Асман Мусаевіч Касаеў

Асман Мусаевіч Касаеў
Асман Мусаевіч Касаеў
Дата нараджэння	11 кастрычніка 1916
Месца нараджэння	Хурзук[d], Баталпашынскі аддзел[d], Кубанская вобласць[d], Расійская імперыя;
Дата смерці	18 лютага 1944 (27 гадоў)
Месца смерці	Бярэзінскі раён, Магілёўская вобласць, БССР, СССР;
Месца пахавання	Вайсковыя могілкі;
Грамадзянства	СССР;
Прыналежнасць	СССР
Род войскаў	артылерыя,; партызаны
Гады службы	1937—1944
Званне	Маёр
Бітвы/войны	Польскі паход РСЧА,; Вялікая Айчынная вайна
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Асман Мусаевіч Каса́еў (1916—1944) — маёр Рабоча-сялянскай Чырвонай Арміі, камандзір партызанскага атрада Вялікай Айчыннай вайны, Герой Савецкага Саюза (1965).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Асман Касаеў нарадзіўся 11 кастрычніка 1916 года ў ауле Хурзук (цяпер — Карачаеўскі раён Карачаева-Чаркесіі). Па нацыянальнасці — карачаевец. У 1931 годзе ён скончыў пачатковую школу, у 1936 годзе — рабфак. У 1937 годзе Касаеў быў прызваны на службу ў Рабоча-сялянскую Чырвоную Армію. Вучыўся ў кавалерыйскім ваенным вучылішчы, але праз год быў пераведзены ў Кіеўскае артылерыйскае вучылішча. Удзельнічаў у польскім паходзе. З пачатку Вялікай Айчыннай вайны — на яе франтах^[1].

Неўзабаве пасля пачатку вайны дывізія, у якой служыў Касаеў, трапіла ў акружэнне і была разгромлена. У канцы жніўня 1941 года група байцоў і камандзіраў, сярод якіх знаходзіўся і Касаеў, дайшла да Бялыніцкага раёна Магілёўскай вобласці Беларускай ССР і прыняла рашэнне пачаць баявыя дзеянні ў якасці партызанскага фарміравання. Касаеў быў абраны спачатку камісарам, а затым камандзірам партызанскага атрада, якому быў прысвоены нумар 121. Атрад паспяхова дзейнічаў у Магілёўскай вобласці, знішчаў гарнізоны, карныя атрады, склады, аўтабазы, камендатуры. Да канца 1943 года ў атрадзе налічвалася ўжо больш за 1200 партызан, і тады ён быў ператвораны ў 121-ы партызанскі полк, камандзірам якога стаў Касаеў. Да лютага 1944 года полк прыняў удзел у 70 баях, знішчыў больш за 1000 салдат і афіцэраў праціўніка, падарваў 33 нямецкія эшалоны. 17 лютага 1944 года падчас пераходу паміж населенымі пунктамі ў Бярэзінскім раёне калона партызан была атакавана нямецкай авіяцыяй. Касаеў атрымаў цяжкія раненні і праз 18 гадзін, 18 лютага 1944 года, памёр.

Першапачаткова быў пахаваны ў вёсцы Хрыпялёва Бялыніцкага раёна, але ў жніўні 1948 года перапахаваны ў брацкай магіле на Вайсковых могілках па вуліцы Лазарэнкі ў Магілёве^[1].

Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР ад 8 мая 1965 года «напярэдаднi 20-годдзя Перамогі савецкага народа над фашысцкай Германіяй за адмысловыя заслугі ў барацьбе супраць нямецка-фашысцкіх захопнікаў у тыле праціўніка і праяўленыя пры гэтым адвагу і геройства» маёр Асман Касаеў пасмяротна быў ганараваны высокім званнем Героя Савецкага Саюза. Таксама быў узнагароджаны ордэнамі Леніна і Айчыннай вайны 1-й ступені, медалём^[1].

У гонар Касаева вёска Сермяжанка Бялыніцкага раёна перайменавана ў Асман-Касаева. Таксама ў яго гонар названы вуліцы ў Магілёве і Чаркеску, школа ў вёсцы Заполле Бялыніцкага раёна, пастаўлены абеліск у вёсцы Вугольшчына і бюст у ауле Учкулан^[1].

Таксама ў яго гонар названы перавал за Заходнім Каўказе.

Зноскі

↑ ^а ^б ^в ^г Асман Мусаевіч Касаеў на сайце «Героі краіны»

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1987. — Т. 1 /Абаев — Любичев/. — 911 с. — 100 000 экз. — ISBN отс., Рег. № в РКП 87-95382.
Всенародная борьба в Белоруссии. В 3 т. —Минск: «Беларусь», 1984.
Люди легенд. Выпуск 4. — М., 1971.
Навечно в сердце народном. 3-е изд., доп. и испр. — Минск, 1984.

[wh-1] а ^б ^в ^г Асман Мусаевіч Касаеў на сайце «Героі краіны»

[1]