Растоўскі дзяржаўны ўніверсітэт

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Растоўскі дзяржаўны ўніверсітэт
Заснаваны 1915
Год закрыцця 2006
Узнагароды
ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга
Сайт rsu.ru
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Растоўскі дзяржаўны ўніверсітэт (РДУ) — універсітэт у горадзе Растоў-на-Доне, што існаваў з 1915 па 2006 гады. З'яўляўся найбуйнейшым на Поўдні Расіі цэнтрам адукацыі, навукі і культуры. Ён быў створаны на базе Імператарскага Варшаўскага ўніверсітэта, эвакуяванага ў г. Растоў-на-Доне ў гады Першай Сусветнай вайны.

У канцы 2006 гады РГУ рэарганізаваны ў Паўднёвы федэральны ўніверсітэт (Дырэктыва Ўрады РФ ад 23 лістапада 2006 года №161-р і загад Міністэрствы адукацыі і навукі Расійскай Федэрацыі ад 4 снежня 2006 года №1447). Да яго таксама былі далучаны тры ўніверсітэты — Растоўская дзяржаўная акадэмія архітэктуры і мастацтва, Растоўскі дзяржаўны педагагічны ўніверсітэт і Таганрогскі дзяржаўны радыётэхнічны ўніверсітэт[1].

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

У сувязі з набліжэннем немцаў у 1915 годзе да Варшаве ўніверсітэт паспешна эвакуяваўся ў Маскву. Тады ж развязвалася пытанне пра месца размяшчэння ўніверсітэта. Яшчэ ў 1910 годзе растоўцы заступнічалі пра ўстанову ў горадзе ўніверсітэта з адным медычным факультэтам, прапануючы пры гэтым 2 млн рублёў і зямлю для пабудовы будынкаў, аднак царскі ўрад адмовіў у гэтай просьбе.

Калі стала вядома, што Варшаўскі ўніверсітэт павінен часова пераехаць у адзін з перыферыйных гарадоў, было вырашана запрасіць яго ў Растоў-на-Доне. Ініцыятарам пастаноўкі гэтага пытання перад гарадской управай быў галоўны лекар Растоўскай лякарні Мікалай Васільевіч Парыйскі (18581923), былы прыват-дацэнт медычнай акадэміі, пасля прафесар Данскога ўніверсітэта.

12 жніўня 1915 года адбыліся два пасяджэнні Савета ўніверсітэта, на якіх абмяркоўваўся даклад дэлегацыі і вырашылася пытанне пра пераклад універсітэта. На першым пасяджэнні былі толькі члены Савета, якія аднагалосна, пры адным, які ўстрымаўся, прызналі пажаданым перавод. Так было вырашанае пытанне пра пераклад Варшаўскага ўніверсітэта ў Растоў-на-Доне.

Да перакладу ўніверсітэта ў Растове-на-Доне не было ніводнай навукова-навучальнай установы, ніводнага чалавека з навуковай ступенню і званнем. З пераездам Варшаўскага ўніверсітэта тут адразу апынуўся вялікі калектыў навукоўцаў.

З канца верасня 1915 года ўніверсітэт разгарнуў вялікую арганізацыйна-гаспадарчую працу па падрыхтоўцы да пачатку навучальных заняткаў. Нягледзячы на цяжкасці ваеннага часу, усё ж атрымалася шмат што зрабіць. Пад кіраўніцтвам прафесары А. Р. Коллі былі створаны фізічныя лабараторыі, дзе ўжо ў 1916 годзе завярнулася сур'ёзная навуковая праца. Прафесар І. Ф. Пажарскі са сваімі супрацоўнікамі цягам двух гадоў стварыў у Растове-на-Доне першы ў краіне па велічыні і абсталяванні патолагаанатамічны інстытут.

Спачатку ўніверсітэт быў названы Данскім; надалей (пасля грамадзянскай вайны) — Паўночна-Каўказскім дзяржаўным універсітэтам. У 1927 годзе пры ўніверсітэце існавала Беларускае (Паўночна-Каўказскае) студэнцкае зямляцтва, якое праводзіла культурна-асветную дзейнасць сярод беларускага студэнцтва і аказвала матэрыяльную дапамогу сябрам зямляцтва. У 1930 годзе пры яго ліквідацыі былі ўтвораны самастойныя навучальныя ўстановы: Педагагічны інстытут, Інстытут прамысловасці і працы, Фінансава-эканамічны інстытут, Інстытут харчовай прамысловасці і эканомікі. У 1931 годзе быў арганізаваны новы Растоўскі-на-Дону дзяржаўны ўніверсітэт, што спачатку складаўся з трох факультэтаў: фізіка-матэматычнага, хімічнага і геабатанічнага (заняткі пачаліся з кастрычніка 1931 года).

Замест «Вестак Паўночна-Каўказскага дзяржаўнага ўніверсітэта» ў святло пачалі выходзіць «Навуковыя запіскі Растоўскага-на-Дону дзяржаўнага ўніверсітэта».

Гісторыя назваў Растоўскага ўніверсітэта[правіць | правіць зыходнік]

  • 19151917Імператарскі Варшаўскі ўніверсітэт у г. Растове-на-Доне
  • 19171918 — Данскі ўніверсітэт
  • 19181925 — Данскі ўніверсітэт імя М. П. Баагаеўскага
  • 19251934 — Паўночна-Каўказскі дзяржаўны ўніверсітэт
  • 19341935 — Растоўскі-на-Дону дзяржаўны ўніверсітэт
  • 19351957 — Растоўскі-на-Дону дзяржаўны ўніверсітэт імя В. М. Молатава
  • 19571982 — Растоўскі дзяржаўны ўніверсітэт
  • 19821991 — Растоўскі дзяржаўны ўніверсітэт імя М. А. Суслава
  • 19912006 — Растоўскі дзяржаўны ўніверсітэт
  • З 2006 — Паўднёвы федэральны ўніверсітэт

Вядомыя выпускнікі[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Белозеров С. Е. Математика в Ростовском университете // Историко-математические исследования : сборник. — М.: ГИТТЛ, 1953. — Т. 6. — С. 247—352.