Кніга прарока Захарыі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Кніга прарока Захарыі (ספר זכריה)

Бачанне чатырох вершнікаў Апакаліпсіса (Зах. 6:1-8), гравюра Гюстава Дарэ
Раздзел: Кнігі Прарокаў
Мова арыгінала: старажытнаяўрэйская
Жанр: прароцкая кніга
Папярэдняя (праваслаўе): Кніга прарока Абакума
Наступная: Кніга прарока Малахіі
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Кні́га праро́ка Захарыі (іўр.: ספר זכריה‬‬ Сефер Зехар’я; лац.: Prophetia Zachariae; стар.-грэч.: Ζαχαρίας) — 38-я кніга кананічнага Старога Запавету, дваццаць пятая частка Танаху. Адзінаццатая з кніг г. зв. малых прарокаў.

Гістарычны кантэкст[правіць | правіць зыходнік]

Служэнне Захарыі адбылося падчас праўлення Дарыя Вялікага (Зах. 1:1), адначасова са служэннем Агея пасля падзення Іерусаліма ў 587/586 г. да н.э. Езекііль і Ерамія пісалі пераважна пра падзенне Іерусаліма, працягваючы прарочыць у ранні перыяд выгнання. Навукоўцы мяркуюць, што Езекііль, з яго змешваннем цырымоніі і бачання, у значнай ступені паўплываў на прарочы дар у Захарыі. Час напісання кнігі Захарыі адносіцца да 520—518 гг. да н.э.

Падчас выгнання многія іўдзеі былі ўведзены ў Вавілон, дзе прарокі казалі ім будаваць свае дамы (Ерамія 29), бо яны будуць знаходзіцца там працяглы час. У рэшце рэшт пасяленцы атрымалі свабоду, калі Кір Вялікі ўзяў Вавілон у 539 годзе да нашай эры. У 538 г. да н.э. ён выдаў вядомы Указ, які дазваляў іўдзеям вярнуцца на радзіму, першае вяртанне адбылося пры Шэшбацары. Пасля смерці Кіра ў 530 г. да н.э. Дарый I кансалідаваў уладу і ўступіў у пасаду ў 522 г. да н. э. Ён падзяліў на розныя часткі імперыю ў лёгка кіраваных раёнах, якія знаходзіліся пад кантролем губернатараў. Зарававель увайшоў у гісторыю, як прызначаны Дарыем губернатарам правінцыі Ехуд Медыната.

Падчас праўлення Дарыя прыйшлося служэнне Захарыі, сканцэнтраванае вакол аднаўлення Храма. У адрозненне ад вавіланян, Персідская імперыя пайшла на многае, каб захаваць «цёплыя адносіны» паміж васалам і панам. Аднаўленне Іерусалімскага храма было прапанавана кіраўнікамі імперыі ў надзеі, што гэта ўмацуе ўладу ў мясцовых умовах. Гэтая палітыка была добрай палітыкай з боку персаў, і яўрэі разглядалі яе як дабраславенне ад Бога.

Прарок[правіць | правіць зыходнік]

Імя «Захарыя» азначае «Гасподзь успомніў». Не так шмат вядома пра жыццё Захарыя акрамя таго, што можа быць выведзена з кнігі. Была здагадка, што яго продак Іда быў кіраўніком святарскага сямейства, які вярнуўся з Зарававелем (Неямія 12:4), і што Захарыя сам мог быць святаром, а таксама прарокам. Гэта пацвярджаецца дзейнасцю Захарыі ў храме і святарстве.

Змест[правіць | правіць зыходнік]

Змест гэтай кнігі не з’яўляецца строга гістарычным, а хутчэй тэалагічным і пастырскім. Асноўны акцэнт у тым, што Бог знаходзіцца каля Ізраіля і плануе зноў жыць са Сваім народам у Іерусаліме. Ён ратуе іх ад ворагаў і ачысціць іх ад граху.

Клопат Захара аб чысціні відавочны наконт храма, святарства і ўсіх абласцях жыцця, прароцтва паступова ліквідуе ўплыў губернатара на карысць першасвятара, і свяцілішча ўсё больш становіцца цэнтрам месіянскага чакання. Большасць хрысціянскіх каментатараў прама ці ўскосна лічаць серыю прадказанняў у раздзелах з 7 да 14 як месіянскія прароцтвы. Гэтыя раздзелы дапамаглі аўтарам Евангелляў зразумець пакуты, смерць і ўваскрасенне Ісуса, які яны цытавалі пішучы пра астатнія дні Ісуса. Вялікая частка кнігі Адкрыцця, які апавядае развязку гісторыі, таксама афарбаваная малюнкамі кнігі Захарыі.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Большой библейский словарь / Под ред. У. Элуэлла, Ф. Камфота. — СПб.: Библия для всех, — 2007. — 1504 с.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]