Лазар Іосіфавіч Лагін

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Лазар Лагін
марка Рэспублікі Беларусь, 2003
марка Рэспублікі Беларусь, 2003
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні Лазар Іосіфавіч Гінзбург
Псеўданімы Лагін
Дата нараджэння 21 лістапада (4 снежня) 1903[1], 4 лістапада 1903(1903-11-04)[2] ці 4 снежня 1903(1903-12-04)[1]
Месца нараджэння
Дата смерці 16 чэрвеня 1979(1979-06-16)[4][2][…] (75 гадоў)
Месца смерці
Пахаванне
Грамадзянства
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці празаік, сатырык
Кірунак сацыялістычны рэалізм
Жанр раман, аповесць, апавяданне
Мова твораў руская і ідыш
Грамадская дзейнасць
Партыя
Член у
Узнагароды Ордэн Айчыннай вайны 2 ступені
lib.ru/LAGIN
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Лазар Іосіфавіч Лагін (сапраўднае прозвішча — Гінзбург; 1903, Віцебск — 1979) — савецкі пісьменнік і паэт, вядучы прадстаўнік савецкай сатырычнай і дзіцячай літаратуры. Псеўданім Лагін — скарачэнне ад Лазар Гінзбург.

Мастацкі канверт «Лазар Лагін. 100 лет са дня нараджэння»

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Дзяцінства і юнацтва[правіць | правіць зыходнік]

Л. І. Гінзбург нарадзіўся 21 лістапада (4 снежня) 1903 года ў віцебскай беднай яўрэйскай сям'і. Быў першым з пецярых дзяцей Іосіфа Файвелевіча Гінзбурга і Ханы Лазараўны. Бацька працаваў платагонам. На наступны год, скапілі грошай, сям'я пераехала ў Мінск, дзе бацька адкрыў скабяную краму.

Лазару было 10 гадоў, калі ў 1914 годзе пачалася Першая сусветная вайна. Праз тры гады — рэвалюцыя ў кастрычніку 1917 года.

У 1919 годзе 15-гадовы Лазар скончыў сярэднюю школу ў Мінску і атрымаў атэстат сталасці. Пасля заканчэння школы ў тым жа годзе адправіўся добраахвотнікам на грамадзянскую вайну. Займаўся арганізацыяй камсамола ў Беларусі, быў адным з яго кіраўнікоў. Член РКП (б) з 1920 года.

У 1922 годзе пачаў друкавацца на старонках газет з вершамі і нататкамі. Аб тых першых вершаваных спробах Лазар Іосіфавіч іранічна напісаў у прадмове да адной са сваіх кніг: «Кажучы шчыра, у мяне маецца немалая заслуга перад айчыннай літаратурай: я своечасова і навекі перастаў пісаць вершы».

У тым жа годзе ён сустрэў у Растове-на-Доне У. У. Маякоўскага і паказаў яму свае вершы. Маякоўскі вершы пахваліў, а пазней, будучы ў Маскве, пры сустрэчах цікавіўся, чаму Лазар не нясе яму новых сваіх вершаў.

У 1923 годзе вучыўся на аддзяленні вакалу Мінскай кансерваторыі, аднак пакінуў вучобу з-за адсутнасці цікавасці да тэорыі музыкі.

У Маскве[правіць | правіць зыходнік]

Пераехаў у Маскву ў 1924 годзе, наведваў літаратурную студыю В. Я. Брусава. Пачаў цыкл «Крыўдныя казкі».

У 1925 годзе скончыў аддзяленне палітэканоміі Інстытута народнай гаспадаркі імя К. Маркса ў Маскве. Пасля чаго служыў у РККА.

Затым зноў у Маскве. У 1930 годзе Лазар працаваў у газеце «За індустрыялізацыю», а яго бацька стаў самым пісьменным наборшчык «Известий». У1930-1933 гады вучыўся ў ІЧП. У аспірантуры рыхтаваў да абароны дысертацыю. З інстытута Лагін адкліканы на працу ў газету «Праўда».

Працаваў у часопісе «Кракадзіл» (які з 1932 года выпускаўся выдавецтвам «Праўда»), з 1934 года — намеснікам галоўнага рэдактара.

У 1936 годзе ўступіў у Саюз пісьменнікаў СССР. У канцы трыццатых гадоў Лазар Іосіфавіч знаходзіцца ў працяглай камандзіроўцы ад СП СССР на востраве Шпіцберген.

Задума, якая нарадзілася ў гэты перыяд, знайшла ўвасабленне ў аповесці-казцы «Стары Хатабыч», апублікаванай у 1938 годзе ў часопісе «Піянер». Аповесць выйшла асобнай кнігай у 1940 годзе. Варта адрозніваць першую рэдакцыю аповесці ад другой, якая ўбачыла свет у 1955 годзе і дзе не толькі заменены многія эпізоды і персанажы, але і сама кніга значна вырасла ў аб’ёме. На падставе другой рэдакцыі Лагін напісаў аднайменны кінасцэнарый (фільм пастаўлены ў 1957 годзе рэжысёрам Г. С. Казанскім).

Зноскі

  1. а б ПроДетЛит — 2019.
  2. а б Русская литература XX века. Прозаики, поэты, драматурги / под ред. Н. Н. Скатов — 2005. — ISBN 5-94848-262-6
  3. Лагин Лазарь Иосифович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
  4. Л. Лагин // Internet Speculative Fiction Database — 1995. Праверана 9 кастрычніка 2017.