Біручы Востраў
| Біручы Востраў | |
|---|---|
| укр. Бирючий Острів | |
 Лані на Біручым Востраве | |
| 46°07′36″ пн. ш. 35°06′12″ у. д.HGЯO | |
| Акваторыя | Азоўскае мора |
| Плошча | 89,21 км² |
| Краіна | |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Біру́чы Во́страў (укр.: Бирючий Острів) — паўвостраў (да 1929 г. — востраў) у заходняй частцы Азоўскага мора. Уваходзіць у склад Херсонскай вобласці Украіны. Агульная плошча — 89,21 км².
Геаграфія[правіць | правіць зыходнік]
Біручым Востравам называюць шырокі ўскраек Фядотавай касы. Да 1929 г. ён быў аддзелены ад касы вузкай пратокай і ўяўляў сабою востраў. Знаходзіцца ў 15 км на паўднёвы ўсход ад Генічаска, у 190 км на паўднёвы ўсход ад Херсона, у 587 км ад Кіева і 1015 км ад Мінска. Найбольшая даўжыня — 24 км. Найбольшая шырыня — 5 км.
Біручы Востраў уяўляе сабою вяршыню падняцця дна Азоўскага мора, пакрытага суглінкамі, глеістымі адкладаннямі і пяску з ракавінак марскіх малюскаў. Заходні бераг спадзісты, са шматлікімі залівамі і азёрамі з салёнай вадой. Бліжэй да паўднёвага берага, маецца крыніца пітной вады.
Прырода[правіць | правіць зыходнік]
Глебы паўвострава адрозніваюцца засоленасцю, таму флора тут бедная — усяго 308 відаў раслін, многія з якіх былі завезены чалавекам. Пераважаюць зараснікі палыну, чарота, трыснягу. Распаўсюджаны насаджэнні лоха, які выдатна расце на мясцовых глебах і не аб’ядаецца аленямі.
Фаўна значна больш багатая — 250 відаў. У 1923 г. на тэрыторыі Біручага Вострава быў створаны запаведнік. З Асканіі-Новы былі завезены капытныя жывёлы. У 1993 г. паўвостраў насялялі 830 аленяў, 1425 ланяў, 987 муфлонаў, 37 куланаў. У нашы дні таксама жывуць лісы, зайцы, янотападобныя сабакі. На Біручым Востраве шмат птушак.
Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]
Назва Біручага Вострава паходзіць або ад мясцовай дыялектнай назвы ваўкоў, якія сустракаліся на ім у мінулым, або ад самотных жыхароў-бірукоў. У XIX ст. Біручы Востраў быў населены рыбакамі. У 1878 г. пабудаваны маяк (у 1957 г. перабудаваны). У 1923 г. Біручы Востраў увайшоў у склад запаведніка, аднак насельніцтва працягвала жыць на ім. У 1930-ых гг. налічвалася каля 40 двароў.
У гады II Сусветнай вайны паўвостраў быў акупаваны румынскімі і нямецкімі салдатамі. Вызвалены ў выніку дэсантнай аперацыі ў 1942 г. Насельніцтва пакінула паўвостраў у 1969 г. пасля затаплення пасёлка Азоўскім морам.
У 1993 г. Біручы Востраў увайшоў у склад Азова-Сівашскага нацыянальнага прыроднага парка. 17 верасня 2003 г. на ім адбылася сустрэча прэзідэнта Украіны Л. Д. Кучмы з прэзідэнтам Расіі У. У. Пуціным, падчас якой абмяркоўвалася праблема размежавання ў Азоўскім моры і Керчанскім праліве.