Страуснік звычайны

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Страуснік звычайны
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Matteuccia struthiopteris (L.) Tod., 1866


Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  17596
NCBI  3277
EOL  597357
GRIN  t:400400
IPNI  17145680-1
TPL  tro-26602315

Страуснік звычайны[1][2] (Matteuccia struthiopteris) — від папараці сямейства Анаклеевыя (Onocleaceae). Грацыёзная дэкаратыўная расліна, якую вырошчваюць у цяністых парках. Лекавая расліна. Рэдкі від, мае патрэбу ў ахове.

Страуснік звычайны на паштовай марцы СССР, 1987

Апісанне[правіць | правіць зыходнік]

Шматгадовая расліна, 60—170 см вышынёй, з тоўстым карэнішчам і пучком дыморфнага лісця. Вегетатыўнае лісце зялёныя, двойчы пёрыстае, з шырокападоўжанай вострай пласцінкай. Спораноснае лісце бурае, пёрыстае, менш вегетатыўнага, развіваюцца ўнутры, створанай вегетатыўнымі лістамі. Пёры першага парадку ў гэтага лісця лінейныя, цэльнакрайнія, амаль цыліндрычна згорнутыя. Сорусы спачатку круглявыя, затым бесперарыўныя, размешчаныя на патаўшчэннях жылак, прыкрытыя вельмі выпуклым, па краі скасаваным пакрывальцам, якое рана ападае[3].

Жыццёвы цыкл[правіць | правіць зыходнік]

Пад восень у цэнтры разеткі вегетатыўнага лісця развіваюцца спецыяльныя лісткі, на якіх ў спарангіях утвараюцца спроры[4]. Дарэчы, найбольш верагодна, што менавіта з імі звязана ўзнікненне легенды пра кветку папараці[4]. Споранасяць у другой палове лета — пачатку восені.

Распаўсюджанне і асяроддзе пражывання[правіць | правіць зыходнік]

Від распаўсюджаны ва Усходняй і Паўночнай Еўропе, Паўночнай Азіі і Паўночнай Амерыцы[5]. Ва Украіне сустракаецца ў Карпатах, на Палессі (у прыватнасці сустракаецца на мяжы Ровеншчыны і Валыні — у ваколіцах с. Борбын, і на Крэмэнечыні — на тэрыторыях Крэмэнэцкага батанічнага саду  (укр.) і нацыянальнага прыроднага парку «Крэмэнэцкія горы»  (руск.) і ў лесастэпе.

Адна з рэдкіх раслін, якую можна ўбачыць толькі на лясістых берагах рэк, у цяністых лясах на багатых глебах, у месцах, не парушаных чалавекам. Расце ў цяністых лясах, на вільготных хмызняках і альшаніках, у вільготных ярах. Расліна дэкаратыўная, шырока культывуецца: гэта адна з самых папулярных папарацей, якія выкарыстоўваюцца ў азеляненні.

Зноскі

  1. БелЭн 2002.
  2. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 82. — 160 с. — 2 350 экз.
  3. Подсемейство кочедыжниковые (Athyrioideae) // Жизнь растений : В шести томах / Гл. ред. чл.-корр. АН СССР, проф. Ал. А. Фёдоров; под ред. проф. И. В. Грушвицкого и канд. биол. наук С. Г. Жилина. — М., 1978. — Т. 4: Мхи, плауны, хвощи, папоротники, голосеменные растения. — 447 с. — 300 000 экз.
  4. а б Гіпотеза походження легенди про цвіт папороті – Національний природний парк "Кременецькі гори" (укр.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 12 ліпеня 2019. Праверана 12 ліпеня 2019.
  5. Kato M., Iwatsuki К. Phytogeographic relationships of pteridophytes between temperate North America and Japan(англ.) // Ann. Missouri Bot. Gard. — С. 724—733.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]