Факультэт гісторыі, паліталогіі і міжнародных адносін ПНУ імя Васіля Стэфаныка
| Факультэт гісторыі, паліталогіі і міжнародных адносін ПНУ імя Васіля Стэфаніка | |
|---|---|
| ПНУ імя Васіля Стэфаніка | |
| Ранейшыя назвы | Гістарычны факультэт Станіслаўскага педагагічнага інстытута |
| Заснаваны | 1940 |
| Дэкан | Прафесар Мікалай Васілевіч Кугуцяк |
| Месцазнаходжанне | |
| ipmv.pnu.edu.ua | |
Факультэт гісторыі, паліталогіі і міжнародных адносін ПНУ імя Васіля Стэфаныка (укр.: Факультет історії, політології і міжнародних відносин ПНУ імені Василя Стефаника) — падраздзяленне ўніверсітэта, якое вядзе сваю гісторыю з 1940 года. Станам на 2023 г. другі па велічыні гістарычны факультэт у Галіцыі[1].
Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]
1940—1990[правіць | правіць зыходнік]
Першым дэканам лічыцца П. Вялікі, гістарычны факультэт з’яўляецца адным з трох найстарэйшых навучальных падраздзяленняў універсітэта. Ён быў створаны ў наступным годзе пасля анексіі Усходняй Галіцыі Савецкім Саюзам. На першым курсе на факультэце вучылася рэкордная па тых часах колькасць студэнтаў — 300 чалавек. Навучанне вялося па праграме Народнага камісарыята асветы Украінскай ССР[2].
У 1941 годзе, калі пачалася савецка-нямецкая вайна, выкладчыкі і студэнты факультэта пайшлі на фронт. У барацьбе з нямецкім нацызмам загінулі дэкан П. Вялікі, выкладчык І. Папоўскі, студэнты Майданскі, Карауш і інш. 30 жніўня 1944 г. інстытут аднавіў сваю дзейнасць, на гістарычны факультэт было залічана 49 студэнтаў. У 40-я гады ХХ ст. на факультэце працавалі такія вядомыя выкладчыкі гісторыі, як дацэнты Дзянісавец, П. Рушчанка, М. Струмінскі.
11 жніўня 1950 г. загадам Мінвуза СССР ад 24 ліпеня 1950 г. № 1234 Станіслаўскі настаўніцкі інстытут быў перафарміраваны ў Станіслаўскі дзяржаўны педагагічны інстытут[3].
У 1960-я гг. тут працавалі такія вядомыя гісторыкі, як Іван Кірылавіч Васюта, Юхім Ізраілевіч Патлажан.
У 1963 годзе Пятро Фядорчак стаў першым выпускніком факультэта, які абараніў кандыдацкую дысертацыю[4].
У 1969 г. былі створаны дзве новыя кафедры: 1-я гісторыі СССР і УССР, 2-я кафедра ўсеагульнай гісторыі.
У 1972 годзе Іван Кірылавіч Васюта стаў першым выкладчыкам факультэта, які абараніў доктарскую дысертацыю на тэму: «Аграрныя адносіны і рэвалюцыйная барацьба сялянства Заходняй Украіны 1919—1939 гг.». У 1972 годзе была створана новая кафедра факультэта піянерска-камсамольскай работы, якая дзейнічала да канца 80-х гадоў[5].
З Інстытута грамадскіх навук АН УССР (Львоў) на факультэт прыйшлі Уладзімір Васільевіч Грабавецкі і Аляксандр Юхімавіч Карпенка. У 1975 годзе першым прафесарам факультэта стаў І. К. Васюта. У 1977 годзе прафесарам стаў А. Ю. Карпенка, а ў 1978 годзе — П. С. Фядорчак.
1990 — наш час[правіць | правіць зыходнік]
У 1991 годзе дэканам факультэта быў абраны Ігар Дзянісавіч Іванцаў. Намеснікам дэкана (з 1992 па 1999 гг.) стаў дацэнт Аляксандр Уладзіміравіч Марушчанка. У 1993 г. у выніку рэарганізацыі кафедры ўсеагульнай гісторыі была створана кафедра гісторыі старажытнага свету і сярэдніх вякоў, загадчыкам якой стаў прафесар Яраслаў Забароўскі, а таксама кафедра новай і навейшай гісторыі, першым кіраўніком якой быў Мікалай Васілевіч Кугуцяк.
У 1993 г. таксама была заснавана кафедра гісторыі славян, першым загадчыкам якой стаў прафесар П. С. Фядорчак (працаваў да 2006)[4][6].
У 2000 годзе на гістарычным факультэце была адкрыта кафедра паліталогіі. У 2007 годзе на факультэце гісторыі і паліталогіі з’явілася кафедра міжнародных адносін. У 2017 годзе на факультэце была створана кафедра міжнародных эканамічных адносін.
Кафедры факультэта[правіць | правіць зыходнік]
- Кафедра гісторыі Украіны ПНУ імя Васіля Стэфаніка — доктар гістарычных навук, прафесар Ігар Яраслававіч Райкіўскі
- Кафедра сусветнай гісторыі ПНУ імя Васіля Стэфаніка — доктар гістарычных навук, прафесар Алег Станіслававіч Жарнаклееў
- Кафедра этналогіі і археалогіі ПНУ імя Васіля Стэфаніка — кандыдат гістарычных навук, дацэнт Багдан Пятровіч Таменчук
- Кафедра гісторыі славян ПНУ імя Васіля Стэфаніка — доктар гістарычных навук, прафесар Уладзімір Лявонавіч Комар
Крыніцы[правіць | правіць зыходнік]
- ↑ ПНУ увійшов в ТОП-10 найкращих вишів України (укр.). Місто (5 чэрвеня 2023).
- ↑ Історія — Факультет історії, політології і міжнародних відносин (укр.).
- ↑ Про кафедру — Кафедра слов’янських мов Прикарпатського національного університету імені Василя Стефаника (укр.).
- ↑ а б Федорчак Петро Степанович (укр.).
- ↑ Васюта Іван Кирилович (укр.).
- ↑ Про кафедру історії Центральної та Східної Європи і спеціальних галузей історичної науки (укр.).