Корка

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Корка на ствале Robinia pseudacacia

Корка, або рытыдом (лац.: rhytidoma) — вонкавая частка кары шматгадовых парасткаў і каранёў, складаецца са змярцвелых участкаў першаснай кары і другаснай флаэмы. Гэтыя дзве тканкі аддзелены перыдэрмамі, ўтворанымі неаднаразова закладзенымі фелагенамі [1]. Перыферычныя пласты коркі ападаюць, і стары пласт фелагена адмірае. Замест яго далей ад цэнтра закладваецца новы пласт, і, такім чынам, фарміруецца некалькі перыдэрмаў[2]. Адміранне тканак, якія размяшчаюцца паміж перыдэрмамі, абумоўлена газа- і воданепранікальнасцю корку, які уваходзіць у перыдэрму[2].

Па характары залажэння фелагена адрозніваюць:

Асабліва магутная корка развіваецца на старых ствалах і каранях дрэў. У хмызнякоў шмат корка не ўтвараецца, з прычыны таго, што яна звычайна хутка скідаецца. У некаторых дравяністых раслін (напрыклад, у бука) коркі няма[3].

Частата скідання корка, як і ўзрост першага яе аддзялення, вар'іруюць у розных раслін. У вінаграда і сунічнага дрэва корка ападае штогод, іншыя расліны змяняюць яе паступова[1]. У вінаграда корка аддзяляецца ўжо ў першы год жыцця парасткаў, у яблыні, грушы — на 6—8-м годзе, у ліпы — на 10—12-м, у дуба — на 25—30-м, у піхты, граба — ва ўзросце 50 гадоў і болей[3].

Прычынай скідвання коркі можа быць, апроч натуральнага развіцця расліны, могуць быць грыбы, лішайнікі, механічныя пашкоджанні перыдэрмы[3].

Роля скарынкі ў жыцці расліны:

  • разам са скарынкай расліна вызваляецца ад назапашаных шкодных прадуктаў метабалізму;
  • абарона ад сонечных апёкаў, перагрэву, выпарэння вады, вымярзання, шкоднікаў і інфекцыйных агентаў[1].

Корак, якая атрымліваецца з коркі коркавага дуба і амурскага аксаміту, мае практычнае значэнне[1].

Зноскі

  1. а б в г д Лотова, Нилова, Рудько 2007, с. 40.
  2. а б Лотова 2010, с. 72.
  3. а б в Анатомия и морфология растений: корка. Праверана 12 студзеня 2017.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Лотова Л. И. Ботаника: Морфология и анатомия высших растений. — М.: Книжный дом «ЛИБРОКОМ», 2010. — 512 с. — ISBN 978-5-397-01047-4.
  • Лотова Л.И., Нилова М.В., Рудько А.И. Словарь фитоанатомических терминов: учебное пособие. — М.: Издательство ЛКИ, 2007. — 112 с. — ISBN 978-5-382-00179-1.