Федан з Эліды

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Федан з Эліды
стар.-грэч.: Φαίδων
Дата нараджэння V стагоддзе да н.э.
Месца нараджэння
Дата смерці IV стагоддзе да н.э.
Род дзейнасці філосаф
Навуковая сфера філасофія
Кірунак Эрэтрыйская школа
Вядомыя вучні Менедэм з Эрэтрыі

Федан з Эліды (стар.-грэч.: Φαίδων; IV ст. да н.э.) — старажытнагрэчаскі філосаф.

Федан паходзіў з высакароднай сям'і і падчас вайны паміж Элідай і Спартай, быўшы яшчэ вельмі юным, патрапіў у рукі ворагаў, якія прадалі яго ў Афіны, дзе яго купіў уладальнік публічнага дому. Тут з ім пазнаёміўся Сакрат, які пераканаў аднаго са сваіх багатых прыхільнікаў выкупіць юнака.[1] Федан прысутнічаў пры смерці Сакрата, і Платон называе яго імем дыялог «Федан». Пазней ён вярнуўся ў Эліду і заснаваў Элідскую школу філасофіі; пазней школа яго вучнем Менедэмам была перанесена ў Эрэтрыю, дзе стала Эрэтрыйскай школай.

Сачыненні Федана, якія ён пісаў у форме дыялогаў, не захаваліся, і мала вядома пра яго філасофскія гледжанні. Дыяген Лаэрцкі згадвае некаторыя сачыненні,[1] і ў слоўніку Суда таксама быў артыкул пра Федана з пералікам яго прац.[2] Сенека захаваў адзін з яго афарызмаў[3] пра зносіны з добрай (ці дрэннай) кампаніяй:

Федан сказаў: «Укусы малюсенькіх жывёл не адчуваюцца; так ледзь прыкметная іх сіла, так ілюзорна для прычынення шкоды. Укус становіцца прыкметным з-за апухання, і нават у апуханні незаўважна ранка». Гэтак жа ў вашых зносінах з мудрымі людзьмі вы не ўсведамляеце, калі і якую карысць ад іх атрымліваеце, але аднойчы вы адкрываеце, што вы яе атрымалі.

Зноскі

  1. а б Дыяген Лаэрцкі, ii. 105
  2. Суда, Федан
  3. Сенека, Лісты

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Античная философия: Энциклопедический словарь. М., 2008. С.148-150. ISBN 5-89826-309-0