Філарэт (Вахрамееў)

Мітрапаліт Філарэт (Вахрамееў)
Мітрапаліт Філарэт (Вахрамееў)
	;
Мітрапаліт Мінскі і Слуцкі, ; Патрыяршы Экзарх усяе Беларусі
	10 кастрычніка 1978 — 25 снежня 2013
Царква	Руская праваслаўная царква
Папярэднік	Антоній (Мельнікаў)
Пераемнік	Павел (Панамароў)
4-ы Старшыня Аддзела знешніх царкоўных зносін Маскоўскага Патрыярхата
	14 красавіка 1981 — 13 лістапада 1989
Царква	Руская праваслаўная царква
Папярэднік	Ювяналій (Паяркаў)
Пераемнік	Кірыл (Гундзяеў)
Мітрапаліт Берлінскі і Сярэднееўрапейскі
	18 красавіка 1973 — 10 кастрычніка 1978
Папярэднік	Лявонцій (Гудзімаў)
Пераемнік	Мелхіседэк (Лебядзеў)
Епіскап Дзмітраўскі, ; вікарый Маскоўскай епархіі
	14 мая 1966 — 18 красавіка 1973
Папярэднік	Філарэт (Дзенісенка)
Пераемнік	Уладзімір (Сабадан)
Епіскап Ціхвінскі, ; вікарый Ленінградскай епархіі
	24 кастрычніка 1965 — 14 мая 1966
Папярэднік	Антоній (Дзямянскі)
Пераемнік	Міхаіл (Мудзьюгін)
Адукацыя	Маскоўская духоўная акадэмія (1961); Маскоўская духоўная семінарыя[d] (1957);
Навуковая ступень	кандыдат багаслоўя[d]
Дзейнасць	святар
Нараджэнне	21 сакавіка 1935; Масква, РСФСР, СССР;
Смерць	12 студзеня 2021 (85 гадоў); Мінск, Беларусь;
Пахаванне	Жыровіцкі манастыр;
Бацька	Варфаламей Аляксандравіч Вахрамееў[d]
Маці	Аляксандра Фёдараўна (у дзявоцтве Смірнова)
Прыняцце свяшчэннага сану	26 красавіка 1959
Прыняцце манаства	3 красавіка 1959
Епіскапская хіратонія	24 кастрычніка 1965
Аўтограф
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Філарэ́т (свецкае імя Кіры́л Варфаламе́евіч Вахраме́еў; 21 сакавіка 1935, Масква — 12 студзеня 2021, Мінск) — праваслаўны царкоўны дзеяч Беларусі, іерарх Рускай праваслаўнай царквы, прадстаяцель Беларускай Праваслаўнай Царквы (1978—2013), мітрапаліт, патрыяршы экзарх усяе Беларусі (1989—2013). Дэпутат Вярхоўнага Савета БССР і Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь (1990—1995).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся 21 сакавіка 1935 года ў Маскве. Царкоўнае служэнне пачаў у 1954 годзе іпадыяканам Патрыярха Маскоўскага і ўсяе Русі Аляксія.

У 1957 годзе скончыў Маскоўскую духоўную семінарыю, потым у 1961 годзе — Маскоўскую духоўную акадэмію.

У 1959 годзе ў Троіца-Сергіевай лаўры прыняў манаства з імем у гонар святога Філарэта Літасцівага і ў 1961 годзе быў пасвячоны ў іераманаха. Дата хіратоніі: 24 кастрычніка 1965 года.

З 1965 года — епіскап Ціхвінскі, у 1966—73 гадах — епіскап Дзмітраўскі, рэктар МДА і семінарыі. У 1971 годзе ўзведзены ў сан архіепіскапа, з 15 красавіка 1975 — мітрапаліта. Мітрапаліт Берлінскі і Сярэднееўрапейскі да 1978 года.

У 1978 годзе Філарэт быў назначаны Мітрапалітам Мінскім і Беларускім, адначасова да 1984 займаў пасаду Патрыяршага Экзарха Заходняй Еўропы. Старшыня Аддзела знешніх царкоўных зносін Маскоўскага Патрыярхата з 1981 да 1989 год. З 1989 года — Мітрапаліт Мінскі і Гродзенскі, Патрыяршы Экзарх усяе Беларусі, пастаянны член Свяшчэннага Сінода.

З 1990 па 1995 — дэпутат Вярхоўнага Савета БССР, затым Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь. Са студзеня па снежань 1991 года — народны дэпутат СССР. У Вярхоўным Савеце быў старшынёй камісіі дэпутацкай этыкі. Апекаваўся праграмамі дапамогі ахвярам Чарнобыльскай катастрофы.

У 1992—2013 гадах быў Мітрапалітам Мінскім і Слуцкім, Патрыяршым Экзархам усяе Беларусі, свяшчэнна-архімандрытам Свята-Успенскага Жыровіцкага манастыра. Займаўся стварэннем і разбудовай Беларускай Праваслаўнай Царквы, якая атрымала сваю разгалінаваную структуру, але захавала падпарадкаванне Маскоўскагу Патрыярхату. У Беларусі былі адроджаны ўсе гістарычна існаваўшыя епархіі, аднавілі дзейнасць мужчынскія і жаночыя манастыры, брацтвы і сястрыцтвы, аднавіла дзейнасць Мінская духоўная семінарыя, былі заснаваны Мінская духоўная акадэмія, духоўнае вучылішча, школа катэхізатараў. Прыхільна ставіўся да прэм’ер-міністра Вячаслава Кебіча, а калі той прайграў на прэзідэнцкіх выбарах 1994 года, пачаў падтрымліваць прэзідэнта Аляксандра Лукашэнку (бадай, адзінае, у чым не супадаў з ім поглядамі, дык гэта ў пытанні смяротнага пакарання)^[1].

Па благаславенні Патрыяршага Экзарха была адноўлена святыня Беларусі — Крыж Еўфрасінні Полацкай, пачаў функцыянаваць сацыяльны праект Беларускай праваслаўнай царквы — Дом міласэрнасці. Па ініцыятыве Мітрапаліта Філарэта ў царкоўны каляндар унесена новае свята «Сабор Беларускіх святых» і ўстаноўлены агульнацаркоўныя святы ўсіх беларускіх святых, сярод якіх імёны прападобнай Еўфрасінні Полацкай, свяціцеляў Кірылы Тураўскага, Георгія Каніскага і іншых. Мітрапаліт Філарэт арганізаваў пераклад кніг Свяшчэннага Пісання на сучасную беларускую мову.

Дзякуючы намаганням мітрапаліта створаны Міжнародны хрысціянскі адукацыйны цэнтр імя святых роўнаапостальных Кірылы і Мяфодзія, а таксама Інстытут рэлігійнага дыялогу і міжканфесійных камунікацый. Пры яго дзейсным удзеле было распрацавана і заключана пагадненне аб супрацоўніцтве паміж Рэспублікай Беларусь і Беларускай Праваслаўнай Царквой.

У сувязі з дасягненнем 75-гадовага ўзросту залічаны на адпачынак, ганаровы Патрыяршы Экзарх усяе Беларусі.

16 снежня 2020 года Мітрапаліт Філарэт быў шпіталізаваны з прыкметамі захворвання, якое выклікае каранавірусная інфекцыя. Ён памёр у бальніцы ў Мінску 12 студзеня 2021 года. Пахаваны ў Жыровіцкім манастыры^[2].

Узнагароды[правіць | правіць зыходнік]

Герой Беларусі
Ордэн Францыска Скарыны
Ордэн Айчыны
Ордэн Пашаны
Ордэн Дружбы народаў
Медаль Францыска Скарыны
ордэн За заслугі перад Айчынай IV ступені (Расія)
шэраг царкоўных узнагарод

Ушанаванне памяці[правіць | правіць зыходнік]

3 мая 2022 года ў Мінску каля Кафедральнага сабора быў устаноўлены помнік мітрапаліту Філарэту^[3]^[4]

Зноскі

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 16: Трыпалі — Хвіліна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 16. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0263-6 (т. 16). — С. 385.
Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 6. Кн. 2: Усвея — Яшын; Дадатак / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 2003. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0276-8. — С. 35.
Митрополит Филарет (Вахромеев): биобиблиографический справочник: к 60-летию [со дня рождения / составители: Т. А. Самойлюк и др.]. Минск : [б. и.], 1997. — 292 с.
Нефедов В. В. Беседы с митрополитом Филаретом. — Минск : Полымя, 1992. — 91 с.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

church.by
blr.belta.by
Ворагам незалежнасці Філарэт не быў. Калі яго перавялі ў Беларусь, то папрасіў сустрэчы з Караткевічам // nn.by 12 студзеня 2021

[1] Радыё Свабода Архівавана 12 студзеня 2021.

[2] Мітрапаліт Філарэт (Вахрамееў) пахаваны ў Жыровіцкім манастыры

[3] Каля Кафедральнага сабора ў Мінску паставяць помнік мітрапаліту Філарэту

[4] Помнік мітрапаліту Філарэту адкрылі ў Мінску

[1]

[2]

[3]

[4]

Слоўнікі і энцыклапедыі	Лентапедыя
Нарматыўны кантроль	GND: 118722646 · ISNI: 0000000394709442 · NTA: 073175412 · VIAF: 289298266 · ЗЭКББ: NLB-ar2152739