Канстанцін Пятс

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Канстанцін Пятс
эст.: Konstantin Päts
1-ы прэзідэнт Эстоніі
24 красавіка 1938 — 23 ліпеня 1940
Пераемнік Ленарт-Георг Меры
1-ы міністр унутраных спраў Эстоніі[d]
24 лютага 1918 — 27 лістапада 1918
Пераемнік August Peet[d]
2-і дзяржаўны старэйшына Эстоніі
25 студзеня 1921 — 21 лістапада 1922
Папярэднік Антс Пійп
Пераемнік Юхан Кук
дзяржаўны старэйшына Эстоніі
2 жніўня 1923 — 26 сакавіка 1924
Папярэднік Юхан Кук
Пераемнік Фрыдрых Акель
дзяржаўны старэйшына Эстоніі
12 лютага 1931 — 19 лютага 1932
Папярэднік Ота Штрандман
Пераемнік Яан Тээмант
дзяржаўны старэйшына Эстоніі
1 лістапада 1932 — 18 мая 1933
Папярэднік Каарэл Ээнпалу
Пераемнік Яан Тынісан
дзяржаўны старэйшына Эстоніі
21 кастрычніка 1933 — 24 студзеня 1934
Папярэднік Яан Тынісан
Пераемнік прэм’ер-міністр Эстоніі
Prime Minister in duties of the State Elder[d]
24 студзеня 1934 — 3 верасня 1937
Папярэднік дзяржаўны старэйшына Эстоніі
Пераемнік President-Regent[d]
President-Regent[d]
3 верасня 1937 — 9 мая 1938
Папярэднік прэм’ер-міністр Эстоніі
Пераемнік Каарэл Ээнпалу
прэм’ер-міністр Эстоніі
12 лістапада 1918 — 9 мая 1919
старшыня Рыйгікогу[d]
20 лістапада 1922 — 7 чэрвеня 1923

Нараджэнне 22 лютага 1874(1874-02-22)[1]
Смерць 18 студзеня 1956(1956-01-18)[2][3][…] (81 год)
Месца пахавання
Дзеці Viktor Päts[d]
Веравызнанне Праваслаўная Царква
Партыя
Член у
Адукацыя
Дзейнасць палітык, журналіст, адвакат, юрыст
Навуковая дзейнасць
Навуковая сфера палітыка[5], права[5], insurance industry[d][5], банкаўская справа[d][5] і публіцыстыка[5]
Узнагароды
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Канстанці́н Пятс (эст.: Konstantin Päts; 23 лютага 1874, Ліфляндская губерня — 18 студзеня 1956, Калінінская вобласць) — эстонскі дзяржаўны і палітычны дзеяч. Першы Прэзідэнт Эстоніі (19381940).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся 23 лютага 1874 года ў Ліфляндскай губерні (Расійская імперыя).

12 сакавіка 1934 года будучы прэм’ер-міністрам Эстоніі ў паўнамоцтвах Дзяржаўнага старэйшыны ажыццявіў разам з Ёханам Лайданерам дзяржаўны пераварот. У выніку ваеннага перавароту было ўстаноўлена аўтарытарнае кіраванне і абвешчана аб стане надзвычайнага становішча. Пятс быў абвешчаны Дзяржаўным пратэктарам Эстоніі (Riigihoidja). Усе палітычныя партыі былі забаронены, ўведзеная цэнзура прэсы. Сваімі дзеяннямі Пятс не дапусціў перамогі на выбарах вапсаў (ветэранаў Вызваленчай вайны) — вельмі правага руху, які арыентаваўся на таталітарныя рэжымы тагачасных Італіі і Германіі. У 1938 быў абраны прэзідэнтам.

Пятс страціў уладу ў чэрвені 1940 года ў перыяд правядзення мерапрыемстваў па далучэнні Эстоніі да СССР. Ён быў арыштаваны савецкімі ўладамі і дэпартаваны разам з сям’ёй у ссылку ў горад Уфа ў канцы ліпеня 1940 года — яшчэ да афіцыйнага далучэння дзяржавы да СССР, якое адбылося 6-га жніўня таго ж года. Пазней ён быў пасаджаны ў турму без прад’яўлення абвінавачвання. Толькі ў 1952 Пятсу абвесцілі прысуд — 25 гадоў пазбаўлення волі.

Памёр 18 студзеня 1956 года ў псіхіятрычнай клініцы ў пасёлку Бурашава ў Калінінскай вобласці РСФСР.

Зноскі

  1. https://arvamus.postimees.ee/7966426/fred-puss-tahistame-konstantin-patsi-sunnipaeva-ilmselt-valel-paeval
  2. Пятс Константин // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
  3. Konstantin Pats // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  4. Czech National Authority Database Праверана 29 студзеня 2023.
  5. а б в г д е ё ж з і Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.