Тамара Аляксееўна Грынчанка

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Тамара Аляксееўна Грынчанка
Дата нараджэння 23 лютага 1938(1938-02-23) (86 гадоў)
Месца нараджэння
Грамадзянства
Муж Viktor Timofeevich Grinchenko[d][2]
Род дзейнасці інжынер-канструктар, кібернетык
Месца працы
Навуковая ступень доктар фізіка-матэматычных навук (1994)
Альма-матар
Узнагароды

Тамара Аляксееўна Грынчанка (укр.: Тамара Олексіївна Грінче́нко; нар. 23 лютага 1938, вёска Качубееў, Чэмеравецкі раён Хмяльніцкая вобласць, УССР) — украінскі спецыяліст у галіне інфармацыйных тэхналогій[3]. Доктар фізіка-матэматычных навук. Член асацыяцыі камп’ютэрызацыі адукацыі (ЗША).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Скончыла Кіеўскі ўніверсітэт у 1959 годзе. У 1960-х знялася ў фільме «Каханне і сяброўства ў каменным веку»[4].

У 1956—1986 годзе працавала ў Кіеўскім Інстытуце кібернетыкі АН УССР. 1969—1971 — вядучым канструктарам, 1971—1986 — галоўны канструктар на праекце, які займаўся распрацоўкай першых персанальных кампутараў у свеце «МІР» (машыны інжынерных разлікаў).

З 1986 — працуе ў Кіеўскім Інстытуце прыкладной інфарматыкі, з 1992 — загадчыца аддзела гіпертэкставых сістэм.

У 1994 годзе абараніла доктарскую дысертацыю па спецыяльнасці «Тэхнічныя навукі»[5].

Пад кіраўніцтвам Грынчанкі створана першая ва Украіне гіпертэкставая сістэма «ГИПСИ» (1991) і шэраг сайтаў, упершыню якія прэзентавалі Украіну ў Інтэрнэце (1996), выраблены кампакт-дыскі «Знаёмцеся, Украіна» (1999) і «Украіна» (2000).

З 2003 — вядучы навуковы супрацоўнік Інстытута тэлекамунікацый і глабальнай інфармацыйнай прасторы НАН Украіны[6]. Займалася распрацоўкай алгарытмічных моў высокага ўзроўню для інтэлектуальных кампутараў.

Цікавіцца Вікіпедыяй, у прыватнасці ў 2010 годзе разам з мужам напісала артыкул «Вікіпедыя як элемент культуры інфармацыйнага грамадства» для Весніка НАН Украіны[7][8].

Сям’я[правіць | правіць зыходнік]

Муж Віктар Грынчанка, доктар фізіка-матэматычных навук (1994).

Манаграфіі (у суаўтарстве)[правіць | правіць зыходнік]

  • Программирующая программа с входным адресным языком для машины УРАЛ-1 (1964)
  • Программное обеспечение ЭВМ МИР-1 и МИР-2 (1976)
  • Машинный интеллект и новые информационные технологии (1993)

Іншыя працы[правіць | правіць зыходнік]

  • 1994 — Методи і способи репрезентації і обробки символьної інформації в інтелектуальних обчислювальних системах. [9]
  • 2011 — «ІТ-проекція технологічного розвитку України». Полумієнко Сергій, Рибаков Леонід, Грінченко Т. О., Довгий С. О., Київ, Азимут-Україна. — 184 с. — 978-966-1541-24-4[10]

Узнагароды[правіць | правіць зыходнік]

  • 1998 — прэмія імя В. Глушкова НАН Украіны

Зноскі

  1. різні автори Енциклопедія сучасної УкраїниІнститут енциклопедичних досліджень НАН України, 2001. — ISBN 966-02-2075-8
  2. https://web.archive.org/web/20200622192336/http://esu.com.ua/search_articles.php?id=31909
  3. Грінченко Тамара Олексіївна - Енциклопедія Сучасної України. esu.com.ua. Архівавана з першакрыніцы 22 червня 2020. Праверана 6 чэрвеня 2019.
  4. Фільм “Любовь и дружба в каменном веке”, 1960-і рр. | КІБЕРНЕТИКА, ІНФОРМАТИКА і довкола…. cyberua.info. Архівавана з першакрыніцы 6 червня 2019. Праверана 6 чэрвеня 2019.
  5. Грінченко Тамара Олексіївна. www.irbis-nbuv.gov.ua. Архівавана з першакрыніцы 14 березня 2022. Праверана 6 чэрвеня 2019.
  6. Грінченко Тамара Олексіївна(нявызн.). www.nas.gov.ua. Архівавана з першакрыніцы 15 квітня 2022. Праверана 6 чэрвеня 2019.
  7. Архівована копія. Архівавана з першакрыніцы 6 червня 2019. Праверана 6 червня 2019.
  8. «Вікіпедія» як елемент культури інформаційного суспільства. Архівавана з першакрыніцы 6 червня 2019. Праверана 6 чэрвеня 2019.
  9. Гринченко, Тамара Алексеевна - Методы и способы репрезентации и обработки символьной информации в интеллектуальных вычислительных системах : автореферат дис. ... доктора физико-математических наук : 05.13.17 - Search RSL. search.rsl.ru. Праверана 6 чэрвеня 2019.
  10. НАУКОВО-ТЕХНІЧНА БІБЛІОТЕКА НАЦІОНАЛЬНОГО АВІАЦІЙНОГО УНІВЕРСИТЕТУ / Scientific and Technical Library of National Aviation University. www.lib.nau.edu.ua. Праверана 6 чэрвеня 2019.(недаступная спасылка)

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Імена України. Біографічний щорічник 2001, — Київ: Фенікс — 2001/ за ред. Ю. О. Храмова та інших