Грэта Тунберг

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Грэта Тунберг
шведск.: Greta Tintin Eleonora Ernman Thunberg
Імя пры нараджэнні шведск.: Greta Tintin Eleonora Ernman Thunberg[7]
Род дзейнасці абаронца навакольнага асяроддзя
Дата нараджэння 3 студзеня 2003(2003-01-03)[1][2][…] (21 год)
Месца нараджэння
Грамадзянства
Бацька Svante Thunberg[d][4]
Маці Малена Эрнман[5][6]
Узнагароды і прэміі

Goldene Kamera[d] (30 сакавіка 2019)

Фрыт Орд[d] (сакавік 2019)

Rachel Carson Prize[d] (22 сакавіка 2019)

About You Awards[d] (18 красавіка 2019)

Пасол сумлення[d] (7 чэрвеня 2019)

Fellow of the Royal Scottish Geographical Society[d] (12 ліпеня 2019)

Geddes Environment Medal[d] (12 ліпеня 2019)

прэмія «За правільны лад жыцця»[d] (2019)

Honorary doctor of the University of Mons[d] (10 кастрычніка 2019)

100 жанчын[d] (2019)

Асоба года па версіі часопіса «Time»[d] (11 снежня 2019)

10 людзей года па версіі часопіса Nature[d] (2019)

Human Act Award[d] (2020)

Prix Liberté[d] (21 ліпеня 2019)

ганаровы доктар Універсітэта Брытанскай Калумбіі[d]

ганаровы доктар Хельсінкскага ўніверсітэта[d]

Аўтограф Выява аўтографа
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Грэта Цінцін Элеанора Эрнман Тунберг (шведск.: Greta Tintin Eleonora Ernman Thunberg; нар. 3 студзеня 2003, Стакгольм) — шведская школьніца, экалагічны актывіст. У 15 гадоў пачала пратэставаць каля шведскага парламента з плакатам «Школьная забастоўка за клімат», заклікаючы да хуткіх дзеянняў па барацьбе са зменай клімату ў адпаведнасці з Парыжскім пагадненнем. Яе дзеянні знайшлі водгук па ўсім свеце, спарадзіўшы шматлікія масавыя мерапрыемствы, вядомыя як «школьныя забастоўкі за клімат», або «пятніцы за будучыню».

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзілася 3 студзеня 2003 года ў Стакгольме. Маці Малена Эрнман — шведская оперная спявачка, бацька — акцёр Свантэ Тунберг.

Па словах Грэты, у 11 год яна перажыла дэпрэсію, а пазней ёй быў пастаўлены дыягназ сіндром Аспергера, абсесіўна-кампульсіўны разлад[8].

На канфэрэнцыі TEDx у лістападзе 2018 года Грэта сказала, што ўпершыню пачула пра змены клімату ў 8 год, але не магла зразумець, чаму ніхто не спрабуе штосьці з гэтым рабіць[9].

Школьніца Грэта Тунберг стала вядомая тым, што натхніла людзей па ўсім свеце на «школьныя забастоўкі», ідэя якіх у тым, што па пятніцах замест урокаў школьнікі выходзяць на вуліцы, імкнучыся прыцягнуць увагу палітыкаў і грамадскасці да праблемы клімату.

У верасні 2019 года шведка выступіла на саміце па клімаце ў ААН. У сваёй прамове яна абвінаваціла палітыкаў у тым, што яны пазбавілі яе пакаленне дзяцінства, бо перадалі яму ўсе назапашаныя ў чалавецтва праблемы, звязаныя са зменамі клімату, і пераклалі на яго плечы іх рашэнне[10][11]. У сваю чаргу крытыкі кліматычнага руху сумняваюцца ў кампетэнтнасці 16-гадовага дзіцяці без развітога крытычнага мыслення публічна судзіць пра такія складаныя пытанні, як кліматычныя змены[12].

Слоўнік Колінза англійскай мовы назваў climate strike («кліматычная забастоўка») словазлучэннем 2019 года[13]. 16-гадовая шведская актывістка Грэта Тунберг стала «Чалавекам года» па версіі амерыканскага часопіса Time.

Зноскі

  1. а б Lobbe A. À 15 ans, elle remet les dirigeants mondiaux à leur place! — 2018. Праверана 3 красавіка 2019.
  2. Greta Thunberg // Den Store Danske Encyklopædi — 1994. Праверана 7 чэрвеня 2020.
  3. Greta Thunberg // Munzinger Personen Праверана 9 кастрычніка 2017.
  4. Greta Thunberg Праверана 3 красавіка 2019.
  5. Gretas hälsa blev starten för Ernmans klimatkampStockholm: 2018. — 185600 экз. — ISSN 1101-2412 Праверана 2 верасня 2018.
  6. Dagens NyheterSverige: 2018. — ISSN 1101-2447 Праверана 2 верасня 2018.
  7. https://www.ratsit.se/20030103-Greta_Tintin_Eleonora_Ernman_Thunberg_Stockholm/GuWDZ2L8xlCa2h-4dDPN52RIzfAn8-U3u0vesHaFf70
  8. Greta Thunberg: ‘All my life I’ve been the invisible girl' (англ.). Часопіс Financial Times.
  9. School strike for climate - save the world by changing the rules (англ.). TEDxStockholm.
  10. Time абвясціў чалавека года
  11. Time объявил человека года
  12. Названа словазлучэнне года. Пра яго лёгка здагадацца
  13. nashaniva.by

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]