Мікалай Віталевіч Лысенка

Мікалай Лысенка
Мікалай Лысенка
	укр.: Микола Лисенко
Асноўная інфармацыя
Дата нараджэння	22 сакавіка 1842[…]
Месца нараджэння	Грынькы[d], Крамянчугскі павет[d], Палтаўская губерня, Расійская імперыя;
Дата смерці	6 лістапада 1912[…] (70 гадоў)
Месца смерці	Кіеў, Кіеўская губерня, Расійская імперыя;
Месца пахавання	Байкавыя могілкі;
Краіна	Расійская імперыя;
Бацька	Lysenko Vitaly[d]
Жонка	Olha Antonivna Lypska[d]
Дзеці	Ostap Lysenko[d], Katerîna Masleannîkova[d], Mariana Lîsenko[d] і Halyna Lysenko-Shylo[d]
Альма-матар	Лейпцыгская вышэйшая школа музыкі і тэатра; Кіеўскі нацыянальны ўніверсітэт імя Тараса Шаўчэнкі; Харкаўскі нацыянальны ўніверсітэт імя В. Н. Каразіна;
Месца працы	Харкаўскі нацыянальны ўніверсітэт імя В. Н. Каразіна; Lysenko Music and Drama School[d];
Музычная дзейнасць
Педагог	Carl Reinecke[d], Ernst Heinrich Leopold Richter[d], Мікалай Андрэевіч Рымскі-Корсакаў і Alois Panoccini[d]
Прафесіі	дырыжор, кампазітар класічнай музыкі, піяніст, музычны педагог, музычны этнограф, кампазітар
Гады актыўнасці	1869—1912
Інструменты	фартэпіяна і арган
Жанры	опера, фолк-музыка, art song[d] і сімфанічная музыка[d]
Выхаванцы	Alexandra Mandelstam[d]
Грамадская дзейнасць
Член у	Ukrainian Club[d];
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Мікалай Лысенка (укр.: Микола Лисенко; 10 (22) сакавіка 1842 — 24 кастрычніка (6 лістапада) 1912) — украінскі кампазітар, піяніст , дырыжор, педагог, збіральнік песеннага фальклору, грамадскі дзеяч. Заснавальнік нацыянальнай кампазітарскай школы.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Скончыў Кіеўскі ўніверсітэт (1865), вучыўся ў Лейпцыгскай (1867—69) і Пецярбургскай (1874—76, клас М. Рымскага-Корсакава) кансерваторыях. Арганізаваў хор Кіеўскага ўніверсітэта (1864), украінскі хор у Пецярбургу (1874), музычна-драматычную школу (1904) у Кіеве і інш.

Творчасць[правіць | правіць зыходнік]

Яго музыка адметная яскравым нацыянальным каларытам, арганічным развіццём асноў народна-песеннай культуры, дэмакратычнымі ідэямі. Садзейнічаў станаўленню ўкраінскай оперы, узбагаціў музычна-сцэнічны і вакальны жанры, паклаў пачатак многім інструментальным жанрам у нацыянальнай музыцы. Збіраў і вывучаў фальклор, стварыў класічныя ўзоры апрацовак народных песень.

Да найбольш вядомых твораў належыць музыка гімнаў «Малітва за Украіну» і «Вечны рэвалюцыянер», якія, ў тым ліку, выконваў хор Кірыла Стацэнкі падчас Свята саборнасці, оперы «Тарас Бульба», «Наталка Палтаўка» і іншыя. Мікалай Лысенка стварыў шматлікія аранжыроўкі народнай музыкі для голасу і фартэпіяна, для хору і змешанага складу, а таксама напісаў значную колькасць твораў на словы Тараса Шаўчэнкі.

Ушанаванне памяці[правіць | правіць зыходнік]

Яго імя носяць Львоўская нацыянальная музычная акадэмія імя Мікалая Лысенкі, Харккаўскі нацыянальны акадэмічны тэатр оперы і балета (укр.) (бел..

Заўвагі[правіць | правіць зыходнік]

↑ ^а ^б Nikolai Witaljewitsch Lyssenko // Brockhaus Enzyklopädie
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ ^а ^б Mykola Vitalijovyč Lysenko // Český hudební slovník osob a institucí
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q11293091"></a>
↑ Лысенко Николай Витальевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
↑ https://www.findagrave.com/memorial/9596/mikola-lysenko Праверана 3 сакавіка 2022.
↑ ^а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з ^і Internet Encyclopedia of Ukraine / O. Havrylyshyn, F. Sysyn, M. Moser et al. — CIUS, 2001. Праверана 3 сакавіка 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12166110"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12131753"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12135541"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q87193076"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12157868"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4212096"></a>
↑ ^а ^б http://www.encyclopediaofukraine.com/display.asp?linkpath=pages%5CL%5CY%5CLysenkoMykola.htm Праверана 3 сакавіка 2022.
↑ ^а ^б https://www.ukrainianartsong.ca/composers-1-1-1 Праверана 3 сакавіка 2022.
↑ https://doi.org/10.1093/gmo/9781561592630.article.17272 Праверана 3 сакавіка 2022.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 9: Кулібін — Малаіта / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 9. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0155-9 (т. 9).

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Мікалай Віталевіч Лысенка

[_22ab941568d3a5fa-1] а ^б Nikolai Witaljewitsch Lyssenko // Brockhaus Enzyklopädie
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[_036fa6caa01635ee-2] а ^б Mykola Vitalijovyč Lysenko // Český hudební slovník osob a institucí
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q11293091"></a>

[_200224efbb7aaac1-3] Лысенко Николай Витальевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>

[_6d8a737fa7473f22-4] ttps://www.findagrave.com/memorial/9596/mikola-lysenko Праверана 3 сакавіка 2022.

[_3354d5301bd2d690-5] а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з ^і Internet Encyclopedia of Ukraine / O. Havrylyshyn, F. Sysyn, M. Moser et al. — CIUS, 2001. Праверана 3 сакавіка 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12166110"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12131753"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12135541"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q87193076"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12157868"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4212096"></a>

[_14b9fc15cafd77e2-6] а ^б http://www.encyclopediaofukraine.com/display.asp?linkpath=pages%5CL%5CY%5CLysenkoMykola.htm Праверана 3 сакавіка 2022.

[_d97aca06243daaaa-7] а ^б https://www.ukrainianartsong.ca/composers-1-1-1 Праверана 3 сакавіка 2022.

[_1d6f7d6e7d4fff06-8] ttps://doi.org/10.1093/gmo/9781561592630.article.17272 Праверана 3 сакавіка 2022.

[1]

[2]

[5]

[3]

[4]

[7]

[8]

[6]