Завод-музей гісторыі горназаводскай тэхнікі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Завод-музей гісторыі горназаводскай тэхнікі
Заснаваны 1989
Месцазнаходжанне Сцяг Расіі Ніжні Тагіл
Адрас Праспект Леніна, 1б
Праезд Трамвай 1,3,8,9,12,15,17; аўтобус 3,5,7,8,14,34,41
museum-nt.ru/index.php?o…
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Завод-музей гісторыі горназаводскай тэхнікі — музей пад голым небам, прысвечаны гісторыі горна-завадской тэхнікі. Знаходзіцца ў Ніжнім Тагіле на праспекце Леніна ў Ленінскам раёне гарады, на Старым Карку. З'яўляецца першым у Расіі заводам-музеем помнікам горназаводскага мінулага.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Завод у Ніжнім Тагіле быў створаны ў 1725 г. дынастыяй Дзямідавых. Гэты завод складаўся з поўнага тэхналагічнага цыкла выплаву металу — падрыхтоўцы жалезнай руды, драўнянага вугалю, выплаў чыгуну, жалеза і медзі. Тутака ж працавалі і гаспадарчыя і рамонтныя службы, якія абслугоўвалі завод, цагляная і лесапільная фабрыкі. Завод быў адным з найбуйнейшых у Еўропе і прапрацаваў да кастрычніка 1987 г., калі ён быў урачыста спынены. Сімвалічныя ключы ад старога завода былі ўручаны Ніжнетагільскаму музею-запаведніку горназаводскай справы Сярэдняга Урала.

Музей на аснове закрытага завода быў адкрыты ў студзені 1989 г. У 1992 годзе музей атрымаў частку тэрыторыі завода, улучаючы інфраструктуру і навакольную гістарычную зону, і гэтым быў утвораны музейны комплекс, плошча якога склала 30 Га.

Завод-музей складаецца з шэрага экспазіцый, якія паказваюць асноўныя стадыі металургічнай вытворчасці: даменавы цэх, пракатная вытворчасць, мартэнаўскі цэх, энергетычная гаспадарка, абсталяванне механічнай апрацоўкі металу і ліцейнай справы. Тутака ж знаходзяцца выстаўкі завадской тэхнікі і рухомага састава ўзору XIX—XX стагоддзяў. Музей часткова захавала аблічча будынкаў XVIII—XX стст., у тым ліку домнавую і мартэнаўскую печкі, вадзяную турбіну і маставы кран 1892 г., вадзяныя скрыні, даменавы корпус пачала XIX у. Выстаўка завадской тэхнікі дэманструе ўзоры абсталявання 19201930-х гг., а таксама бярвёны з лістоўніцы, захаваныя з моманту ўзвядзенні плаціны і завода, паднятыя пры рэканструкцыі плаціны ў 1992 г. Добра захавалася таксама сама плаціна, пабудаваная яшчэ ў 1721 г. і якая неаднаразова перабудоўвалася.

У склад музея ўваходзяць:

  • Даменавы цэх XVIII—XX стст.
  • Энергетычны цэх 1913 г.
  • Пракатны цэх 1902 г.
  • Цэх металаканструкцый 1929 г.
  • Лістабойны цэх 1927 г.
  • Кантора рамонтна-мантажнага цэха 1930 г.
  • Кузня XIX у.
  • Мартэнаўскі цэх 1892 г.
  • Завадская кантора 1840 г.
  • Механічная фабрыка 1840 г.
  • Стайневы двор 1828 г.
  • Разліўная машына 1930 г.
  • Конна-спартовая пляцоўка

Завод-музей з'яўляецца помнікам індустрыйнай спадчыны Расіі федэральнага значэння.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]