Каталізатар

Каталізатары — рэчывы, якія паскараюць хімічныя рэакцыі ці выклікаюць іх, але не ўваходзяць у састаў прадуктаў рэакцыі. Адрозніваюць каталізатары гамагеннага і гетарагеннага каталізу. Тыповыя каталізатары для гамагеннага каталізу — пратонныя і апратонныя кіслоты, асновы, некаторыя комплексы металаў, для гетэрагеннага — металы, аксіды металаў, сульфіды і інш. Біялагічныя каталізатары называюць ферментамі.

У прамысловасці выкарыстоўваюць каталізатары, якія маюць высокую каталітычную актыўнасць і селектыўнасць, тэрмаўстойлівасць, механічную трываласць, лёгка рэгенеруюцца, устойлівыя да ўздзеяння каталітычных ядаў — рэчываў, што часткова ці цалкам падаўляюць каталітычную актыўнасць, а таксама маюць працяглы тэрмін выкарыстання. Асноўныя ўласцівасці каталізатараў фарміруюцца ў працэсе іх сінтэзу, вызначаюцца хімічным саставам ці ўплывам прамотараў — рэчываў, дабаўленне якіх у каталізатары павялічвае яго актыўнасць, селектыўнасць і ўстойлівасць. Актрымліваюць каталізатары асаджэннем з водных раствораў солей з наступным награваннем утвораных злучэнняў, тэрмічным раскладаннем цвёрдых солей, нанясеннем актыўнага кампанента на носьбіт, механахімічным і іншымі метадамі.

Гл. таксама

• Гапкаліт

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 8: Канто — Кулі / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 8. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0144-3 (т. 8).
• Комаров В. С., Бесараб С. В. Адсорбенты и носители катализаторов. Научные основы регулирования пористой структуры. — НИЦ ИНФРА-М, 2014. — 203 с. — ISBN 978-5-16-009581-3, ISBN 978-5-16-100828-7