Тамара Міхайлаўна Міхеева

Тамара Міхайлаўна Міхеева
Род дзейнасці	навуковы супрацоўнік
Дата нараджэння	13 лістапада 1938(1938-11-13) (86 гадоў)
Месца нараджэння	Гарадзец,Горацкі раён,Магілёўская вобласць)
Грамадзянства	СССР → Беларусь
Месца працы	БДУ
Альма-матар	біялагічны факультэт БДУ (1960)

Тамара Міхайлаўна Міхеева (нар. 13 лістапада 1938, вёска Гарадзец, Горацкі раён, Магілёўская вобласць) — навуковец, доктар біялагічных навук, прафесар, Заслужаны работнік Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта.

Біяграфія

У 1960 г. скончыла біялагічны факультэт Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. У 1962—1965 гг. вучылася ў аспірантуры, навуковым кіраўніком быў заслужаны дзеяч навукі РСФСР Г. Г. Вінберг. Ёй абследаваны практычна ад вытокаў да вусця ўсе найбуйнейшыя рэкі Беларусі — Нёман, Заходняя Дзвіна, Днепр, Прыпяць, Свіслач, а таксама многія азёры, вадасховішчы, сажалкі. У 1965—1968 гг. працавала асістэнтам кафедры заалогіі бесхрыбетных.

У 1969 годзе абараніла дысертацыю на саісканне вучонай ступені кандыдата біялагічных навук на тэму «Азёрны фітапланктон і яго прадукцыйныя магчымасці ў вадаёмах рознага кшталту». У 1992 г. па сукупнасці апублікаваных работ абараніла дысертацыю на саісканне вучонай ступені доктара біялагічных навук на тэму «Структура і функцыянаванне фітапланктону пры эўтрафаванні вод». З 1967 г. — малодшы, старэйшы, галоўны навуковы супрацоўнік — загадчык навукова-даследчай лабараторыі гідраэкалогіі біялагічнага факультэта БДУ.

Уклад у навуку

Т. М. Міхеева выканала фундаментальныя даследаванні альгалагічнай разнастайнасці наземных і водных экасістэм рэспублікі: сістэматызацыя і каталагізацыя альгалагічнага генафонду (каля 3000 відаў).

Яна адкрыла больш за 500 новых для рэспублікі, былога СССР і сусветнай навукі відаў водарасцяў, вызначыла іх экалагічную значнасць; ўпершыню ў СНД уключыла больш за 23 рэдкіх відаў у «Чырвоную кнігу Рэспублікі Беларусь» і 66 відаў, якія прадстаўляюць асаблівы навуковую і гаспадарчую цікавасць.

Дзякуючы Т. М. Міхеевай выяўлены раней невядомыя заканамернасці ва ўзаемаадносінах фітапланктону з іншымі кампанентамі біёты і найбольш інфарматыўныя паказчыкі кантролю якасці вады;устаноўлены прыкметы і заканамернасці ранніх этапаў эўтрафікацыі вод, што можа быць выкарыстана для прагназавання тэрмінаў масавага «цвіцення» багавіння ў вадаёмах і вадацёках.

Аўтар больш за 600 навуковых прац, у тым ліку некалькіх манаграфій.

Т. М. Міхеева з’яўляецца адным з аўтараў і навуковым кансультантам 5-томнага выдання «Энцыклапедыя прыроды Беларусі» і 18-томнага выдання «Беларуская Энцыклапедыя», 2-га і 3-га выдання Чырвонай Кнігі Рэспублікі Беларусь. Пры непасрэдным удзеле Т. М. Міхеева выходзіць у свет з 1999 г. штогадовы выпуск «Бюлетэня экалагічнага стану азёр Нарач, Мястра, Баторына».

Член рэдкалегіі часопіса «Вестник БГУ», Вучонага савета біялагічнага факультэта і Савета па абароне кандыдацкіх і доктарскіх дысертацый у НАН Беларусі.

Навуковая школа

Два вучні Т. М. Міхеевай абаранілі кандыдацкія дысертацыі, чатыры аспіранты рыхтуюцца да абароны.

Прызнанне

• доктар біялагічных навук.
• прафесар.
• Заслужаны работнік Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта (2011).
• Сярэбраны медаль УВДНГ.
• Амерыканскім біяграфічным інстытутам уключана ў 8-е выданне кнігі «Хто ёсць хто» («International Who’s Who of Professional & Business Women»).
• Член навуковай міжнароднай Калегіі Саветнікаў (The Research Board of Advisors) ABI.

Бібліяграфія

• Биологическая продуктивность эвтрофного озера/ в соавт. — М.: 1970.
• Биопродуктивность озер Белоруссии/ в соавт. — Мн.: 1971.
• Биологические процессы и самоочищение на загрязненном участке/ в соавт. — Мн.:1973.
• Сукцессия видов в фитопланктоне: определяющие факторы.- Мн.: 1983.
• Экологическая система Нарочанских озер/ в соавт. — Мн.: 1985.
• Продукционно-гидробиологические исследования водных экологических систем/ в соавт. Л.:1987.
• Мониторинг фитопланктона./ в соавт. — Новосибирск:1992.
• Экологический паспорт озера Мястро / в соавт. — Мн.: 1994.
• Экологический паспорт озера Баторино / в соавт. — Мн.: 1994.
• Пико — и нанофитопланктон пресноводных экосистем / в соавт. — Мн.: 1998.
• Альгофлора Беларуси. Таксономический каталог Algal flora of Belarus. Taxonomic catalogue. — Мн.: 1999.
• Член-корреспондент АН СССР Г. Г. Винберг : воспоминания о выдающемся ученом, педагоге, человеке / в соавт.. — Мн.: 2006. (Серия «Людзі беларускай навукі»).
• Учебно-научный центр «Нарочанская биологическая станция имени Г. Г. Винберга». К 60-летию Нарочанской биологической станции/ в соавт./ Мн.:2008.
• Биологическое разнообразие Белорусского Поозерья / в соавт./ — Витебск: 2011.
• Водные ресурсы Национального парка «Нарочанский» : справочник / в соавт./ — Мн.: 2012.
• Диатомовые водоросли планктона реки Свислочь и её водохранилищ / в соавт./— М.:2013.
• Эколого-биологические исследования водотоков Березинского биосферного заповедника/ в соавт./- Мн.: 2013.
• Природа Беларуси: энциклопедия. В 3 т. Т. 3. Растения, грибы, животные / Т. М. Михеева член редакционной коллегии и является автор 68 статей/ — Мн.: 2014.
• Научное наследие А. П. Остапени /в соавт./.- Мн.: БГУ, 2014. 287с.
• Красная книга Республики Беларусь. Растения: редкие и находящиеся под угрозой исчезновения виды дикорастущих растений" / Михеева Т. М. автор раздела « Водоросли» /4-е изд. — Мн.: 2015.
• Водоросли планктона водоемов и водотоков Национального парка «Припятский» / в соавт. /Под ред. Т. М. Михеевой. — Мн.:2016.

Літаратура

• Міхеева Тамара Міхайлаўна // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 10: Малайзія — Мугаджары / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 10. — 544 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0169-9 (т. 10). — С. 486.
• American Biographical Institute. International Who’s Who of Professional and Business Women, Eighth Edition. 2001.
• К 65-летию Т. М. Михеевой // Вестник БГУ. Серия 2: Хим. Биол. Геогр. 2003. № 3. — С. 107—108.
• К 70-летию Т. М. Михеевой// Вестник БГУ. Серия 2: Хим. Биол. Геогр. 2008. № 3. — С. 126—127.
• К 70-летию Т. М. Михеевой // Труды Белорусского государственного университета. Серия «Физиологические, биохимические и молекулярные основы функционирования биосистем». Т. 3. Ч. 1. 2008. — С. 234—235.
• Михеева Тамара Михайловна // Выпускники биологического факультета / В. В. Лысак [и др.]. — Мн.: БГУ, 2011. — С.190-193.
• Наши юбиляры. Тамара Михайловна Михеева// Научный журнал Белорусского государственного университета Вестник БГУ. Серия 2: Хим. Биол. Геогр. 2013. № 3. — С. 102—105.
• Михеева Тамара Михайловна // Лившиц В. М. Гордость и слава Горецкой земли. В 3-х книгах. Книга 1. Учёные—земляки. — Горки: 2013. — С. 105—107.
• В. Д. Поликсенова. К 90-летию кафедры ботаники / Вестник БГУ. Серия 2: Хим. Биол. Геогр. 2014. № 3. — С. 104—105.
• Г. С. Розенберг. Атланты экологии. — Тольятти: Кассандра, 2014. — С. 107—130.

Спасылкі

• Тамара Міхайлаўна Міхеева Архівавана 23 ліпеня 2018. на старонцы bio.bsu.by
• Владимир Лившиц Обследовала все крупнейшие реки Беларуси (К 75 летию Т. М. Михеевой)