунурскі аймакі). (у Манголіі і Сіньцзяне пражываюць прыкладна па 170000 айратаў). Некаторыя даследчыкі аб’ядноўваюць іх у адну мову з правамі дыялектаў, аднак навукова-пацверджаных дадзеных няма. Нягледзячы на гэта варта адзначыць, што доўгі падзел айрацкіх груп і калмыкаў і выкарыстанне розных варыянтаў пісьменства моцна на мовы не паўплывала, гутарковая айрацкая і калмыцкая мовы практычна тоесныя.

Калмыцкая мова належыць да мангольскай сям’і алтайскай моўнай макрасям’і. Пэўны ўплыў на калмыцкую мову аказалі цюркскія, угорскія і тунгускія элементы, якія ўліліся ў склад калмыцкага этнасу.

На калмыцкай мове выдаецца газета «Хальмг үнн», перыядычна выходзіць часопіс «Теегин гёрл», «Байру», «Байрта».

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 7: Застаўка — Кантата / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 7. — 604 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0130-3 (т. 7).